/ Marie-Lan Nguyen
Borroka-min
Zerk bihurtu ote zuen otsoa txakur?
Etsaia garaitzeko etsaia erabiltzen baldin baduzu, boteretsua izango zara edonora zoazela ere. Sun Tzu, ‘Gerraren Artea’.
euskal herria
ez suntsitu
Iruña Veleiaren txikizioa dokumentatzen ari gara
Hondeamakina sartu zutenetik urtebete baino gehiago pasatu denean, Iruña-Veleia suntsitzen darraite zigorgabetasun osoz.
Mendeetan zehar erregeek herri boterea errespetatu behar izan zuten
Foru orokorren gainetik zeuden tokian tokiko foruak. Antolakuntza politiko burujabea, bai iraganekoa, baita etorkizunekoa ere, luze eztabaidatzeko gaia dugu oraindik.
Benetako udaberri bat izateko behar dugun txertoa
Gu “jotake” ari garen bitartean, bizitza berean doa, betetzen. Bizitzaren arauetara bideratzeak ote dakar hobekuntza?
aitzindaria
Xalbadorren teorema
Mezu sakona eta gaur guztiz beharrezkoa: Euskal Herriaren batasuna eta osotasuna errebindikatu beharra, ideia hori guztiz lausotu den garai hauetan.
moztutakoa. / ihintza
Iruña-Veleia
Ostia monumentala hartzen duzu konturatzen zarenean dena gezur handi bat dela
Euskal Herria eta bere eskubide kultural eta linguistikoak defendatzen dituztenek ez dute inola ere babestu egiaren bilaketa. Edo, are okerragoa dena, beste aldera begiratu dute.
Euskalduntze berantiarra, Iruña-Veleiako grafitoak izutzeko mamua
Gómez Moreno, Sánchez Albornoz eta beste batzuk dira “Baskoitze berantiarraren” teoriaren gurasoak. Teoria minoritarioa eta akademikoki garrantzi txikikoa, baina 2011n berpiztarazia eta 2014an hauspotua.
Atsalde on paradisutarrok / Jasone Iroz @jasoneiroz
IV. BILTZARRA
Iruña-Veleiako aurkikuntzen benetakotasuna defendatzea euskal nazioaren aldeko borrokaren baitan kokatzen da
Aipamen hau egitea guztiz ezinbestekoa zaigu, benetakotasunaren aurkariak euskal nazioaren ukatzaileak izaten direlako gehientsuenetan.
/ Yumikrum
Inperioa eta gu
Euskal Herriarentzat zein da hobea, karakola ala barea?
Plutokraziaren atzaparretako hedabideek – nahita edo nahi gabe – egiten duten kontaketa gezurteroa deseraiki behar dugu. Tranpa matematikoa egiten da Deabrua zein den esatean.
justizia euskarari
epaile supremazisten justizia
Baionako epaileei bigarren gutuna
Epaile nagusiari euskaraz zekienetz galde egin nion; gutxiespenarekin ezetz erantzun zidan. Euskara Baionako jatorrizko hizkuntza da eta euskaldunak ez dituzue isilaraziko.
Kondenatutako arkeologo baten gogoetak
Ziur aski, nire itxaropen inozoa da istorio honek guztiak balioren bat izatea antzeko trantze batean dagoenarentzat, egoera malapartatu honetara eraman nauten akatsak egin ez ditzan.
Herria!
Matalaz 363 urte
Mauleko sarreran Matalazen burua, euskaldunak izutzeko
Gaurko egunez 1661ean frantziar tirano arrotzek burua moztuz erail zuten Beñat Goienetxe.
/ Ibon Serrano Lasa
galderak
Zergatik eman dute hain komunikabide gutxik Durangoko kongresuaren berri?
Mesedez, arren, argitaratu Iruña-Veleiako grafitoen inguruko albisteak. Euskal gizarteak gai hau behar den moduan ezagutu beharko luke.
gure tokia europan
Gure gerra
Xake-taula haundian, Errusiak eta Iranek trabatzen dute Sam osabaren jokoa. Pantailetatik begiak askatuta, oso bestela dira gauzak. Eskuak bete lan dugu bizitza zaindu alde.
/ @jasoneiroz
diagnostikoa eta estrategia
Desertuaren igarobideak
Mugaz haranzko eta honanzko euskaldunak urrunduz goaz tai gabe, ez dugu elkarren berririk.
nondik gatozen
Luis Amadoz martzillarra eta zubi ahantzia
Herritarren arteko giza zubiak txikituta gelditu ziren 1936an. Martzillan bakarrik, 37 pertsona erail zituzten faxistek, fusilatuta.
/ tg
Deialdia
Guggenheim Urdaibairen aurka, bioaniztasun sortzailea
Guggenheim Museo bikoitza jartzeko proiektuaren aurkako manifestazioa urriaren 19an Gernikan. Zatoz!
erregearen harria / Angel Bidaurrazaga
memoria berreskuratu
Eroritako erregearen harria
Zer izan ginen eta noraino heldu ginen oroitzeko balio du, baina harriak hor dirau plaka xixtrin bat barik, herri honen amnesiaren ikur.
/ Yumikrum
Jokoa
Bide okerrak norabidea galarazten du
Oraingo jokoa zuzena bada, lehenagokoa okerra. Eta lehenagokoek zer egingo ote zuketen hau horrela izango zela jakin izan balute?
/ araba.eus
bisita gidatuak
Iruña-Veleian bisita gidatua bihar, irailak 1
Auzitan jarri diren grafitoez arituko gara eta hauek ezagutzeko aukera izango dugu.
imajinatutako bizitzak / Yumikrum
2030 Agenda
Euskaldunak, munduko kultura-aniztasunaren ondare
2030 Agendaren “Garapen Jasangarrirako Helburuak” 17 dira eta haur batek Olentzerori idatzitako eskutitz baten antza dute. Benetan pentsatzen dugu mundua halakoa egin dutenen eskutik ezer onik etorriko zaigunik?
/ zg
edozein herriko jaixetan
Txosnak, marrak eta ticket bai
Agian bokatak eta kakakolak baino errentagarriagoak lirateke putak eta kokaina, baina marra gorri batzuk gurutzatzea suposatuko luke, oraingoz aski dugu marra txuriekin. Ez ditzagun nahasi festak eta politika, arren.
/ Jasone Iroz @jasoneiroz
independentzia
Xabierren pregoia, Azpeitia 2024
Nazio bat gara eta estatu nahi dugu berriz izan, euskal errepublika nahi dugu izan. Gure konstituzio bakarra gora Euskadi askatuta da.
Rabanus Maurus artistaren lana (–856)
Gure Historia
Oroimenaren iraganetik etorkizunera, 824ko Orreagako Guduak 1.200 urte
Narrazio bat entzun edo irakurtzean, orainaldia gainditzen da eta etorkizunera begira jartzen gaitu. Orreagakoa, egungo memoriaren prekarietatean, erregistratu eta zabaldu beharreko askatasun ekintza da.
Pierra Kokostegi Beñat Espilek marrazturik
biografiak
Beñat Espil eta Pierra Kokostegiren ihesaldia
Iaz Beñat Espil abertzale handiak xiberotar ederrez emanik plazaratu zuen Pierra Kokostegi gamerearrak Alemaniatik egin zuen ihesaldia kontatuz frantsesez idatzitako liburua. Enetako hori izan da Beñat Espilek eskainitako azken erakustaldia.
Komunikazio eta konpromezu faltagatik, familiako seigarrena inoiz ez zen agertu
Aita borrokalarien aitzindari eta eredu zen. Ama maitasunean eta harremanetan aitzindari. Baina bien artean ez zen komunikaziorik.
Teresa Alonso eta Inazio Agirregoikoa
biografiak
Inazio Agirregoikoa eta Teresa Alonso gerraren begian
Teresa, bi gerratan ibilia, eta orain ezin bizi Ukraina eta Errusiaren arteko gerra eroa ikusiz. Badirudi gizateria, behin eta berriz, egindako akatsak errepikatzera kondenaturik dagoela.
/ Yumikrum
galdera deserosoak
Bide onetik al doa ezker abertzalea?
Nork markatzen du egun ezker abertzalearen ildo ideologiko-estrategikoa? Ezker abertzaleak agindutakoa onartuko du berriz ala hortzak erakutsiko ditu? Galdera deserosoak dira, baina abertzale ezkertiar askoren buruan dabiltzanak.
Iruña-Veleiaren afera, zientzia eza, desinformazioa, lawfare
Balizko eta egiazko konspirazioen garai honetan iritzi desberdinak plazaratzea zaila da, gizarte demokrataren kontrako erasotzat har daitezkeelako. Hori da boteretik erabiltzen den taktika kritikak ezerezean uzteko.
Mendikute, Gipuzkoa / Zebi
Historia
Bizkaiko gaztelu nafarrak ezagutzeko ekintzak eta hitzaldiak
Urteetan, utzikeriagatik, Bizkaiko historiaren zati hau ezkutuan laga da. Malmasinen, adibidez, beste nafar gaztelu baten agerpenak kezkatu egin ditu indusketetako arduradunak.
2. irudia. 15656 pieza, Arabako Arkeologia Museoko Zaharberritze Zerbitzuan egindako argazkia (ezker), eta grafito-gunea handituta (eskuin).
Mirariak Lurdesen
IAN DAN ZVTA euskarazko grafitoaren historia, Iruña-Veleiako plater batean aurkitua lurretik atera eta ordu gutxira
“Mirariak Lurdesen” atera zitzaion Idoia Filloyri, Iruña-Veleiako hiri erromatarraren kanpoaldean aurkitutako platereko grafitoa faltsua zela entzun zuenean.
/ eme
Historia lapurtua
Ez gara gure historiaren jabe
Arazoaren gakoa da euskaldunek ez daukagula historia akademiarik, euskara batua eta Euskaltzaindia ditugun bezala. Eskola-ikastola eta unibertsitateetan gure historia gutxi irakasten da eta beti frantses edo espainolen historiaren parte bezala.
St Lizierreko 1000 urteko kapitelak / dew tileway
hitzaldi-zikloa
Hitzaldiak Bilbon apirilaren 25etik aurrera, Bizkaiaren memoria galduari buruz
Gure iraganaz jabetuta soilik izango gara gure etorkizunaren jabe. Horregatik eta horretarako, Bizkaian gure historia berreskuratzeko ahalegina egin nahi dugu.
Ongi pasa pesta egileak! 😎🥳 / Jasone Iroz @jasoneiroz
hausnarketa-eguna
Gatazka amaitu denean
Gai izan behar genuke ‘gatazka’ hitz anbiguo hori entzutean gatazka zer den identifikatzeko. Nola normalizatu dugun Espainiaren okupazioa, besteak beste, baimendu dizkiguten hauteskundeetan parte hartzearen ondorioz.
/ xot.
hauteskunde fartsa
Espainiako hauteskundeetan parte hartzea Herri honen suntsipena baieztatzea da
Europar Batasunak ezarri zituen demokrazia ez zuzena eta alderdi politikoen sorrera eta legeztatzea, kontrolatutako hauteskunde sistemarekin.
Errobi / Jasone Iroz
NOR GARA GU?
Euskara da Euskal Herriko hizkuntza, ez abertzaleok hori erabaki dugulako, dakigun arte horrela izan delako baizik
Espainiera eta frantsesa ‘gureak’ dira? Euskal Herriko hizkuntzak badira, zergatik inposatu dizkigute armen, legeen, erbesteratze eta okupazio bitartez? Oso ‘guretasun’ bitxia iruditzen zait.
Daniela Albizu 1983an.
biografia
Daniela Albizu, Lapurdiko euskaltzale eta borrokalaria
Badira bizitza osoa borrokari ematen diotenak eta horiek ezinbestekoak ditugu. Daniela Albizu horietakoa genuen, bizitza osoa eman baitzuen euskararen eta Euskal Herriaren aldeko borrokan.
Burlata / zg
norabidea eta norantza
Euskara gainbehera eta gu korrika, norantz ordea?
Elefante bat gela batean bezain argi dago: globalismoa eta euskara ez dira bateragarriak.
23. Korrika
Independentea Korrikan harro
Korrikaren 552. kilometroa erosita, Getzetik Noainera eraman du Independenteak lekukoa aurten.