Lurberroa, neguko belarra, bikaina da eriondoak suspertzeko

Lurberroa – Cardamine pratensis / Cardamine hirsuta

Neguko belarra da, beraz, argi ibili behar da lurra mugitzen hasten den aroan lehenetakoa delako garatzen. Pratensis delakoa belardietan hazten da eta hirsuta, txikiagoa, baratzeetan edo bide ertzetan.

Landarea gaztea denean, osorik jaten da entsaladan, zukuan edo pestoa eginda. Urberroen antzeko zaporea du. Ondo garbitu, batez ere leku urtsuetan jasoz gero, urberroak bezala Fasciola Hepatikaz kutsatuta egon daitekeelako. Honi buruzko azalpen gehiago dago César Lema Costasen “Bienaventurada la maleza porque ella nos salvará la cabeza” liburuaren 206. orrialdean. Sarean doan aurki daiteke, edo liburua berari zuzenean erosi.

Loreak entsaladan jan daitezke eta bere lekatxo samurrak ere bai.

Behin landarea loratuta, osoa erabil daiteke, zopa, krema edo barazki gehiagorekin batera, hartzen duen zapore mina leuntzeko. Sustraiak birrinduta, ozpin eta gatzarekin, saltsa pikantea egin daiteke.

A, B, D eta, batez ere, C bitaminak ditu. Sufrea, burnia, iodoa, flabonoideak eta acetilcolina dakartza.

Ez da gehiegi jan behar, urdaila eta gernu-bideak narritatu ditzakeelako. Jangura pizten du eta bikaina da eriondoak suspertzeko, gibela garbitzeko eta garbiketa prozesuetan lagungarri.

Aurrehistoriatik jaten omen da. Landatua izan zen eta ohikoa omen da Bosnian, Europako ekialdean, eta Txinan. Irokesek sustrai birrinduak buruko minaren aurka erabiltzen omen zituzten; pittin bat haluzinogenotzat hartzen omen zen, baina nik behintzat ez dut bereziki flipatu hauek jan ondoren.