Zain belarra – Plantago major
Zain belarra edo plantain belarra ere, balio handiko sendabelar moduan ezagutzen da.
Entsaladan jaten ditugu hosto xamurrak txiki-txiki eginda, nahiko haritsua delako. Beste belarrekin batera irabiatuta edo zukuan ere bai. Txanpinoi gustu apur bat dakar.
Lurrunean egin daitezke edo frijitu, bai gatz bai azukrearekin. Hosto zaharrenak egosi egin behar dira eta hobe zainak kenduta. Xamurtze aldera, lotu eta zuritu daitezke, endibiak edo kardoak bezala.
Haziak ere jangarriak dira bere horretan, entsaladan edo zopari zein barazkiei gehituta. Lehortu egin daitezke eta irinekin nahastu. Ezaugarri gelifikanteak dituzte, agar-agar edo linaziak bezala. Dietetika dendetan bere familikoa den psyllium saltzen da, antzeko hazi batzuen azala, glutenik gabeko ogi-opilgintzan oreak aglutinatzeko erabilgarri. Badakigu kanpokoa eta urrutikoa beti dela bertako zokoetan aurki dezakeguna baino askoz “hobea”.
A, B, C eta K bitaminetan aberatsa; magnesioa, kaltzioa, burnia, silizioa, fosforoa, selenioa, sodioa, zinka, potasioa eta sufrea ditu.
Ez zaio eragin kaltegarririk ezagutzen. Batzuek diote bere polenak alergiaren bat eragin dezakeela, kasu horretan loratu aurretik bildu edo nazkarilla jantzita.
Nik umetan kukutz-eztula sendatu nuen plantina-belarraren zukua eztiarekin nahasirik egunero baxo-erdi bat hartuta. Hala hartzeko esan zigun Bidaurrazaga medikuak eta funtzionatu zuen.
Kur kur, grazia egin dit nazkarillarenak 😉
Geroz eta ugariagoak diren alergien arrazoia ez ote da, arnastutako, irentsitako eta injektatutako pozoiez gain, naturarekin kontaktu eskasia eta ingurune aseptiko artifizialetan iraunbizitzea?
Plantago major eta lanceolata. Guk lanceolata hobesten dugu hosto luzeagoak eta estuagoak dituena.
“Major”en ezaugarriak ere antzekoak omen dira hala ere.
Agian ez nintzen nahi bezain fin ibili fitxa egiterakoan. Barkatu.
Gaztelaniaz llanten moduan ezagutzen dena da, ezta?
bai