Iraungigaitz / Yumikrum
Informazio asko eta asko ari dela ezkutatzen eta ematen dizkiguten datu gehienak susmagarriak direla dakidan honetan, burura datorkit informazioa ez dela hain erraz birrintzen, aitzitik, energia bezala, eraldatzen baizik. Sekreturik zikinena ere, azaleratuko da noizbait, eta berragertuko dira ostendutako datuak.
Gure historiaz, lau lerro
Nazio kontzientzia garatzeko beharrezko ezagutzak azalduko balizkigute; kultura, historia eta lurraldetasun espainiarra “curriculum” ofizialista eta arrotzean betearazi ordez; beharbada, izango luke eraginik euskararen erabileran, herri kolonizatua garenaz jabetu ahalko ginateke eta talde amnesiatik askatu.
Inkisizio kantoia, Sibilia / Landaluzia
Arrazoitu gabeko aginduak ematea borregoak baikinen “agintekeria” da. Halaber, informazio osoa eta zehatza ez ematea, baizik eta iluna, “obskurantismoa” da. Bi horiek Inkisizioa besterik ezin ekarri. Eta jendearen aldetik zer? Normala litzateke, horren guztiaren aurrean, jarrera kritikoa. Baina bestelakoa ere gertatzeko arriskua dago: artalde-jarrera, eta hortik laster, faxismoa.
EHE Sorrera agiria
Oker egon naiteke, baina ematen du hemendik aurrera politikari abertzaleen independentziaren aldeko kanpaina erderazaleei kobertura euskaltzalea ematera dedikatuko dela. Gainera, desobedientziaren inguruan egiten den aipamena sinesgarritasunik gabekoa da. Egun batean independentzia aldarrikatu eta hurrengoan Madrilera belaunikatzera joaten direnekin batera desobedituko du EHE berriak?
Zergatik txertatzen zaio jendeari osasun arazo larria areagotu dezakeen hori?
'Segurtasun' kateak / Shivmirthyu
Ez da birus arras hilgarri batek inbaditu gaituela, izu-uholdearen “pandemia” faltsua muntatu dugula baizik. Koronabirus-hildakotzat etiketatutako gehienak aurreko urteetako gripe, hotzeri, pneumonia eta abarrek hil dituzte; baina beste parte bat Koronabirus Operazioaren beraren ondorio ezberdinek eragindako gaixo eta hildakoak dira.
Bizitza, sormena / Kristine
Azken urtean azelerazio itzela izan du bizitza ulertu beharrean, menpean hartzea obsesio duen lasterketa eroak. Notizia beldurgarri handiek itsuturik, esnatzen ez bagara, osasuntsu bizitzeko oinarrizko behar baten gaineko burujabetza erabat hipotekaturik egongo gara.
Zirko berria herrian / Argazkia: Cesar Grossmann
Beren hitz propioek biluzten dituzte Bill eta Melinda Gates. Okerrena da filantropotzat hartzen direla, egiazki gertatzen ari dena honakoa denean: botere politiko eta finantzieroaren eskuratzea.
John Pombe Magufuli, Tanzaniako Errepublika Batuko presidentea
Tanzaniako presidentea 61 urte zituela hil da, hil dute edo joan da. RT-PCR testen iruzurra agerian uzteagatik zegoen jopuntuan.
Denbora / P. Landa
Orain artean, inork ez ditu beharrezko kontrol esperimentuak modu frogagarrian gauzatu ez eta aipatu ere egin, burutu eta argitaratzen diren unean, koronabirusaren krisia istantean amaitzen baita. Beraz, proba prozedurak baliozkotu beharrean, euren buruak bermatu dituzte garatzaileek, prospektuetan proba soilik ikerketa xedeekin erabili behar dela eta ez dela egokia diagnostikorako jasoz.
Ikuskizuna / Urola Kostako Hitza
Ez dago lantalde bakar bat ere birus berri bat dagoela demostratzeko beharrezkoak diren esperimentuak egin dituenik, ez eta jada milaka sekuentziazio ezberdin dituen eta Interneten zehar dabilen RNA hori birus batena dela. “Egia” ofizialistak koronabirus berria isolatua izan dela baieztatzeko darabilen jatorrizko artikuluak ez du inondik inora isolatze bat deskribatzen.
L. Adriana
Jolas-orduetan umeak libre mugitzea; maskararik gabe ahalik eta denbora gehien bizitzea; seinaleztapena zuzentzea, legeak jasotzen baitu hainbat kasutan BAI ibil daitekeela gabe; erabakiak hartzeko institutuen autonomia aztertu eta erabiltzea; pantaila orduak minimizatzea, irakaskuntza ez-presentziala eta on-line bi gauza ezberdin direnaz jabetzea…
Larru bizirik / Barefoot Kevin
Kultura gabeziak ahultzen du gehien, oinetako onak behar baitira euskeraren aberastasunaz jabetzeko. Kulturgintza Aro barri bati ekin beharra dakusat. Adituen taldetxoak osatu, hiru-lau laguneko taldeak herrialde bakoitzean, eta kulturgintzari ekitea, dela Kultur Etxeei programa zehatzak eskainiz, edo hala eskatzen duten irakasle taldeei…, eta “eragin burdineari”.
Garroak / K. Eine
Drosten irakasleak zientifikoki egiaztatu gabeko datuak erabili zituen bere 2019-nCoV PCR probarako eta, bere kideekin batera “nCoV” izendapena “SARS-CoV-2”-ra aldatzearekin, barne-muinetaraino izuak jota zegoen biztanleriaren espektatibak konplitu ziren: ziurrenik akastuna edo kaltegabekoa izan zitekeen birus baten susmo hutsa iradokitzen zuen izena, kolpe batez, patogeno arriskutsu eta benetako SARS birus berri bat deskubritu izanaren ideia helarazten zuena bihurtu zuten.
Egunsentia / Orkatz
Jasan dugun izu eta beldur kanpaina ez da osasuna, iruzur soziala baizik. Iaz arte nire konfiantza osoa zeukan osasun sistema honi oraindik ez diot txintik ere entzun osasunaren aldekoak ez diren neurrien kontra. Bere isiltasunarekin hau guztia ahalbidetzen pairatzeaz gain, zentzugabekeria txalotzen ere entzun eta irakurri behar izan ditugu.
Labirintoa / Miuenski
Pseudoerlijio berria da “zientzia”, onartzen joan behar garen dogmak ikerketa eta aldizkari “zientifikoen” bidez heltzen zaizkigu. Baina xehetasun garrantzitsua ahaztu ohi dugu, egiazki zientzialari talde jakin batek idatzitakoak direla, erakundeetan boterera iristea lortu eta zientzia eredu zehatz bat inposatzea lortu dutenek, hain zuzen ere.
Argi-itzalak / A. Klodt
Ematen du gaur egun ezinbestekoa dela genero-ikuspegia balio literarioen artean aipatzea. Baina emakumeek idatzitako literaturaz gozatzen dudanean, ez dut egiten tratu berezia, bultzada bat, gizonon laguntza, patriarkatuaren oniritzia… behar dutelako, liburu zoragarriak idatzi dituztelako baizik. Beharbada, literaturak liluratzen nauelako ni, eta ez arrakastak.
Lotuta jarraitu ala askatu / Punk Marciano
Jendeok, oro har, ez dugu gertatzen ari denari buruz ikuspegi zuzenik eta, are larriagoa, ezta gure gidari politiko-ekonomikoek ere. Indarrean dauden eta epe laburreko ikuspegiaren araberako planak diseinatzen ari diren artzainak geuk hautatuak direnaren zalantza handiak dauzkat gainera.
Beldurra / K. Eine
Kausen azterketa egin eta beren konklusioak eta gomendioak argitara eman zituzten: debate publikoetan adituak elkarrekiko kontraesanetan ez erortzea ziurtatzea; gizarte-komunikazio hedabide eta buruzagien parte-hartze goiztiarra; eta Internet sareko kontrola, aldarrikapen eta kritikek politika eta gizartean hartutako neurrien bat-etortze eta onarpena arriskuan jarri ahal izatea ekiditeko helburuarekin.
Munduko Ordena Berriaren diseinatzaileek ingenieritza soziala erabili dute hiritarrek normopatak bezala joka dezaten, alegia, modu pasibo eta akritikoan normaltasun berria onartu eta defenda dezaten. Gaur egun normopatia gaixotasun kolektibotzat har badaiteke, gure indibidualtasuna landu, benetako informazioa lortzeaz arduratu eta pentsamendu kritikoa sustatzeari ekin behar diogu, men egin barik ondo diseinatutako anormaltasun honi.
Lainopean / J. J. Agirre
Zergatik? Egin ahal izateko beharrezkoak diren mekanismoak zituelako. Eta baldin bazituen, bi-hiru hamarkadetan zehar hornitzeaz kezkatu direlako da, aurreko epidemia/pandemiez geroztik. Definizio aldaketak eta estatu kide guztiek bere ildoak jarraitzeko konpromisoa jasotzen duen Nazioarteko Osasun Araudia funtsezko bi erreminta dira horretarako.
Eneko Landaburu / Goiena
Gizarte kontsumista batek osasungintza kontsumista bat izango du. Nekazaritzako elikagaien industria indartsuak gaixotzen gaituzten elikagaiak eskaintzen dizkigu eta industria farmazeutiko ahalguztiduna tematuta dago bere produktuak saltzen jarraitzeko. Eta lortzen dute, nahasmenduaren edota beldurraren bidez, beldurragatik edota erosotasunagatik, kasu egiten baitiegu.
"Edozein bizitzaren existentzia baimentzea zuzenean eta proportzionalki lotuta dago sor dezakeen onura ekonomikoaren zenbatekoarekin" / Nuria Pérez-Cárcamo Samaniego
Estalki berria fetitxe liluragarri gisa izan da ezarria, eta Erlijio Zientifikoaren apez berriek, populazioaren kontrolean tematurik dabiltzan guztien laguntzarekin, ez diote errazki uko egingo. Salbuespen-egoera orokor eta normalizatu bati bide emanez obedientzia itsua eta irrazionala justifikatzen duena, ez da egun batetik bestera desagertzeko ezarri.
/ Lurmen
Aurreiritziz betetako jarrerak albora utzita, burugogorkeria eta zentzugabekeriak isilpean utzitako gure aztarnategiko nobedadeak ikertzen ez dituen bitartean, ezin sinetsi “Iruña-Veleiako afera” liburu famatua idatzi zuen Berriako kazetariari.
Itzala gainean baina tinko / Natasha W.
Hilak 27, larunbata, Sta. Eugenia plazan (Itzubaltzeta/Romo), 18:00tan. Eurena ez baita zaintza, indibidualismoa, kontsumismoa, espekulazioa eta errepresioa baizik! Aspaldidaniko herritarron eskubide eta askatasunaren murrizketa sistematiko motel baina pisutsuak abiadura osoa hartu duen honetan, altxa dezagun burua Euskal Herri osoko herri mugimenduek!
Stefan Lanka / Coronadatencheck
Inguratzen gaituen izu-ikararen funtsa ulertzeko gakoak, infektologo eta birologoek ezkutatzen dituzten egitateak eta zuzenean gezurra diren baieztapenak. Adibidez, ez dituzte detekzio probarako erabiltzen dituzten birusaren sekuentzia genetikoak isolatzen, ez eta kontrol esperimentu bidez frogatzen ere erabilitako suposizio eta metodo guztiak.
Sorginetxe / I. Bolumburu
Pairatzen ari garen erasoaren neurrigabekeria bera da jende askoren burmuina astindu eta dugun gizarte motaz eta gertakarien bilakaeraz jabetzera bultzatzen duena. Adibidez, agerian gelditu da eskolak, itxura ustez demokratiko guztiaz haratago, makineria sozialaren pieza fabrikazio tresna izaten jarraitzen duela.
Ez dago faltsuketaren edo faltsutzaileen frogarik, baina Eliseo Gil kondenatu dute, piezen gainazala soilik aztertuz burututako txosten ez fidagarriak asmatu faltsutzean oinarrituta.
Baikortasun itsua / Yumikrum
Euskararen baztertze, iraungitze eta azpiratze prozesua politikoa, kolektiboa, planifikatua eta indarrez burutua izan dela ukatzen duena ez da politika linguistiko eraginkorra diseinatzeko gauza izango.
Itxaropena / Gandalf's Gallery
Ez gaitezen kapitalismoak planteatzen dizkigun kalapita engainakorretan eror, bizitzak bizitza besterik ez du behar, ahalik eta atsegin eta plazer handienaz. Bila ditzagun arrakalak eta kontuz ibil gaitezen ordena polizialarekin.
Zenbaki dantza / J. Barrenetxea
Adierazten dutenetik harago, herritarrak nahasteko zenbaki kopuru handiak, ehunekoak, estatistikak… nahieran erabiltzen dituzte arduradun politikoek, maiz baita maltzurki ere. Eta komunikabide gehienetan adierazpenak huts-hutsean eta gordinean transmititzen dira, inolako ikerketa edo zalantzarik agertu gabe, askotan kontraesankorrak edota absurdoak izan arren.
Lauhaizetara / Gintza
Euskerak bere globalizazio garaia izan zuen, duela hamar mila urte inguru. Madeleine-euskaldunak “munduko kantoi guztietara” iritsi ziren, baina hau ez digute inon irakatsi. Guri irakatsi diguten historiaren hasiera “zibilizazioaren” hastapenena da, hots, gizarte patriarkal eta estratifikatuarena. Kolonizatzaileena.
Zentsura berriak gar zaharrak / Nikon
Zentsura basatia dagoen honetan, agindupean ezarritakotik ateratzen den edonor desprestigiatzeko iraganeko saiakeretatik badugu zer ondorioztatu. Ikuspegi reichianotik begiratuta, adibidez, ‘distantzia sozialak’ koraza modu ikusezinean bi metro zabaltzea suposatzen du, besteekin konektatzeko gaitasun falta areagotuz.
Erraz datatu daitekeen grafitoa, karbonato kaltzikoak letrak estaltzen dituelako / Lurmen
Egiaren bila borrokan jarraituko dugu. Faltsuak direla onarrarazi nahi digute, inposatu nahi digute. Guk betikoa eskatzen dugu, besterik ez: egin ditzatela datazioak, egiazkoak eta inpartzialak.
Abdullah Öcalan askatu! Kurdo eta euskal preso politikoak askatu! Torturarik ez! Joxe Arregi eta Mehrdad Taleshi gogoan. Larunbatean, otsailak 13, Donibane Garazin elgarretaratzea. 12:00tan Herriko etxean (euria baldin bada merkatuan).
Lantz eko ihauteriak / Dantzan
Gure inguruko herri gehienetan ospatzen ziren ihauteriak, neguko jaiak: zanpantzarrak, mozorroak, sokamuturra, hainbat dantza eta ospakizun. XXI. mendean neofaxismoa izan da, kristianismoak egutegian zokoratu eta frankismoak ia ezabatu zituen ihauteriak ezerezean utzi dituena.
Anboto / Eider Palmou
Koldo Mitxelenak erran omen zuen ‘giza’ erroa ‘gizon’ hitzetik zetorrela eta aipu horretan oinarrituta, feminismoaren izenean batzuek, ez denek, ‘giza’, ‘gizaki’, ‘gizarte’… hitzak erabiltzeari matxismoa irizten diote. Eta horien ordez ‘jende’, ‘jendarte’ erabiltzen. Nik uste hitz batzuk zein besteak erabil daitezkeela lasai asko, erabakia hartzea txit korapilatsua izan arren.
Lurpeko zainak / Ataria
Honaino iristea ahalbidetu duten eragile multzoaren artean bada bereziki garrantzitsua den bat, aspaldidanik botere mekanismo automatiko batzuk sortzen joan izana: ezarri, martxan jarri eta bateratuz doaz, baita erabat kontrolatuta egon gabe ere batzuetan, baina efektu oso kaltegarriak produzituz.
Paris 1871 / Rog01
2021eko martxoaren 18aren eta maiatzaren 28aren artean burutu nahi ditugun ekintza batzu. Pariseko Komuna: erakusketa, hitzaldia, filmak, liburuak. Karrika eta plazen izenak. Errepresioa. Elgarretaratzeak.
Nora begira gaude? Haurren beharrei ez behintzat / Jean Louis Mazieres
Alemanian egindako ikerketaren emaitzak guztiz kezkagarriak dira, haurren garapen fisiko, psikologiko eta emozionala dago arriskuan. Ez gaitezen basakeria honen konplizeak izan.
