Tekno-Babel Dorrea
Teknologizazio prozesuak tresna oso sofistikatuen mendeko bihurtu gaitu eta erabat galdu dugu oinarrizko beharren asegarrien gaineko kontrola, antolakunde bertikal globalaren mesedetan.
Teknologizazio prozesuak tresna oso sofistikatuen mendeko bihurtu gaitu eta erabat galdu dugu oinarrizko beharren asegarrien gaineko kontrola, antolakunde bertikal globalaren mesedetan.
Ez dira harritzekoak sorginekin batera sasiak erretzeko kantu eta aipuak.
Melatonina kopuru handian, betazianinak, betaxiantinak eta glutationa ere baditu, denak antioxidatzaile indartsuak.
Flabonoide kopuru handia du; hauek antioxidatzaile indartsuak dira eta minbiziaren zein bihotzeko gaixotasunen aurkako prebentziorako onak.
Agian bokatak eta kakakolak baino errentagarriagoak lirateke putak eta kokaina, baina marra gorri batzuk gurutzatzea suposatuko luke, oraingoz aski dugu marra txuriekin. Ez ditzagun nahasi festak eta politika, arren.
Kultura askotan erabiltzen da eta janbelar onenetakoen artean koka dezakegu.
Kimuak eta loreak entsaladan jan daitezke, hosto lehorrekin infusioa egin daiteke, fruituekin ardo edo likoreak eta hazi xigortuekin kafearen ordezkoa.
Baraua gainkarga toxikoa husteko tresna eraginkorra da. Astebetez kolektiboki huts egingo diogu jateari, huts erdarei eta tramankulu elektronikoei, huts arpilatze kontsumistari.
Barazki moduan ezaguna dugu borraja. Ez da luzaroan kopuru handitan jan behar eta kontu berezia izan behar da kasu batzuetan. Zuhurtziaz baina beldurrik gabe heldu behar genioke landare honi ere.
‘Europar patata’ eta ‘txiro patata’ deitu izan zaio landare honi, amerikar patata ekarri aurretik hau jaten omen zelako Europan.
Kimu gazteak zein hostoak gordinik jaten dira entsaladan; Vulgaris delakoak gozo punttua du.
Landarea lehortuz, haragiak ontzeko edo garagardoari gehitzeko erabiltzen da. Kontserbagarri naturala da.
Pixa eragiteko edo azala sendatzeko ere balio du. Ez zaio eragin kaltegarririk ezagutzen. Gainera, maitasun sorgintzeko ere balio omen du.
Bai hostoek, bai loreek, bai haziek gure gorputzarentzat oinarrizkoak diren substantziak dituzte. Sustraiak ere erabilgarriak dira, garagardoari zaporea eransteko, adibidez.
Iraultza tekno-neo-feudal honetan, berriro jantzi nahi gaituzte karlistaz edo liberalez, errepublikarrez edo monarkikoz, karkaz eta progrez, hauta dezagun bakoitzak geure formazio eta inguruaren arabera.
Neguko landare goiztiar honen sustrai txigortua txikoriaren antzera erabil daiteke. Hazi lehortua, aldiz, kafearen ordezkorik onenetakoa izan daiteke.
Aurrehistoriatik ezaguna, lurberroa landatzea ohikoa da, esaterako, Bosnian eta Txinan. Irokesek sustrai birrinduak buruko minaren kontra erabiltzen zituzten.
Erretxina txiklearen antzera murtxika daiteke. Haziek eta polenak proteina asko dute, zerealek baino gehiago.
Helburu horrekin abiatu berri da Amillubi Lurra Taupaka proiektua, eta Biolur elkartea bertan murgildu da.
Sarrien jaten dugun janbelarretakoa da, biltzeko erraza delako, etengabe berritzen delako eta oso sendagarria delako. Bururatzen zaigun ia edozein modutan jan daiteke, ogitartekoetan, zukuan, irabiatua…
Entsaladan jaten ditugu hosto xamurrak txiki-txiki eginda, nahiko haritsua delako. Beste belarrekin batera irabiatuta edo zukuan ere bai.
Hortzak garbitzeko, zopak loditzeko, ogia egiteko… Marokoko azoketan oraindik ohikoa da malba barazki moduan salgai aurkitzea.
Erraza da txikori belarra eta kardabera bereiztea; azken hori samurragoa da, eta zaporez ere leunagoa.
Beste bitamina eta mineral asko ere badauzka. Entsaladan jaten dugu.
Beldurrak alde batera utzita dastatzera animatzen dugu jendea. Dastatu eta gorputzari entzun.
Mundua gobernatzen dutenek gorroto dituzte belar txarrak eta hala hezten gaituzte, justu inposatu nahi digutenaren kontrakoak direlako.
Eskatzen, exijitzen ari zaiguna (h)agintarienganako fedea da. Kobidarekin eta erlijio guztietan bezala.
Gobernatzen gaituzten indar erraldoiak gizendu ala ahuldu egiten ditugu eguneroko hautuekin. Gustatzen al zaizkigu pentsu merkeak eta zaborrak, eta korrontearen alde igerian ibiltzea, gaizki sentitu beharrik gabe?
Lemoizeko zentral nuklearra martxan jartzeko saiakeratik, herriaren indarra eta garapenkeriaren porrotaren monumentu brutalista geratu zitzaizkigun lekuko. Gaur, jendartearen kezka eskasa eta erantzuna ahul.
Betoak ezartzen hasita, zergatik ez medikuak, erizainak, irakasleak, txoferrak, atezainak, kazetariak, zientzialariak eta funtzionariak oro har? Ala gremio horiek ez dute txakur lana egin potrokoloen obedientziaren aitzakian?
Denok hilko gara sufrimentu latzak igaro eta gero! Errudunak gara! Adituek dakite! Gobernuek eta kapitalak jarriko dituzte geu salbatzeko bitartekoak!
Ez dago amildegira ez garamatzan beste biderik.
Mundu bat erori zait, eta urak oliotan bezala egiten didate irrist.
Azkenaldian beste jendarte eredu baterantz abiatzeaz ari naizenean beti Bilborekin egiten dut topo.
Geure apalki bizi nahi horretan, ogibide ahalik eta burujabeena eta bidezkoena egiteaz gain, diru beharren zamatik arintzen saiatzen gara, bizitza desmonetarizatzen.
Aldarrikapen sozialak nagusiei zuzendutako eskaerak bilakatu dira, gurasoei eskaturiko pagaren antzera. Baina orain, oinarri oinarrizkoenaren gaineko jabetza galtzen ari garelarik, oinarri oinarritik hasi beharko dugu geure bizitzaz birjabetzen.
Azken urtean azelerazio itzela izan du bizitza ulertu beharrean, menpean hartzea obsesio duen lasterketa eroak. Notizia beldurgarri handiek itsuturik, esnatzen ez bagara, osasuntsu bizitzeko oinarrizko behar baten gaineko burujabetza erabat hipotekaturik egongo gara.