EZKERRA

Marxismoa, anarkismoa eta covid

Ezkerreko erakunde historikoak, Covid-19 delakoaren abaroan edo aitzakian eragindako krisian, jokoz kanpo nola geratu diren harrigarria da guztiz. Norbaitek esparru politiko horretan isiltasun orokor esanguratsu hori hautsi badu, hori gazteria izan da, eta -horiek ere- ez “osasun pasea” delakoaren ezarpena iritsi baino lehen.

2021eko azaroa.

Munich-eko taberna baten sarrera, 2021eko azaroan. Sartzeko jada ez du balio froga negatiborik. Soilik txertatu direnak, edo gaixotasuna pasa dutenek dute baimena / Ala

Multikrisia

Besteen txertaketa-egoera orain fokoa

Urte eta erdi luze jo du jada krisialdi sanitarioak. Eta gero eta argiago dago hasieratik izan dela “multikrisia”. Gizartean asko aldatu dira gaixotasunarekiko eta heriotzarekiko balioak.

Hontza behatokia

Giza eskubideei eragindako kaltea: izugarria

Hontza elkartea, giza eskubideen behatokia, 2021eko irailean aurkeztu zen Gernikan euskal jendartearen aurrean, “pandemia” baten aitzakiapean nozitzen ari garen eskubide-urraketak jasotzeko eta bideratzeko helburuarekin.

Agur

Esker mila

Bitxialdia hasi zenean beldur fisikoa sentitu nuen, “militarrak kalean” Gasteizen, Iruñean, horrelakoak heldu zitzaizkidanean. Beti pentsatu izan dut, inoiz gerra batera gonbidatuko banindute ihes egiten saiatuko nintzatekeela molde guztietan, urrun. Badagoela beti zirrikituren bat pozik eta pakean bizitzeko.

«Punto y Hora de Euskal Herria», 1982ko apirila Especial Salud / Collagea: Enrike Lopez / Punto y Hora

«Punto y Hora de Euskal Herria», 1982ko apirila Especial Salud / Collagea: Enrike Lopez

Euskal Herriko agerkariak

1982an Punto y horak ere bai: osasuna erdigunean

«Higiene gehiago eta medikuntza gutxiago» aldarrikatzen zuen argi eta garbi «Punto y hora de Euskal Herria» astekariak, 1982eko apirilean osasuna erdigunera ekarriz. Indarrez isildutako astekari bakezalea zen, elebiduna eta desobeditzailea, Felipe Gonzalezen poliziak behin eta berriz erasotua, aleak bahituta, eta bere inguruko paramilitarrek ere bonbaz lehertutako agerkaria. Irakurriena zen

«Covid 19. Erantzun autoritarioa eta beldurraren estrategia» liburuaren azala / Paz Francés, José R. Loayssa eta Ariel Petruccelli

«Covid 19. Erantzun autoritarioa eta beldurraren estrategia» liburuaren azala / Paz Francés, José R. Loayssa eta Ariel Petruccelli

Egiaostea

Amesgaizto autoritario bat eta porrot egin duen kudeaketa bat

Datu ofizialekin agerian geratzen da emaniko erantzunaren neurrigabekeria
—Paz Francés, José R. Loayssa eta Ariel Petruccelli sinatutako artikulua, «Covid 19. La respuesta autoritaria y la estrategia del miedo» liburuaren egileak.

Lehen euskal poema, XVI. mendea / Goiena

Lehen euskal poema, XVI. mendea / Goiena

Hizkuntza

Euskalkien gorabeherak

Euskalkiek bertsuak zirauten oraindik Erdi Aroan, Amorantearen poemak agertzen duenez. Beraz, ez gintuzten hainbatean “geure artean isolatu euskaldunok”. Inongo oinarri zientifikorik ere ez du euskal lurralde mendebaldarron “euskalduntze berantiarraren” kontuak, iritzi-kontrasterik onartu gabe etengabe errepikatutako gezur potolo maltzurrak.

"Piezak" kale artea / A. Marín

"Piezak" kale artea / A. Marín

Gizarte ingeniaritza

Qatar, futbola eta ospitaleak

Oihartzun nahasgarriz blaituriko basamortu semantikoan haztaka: sentimentalismo epistemikoan murgilduta, prestigiozko fetitxeren bat behar dugu, segurtasun-estaldura gisa erabili ahal izateko; hari esker, errealitate fantasmal bat “humanitarioa” edo errukizkoa bihurtzen baitugu, eta gertatzen ari diren beste gauza guztiak erabat ezkutatzen.

Txolarrea / A. Marín

Txolarrea / A. Marín

Naziogintza

Gereziondoak saritan

Lehengo euskaldun askok Historian zehar egin bezala, orain ere beste batzuek menperatzen gaituzten arrotzen sariak, dominak eta lausenguak jasoko dituzte poz-pozik, espainiarrek eta frantsesek gure herria eta gure hizkuntza legez, indarrez edota azpijokoz zapaltzen jarraitzen duten bitartean.