Filologiaren porrota testu zaharren autentifikazioan: Irulegi eta Iruña-Veleiako kasuak
Korporatibismoak ikerketaren eztabaida intelektuala eragozten du.
“Euskalduntze berantiarraren teoria” edo “Baskoitze berantiarraren teoria” (gazteleraz “teoría de la vasconización tardía” eta frantsesez “Théorie de la basqueisation tardive” edo “euskarisation tardive”) azken hamarkadetan Espainiako Historiaren Akademiak indarberritutako errelatoa da, izaera kolonialista duena. Funtsean dio Euskal Autonomi Erkidegoan ez zela euskaraz hitz egiten, baizik eta beranduago sartu zela euskara, hori dio errelatoak. Eroso sentitu dadin kolonizatzailea euskararik ikasi gabe. Berantiarrismoa.
Korporatibismoak ikerketaren eztabaida intelektuala eragozten du.
Gómez Moreno, Sánchez Albornoz eta beste batzuk dira “Baskoitze berantiarraren” teoriaren gurasoak. Teoria minoritarioa eta akademikoki garrantzi txikikoa, baina 2011n berpiztarazia eta 2014an hauspotua.
Atsalde on paradisutarrok / Jasone Iroz @jasoneiroz
Aipamen hau egitea guztiz ezinbestekoa zaigu, benetakotasunaren aurkariak euskal nazioaren ukatzaileak izaten direlako gehientsuenetan.
Ziur aski, nire itxaropen inozoa da istorio honek guztiak balioren bat izatea antzeko trantze batean dagoenarentzat, egoera malapartatu honetara eraman nauten akatsak egin ez ditzan.
/ Ibon Serrano Lasa
Mesedez, arren, argitaratu Iruña-Veleiako grafitoen inguruko albisteak. Euskal gizarteak gai hau behar den moduan ezagutu beharko luke.
/ Iowa Unibertsitatea ©2013
Talde txiki batek egindako manipulazioak eragin du euskaldun askok sinistea Iruña-Veleiako grafitoak faltsuak direla.
Durango-Landako Elkartegian, 2024ko urriaren 26an hizlarien ponentziei esker azken ikerketak ezagutu ahal izango ditugu, eta baita azken suntsiketak ere.
/ eme
Arazoaren gakoa da euskaldunek ez daukagula historia akademiarik, euskara batua eta Euskaltzaindia ditugun bezala. Eskola-ikastola eta unibertsitateetan gure historia gutxi irakasten da eta beti frantses edo espainolen historiaren parte bezala.
Une honetan borroka ideologiko handia dago. Euskaldunok kontziente izan beharko ginateke eraso ezkutu honen irismena norainokoa izan daitekeen eta nortzuk ari diren bultzatzen.
/ zg
Jabetu behar dugu ez-jakintzaren industria txit potentea dugula Euskal Herrian.
Gaur abenduaren 31n EiTBk 40 urte bete ditu. ETB2k ez dio euskarari inolako ekarpenik egiten, eta premiazko neurriak hartzeko eskatu nahi diot Jaurlaritzari: ETB2 ixtea ala birformulatzea, alegia.
Iñaki Lopez Luzuriaga: Baskonia burujabetzaren atakan, 760-806.
Aitzol Altuna: Baskoniako Dukerria eta gure sistema politikoaren sorrera: foruak.
Ezin baieztatu Irulegikoa euskal testu zaharrena denik nahiz eta izugarrizko garrantzia duen. Badaude garai bereko edo lehenagokoak: Bianako txerria, Andelosekoa, euskal txanponak: barkunes. Larramendik bota zuen teoria baieztatu dela berriz ere, alegia euskera aspalditik hizkuntza idatzia ere izan zen.
National Geographic en azken mapan gaurko EAEn aurretik zeltaz egiten zen... / https://es.wikipedia.org/wiki/Archivo:Ethnographic_Iberia_200_BCE-es.svg
Azkenaldian Euskal Eskoletan bezala, orain ere National Geographic-en azken maparen arabera, Mendebaldeko EH-an ez zen euskaraz hitz egiten, zeltaz baizik.
Veleiako harresiaren garbiketa lanetan berriki azaldutako beste 'ATA' ezinezkoa, debekatua eta madarikatua / mar
Hamaika aldiz datazioak eskatu dira, baita harresia garbitzean agerian geratu den ATA idazkuna babes dezala ere, eta babesteko hitz eman du behintzat.
Halakoak izan ote gara euskaldunak? Ala geure hedabideek, EHU publikoak eta abarrek kolonizatzen ote gaituzte? Zer karaillo gertatzen da, konpa?
Aldundiak, EHUk eta Epaitegiak ez dituzte eskarmentua duten laborategietan dataziorik egin nahi izan 12 urte hauetan. Zergatik? Ba argi dago, erantzuna zein den badakitelako: grafitoak egiazkoak direla.