Independentea-ren aurkako gerra zikina (III): Euskarazko Internet, bide txarretik

Ekai Centerren working papera, 2021-08-21ean zabaldua,
«Guerra Sucia contra “Independentea”: Internet en euskera. Por mal camino»

Itzulpena: Ane Miren Elordui-Zapaterietxe

1

Euskal Herrian dagoen atzerapen digitala harrigarria da, benetan. Baina are harrigarriagoa da gure atzerapena Interneteko posizionamenduan. Atzerapen hau bereziki kezkagarria da gure lurraldearen tamaina txikiaren ikuspuntutik. Herri txikiek, Internetekin ordura arte ezezagunak ziren aukera eta mehatxuak zabalik ikusteaz batera, aparteko ahaleginak ere egin behar dituzte sarean kokatzeko, eta ez dirudi ahalegin horiek Euskal Herrian egin direnik. Edo ez dira beste lurraldeetan baino nabarmenki gehiago egin.

2

Ekai Center-etik behin eta berriz ohartarazi dugu Internet aukera bikaina zela gure gizarte zibila eta gure erakundeak indartzeko. Aukera hori pasatzen uzten ari gara, harrigarria bada ere. Irizpide hauek euskararen erabileraren esparrura eraman daitezke. Jakina, euskarak Interneten duen posizionamendua berebiziko garrantzizko kontua da hizkuntza honen etorkizunerako. Helburu horrek egin direnak baino askoz apustu estrategiko handiagoak beharko lituzke.

3

Arazoa ez da soilik gure posizionamendu estrategikoa ahula dela Interneten euskara zabaltzeari dagokionez. Zoritxarrez, ez dirudi ematen ari diren urratsak bide onetik doazenik, eta honetan ere badatza arazoa.

4

Hain zuzen ere, jasotzen ari garen informazioak benetan harrigarria den errealitate baten aurrean jartzen gaitu, azken urteetan mundu digitalean euskararen sustapenaren prekarietateaz ohartarazten gaituena.

5

Interneten euskararen erabilera bultzatzeak ez dirudi bateragarria esparru honetan giltzarri diren eta beren burua bultzada horren aitzindari gisa aurkezten duten pertsonek, aldi berean, Interneten jazarpenaren eta irainaren espezialista gisa jardutearekin.

6

Dirudienez, pertsona hauek euren ikuspuntu partikularra dute Interneten euskaraz esan edo egin daitekeenari eta ezin esan edo egin daitekeenari buruz. Gainera, uste dute zilegitasuna dutela euren ikuspuntu ideologiko edo politikotik “onargarria” ez denaren aurka bortizki erasotzeko. Ikuspegi harrigarri hau, izatez, berebiziko arriskua da euskararen etorkizunerako.

7

Sinesgaitza bada ere, kasu honetan ez da ikuspegi bat bakarrik, jarduera jarraitua baizik, haien ustez “ez konfiantzazkoak” diren webguneak, bitartekoak eta erakundeak identifikatuz eta gezur, irain, laido eta kalumnien bidez eraso jarraituak eginez. Jasotako informazioaren arabera, badirudi enpresa jakin batek koordinatu dituela. INDEPENDENTEAren aurkako gerra zikina inkisidore-mentalitate honen eta argi eta garbi delituzkoa den jokabide onartezin honen adibide zehatza da.

8

Norbaitek uste badu posible dela euskararen erabilera Interneten bultzatzea erreferentziazko pertsona moduan “aditu” hauek onartuz, goitik behera erratzen da. Euskararen eremua, berez mugatua eta zabaltzeko zaila, apurka-apurka larriki murriztua geldituko litzateke pertsona hauen aurreiritzien eta jazarpen eta irain kanpainen ondorioz. Eta euskararen irudia eta prestigioa -belaunaldi askoren ahalegina- urte gutxitan hondoratzeko arriskuan dago.

9

Galdetu beharko genuke nola baimendu den egoera honetara iristea. Eta honek ez digu ezer onik esaten gure eragile publiko eta pribatuei buruz eta geure gizarteari buruz.