Ahoa estali gabe ibiltzea ez da lan makala, oraindik ere. Bakarrik egonda gertatzen dira egoerarik bortitzenak, eta horietatik tinko eta airoso ateratzean, esperientzia norbaitekin konpartitzeko beharra, negarra, barregura eta amorrua sentitzen ditugu. Komunikatzeko premia erabatekoa da. Audio honetan autobus bidaiari donostiar baten esperientzia adi entzutera animatzen zaituztegu, bizitako gertakarien arratsaldean bertan kontatu duen moduan.
Ez da joan den urte gorriko gertakaria, berriki gertatua baizik: pasa den ostiralean gertatu zen, 2022ko urriaren 7an, 18:40an, Donostiako hiriguneko Urbieta kaleko bus geltoki jendetsuan. Benta Berrira doan 5. lineako autobus batean, zehazki 480 zenbakidunean.
Neuri eta alaba txikiari gauza bera gertatu jakun Bilbo-Larrabetzu libeako Bizkaibusean. Kasualidadez, tatuajez betetako gidaria izan zen be bai. Esan neutson salbuesoena nuela eta berak ezetz, ez zirela esistitzen eta busetik alaba eta biok jaisteko. Zuzenean ertzaintza deitu nuen busean jarrita nengoela eta bukatu zan arazoa zeren gidariak ere ni poliziagaz berbetan nengoela ikusita bere nagusia deitu zuen. Eta nagusiak esan eutson begitzeko nire salbuesoena eta uzteko geu lasai. Autobusean jende gitxi egoan eta nire alde jarri ziren gainera.
Animo! Oso ausarta izan da emakume hau, bere eskubideak eta askatasuna babesten. Duela gutxi Urnietako autobus gidari batekin arazoa izan genuen. Gure 9 urteko alabak inoiz ez du maskara garraioetan erabili, inoiz ez digute ezer esan egun hori iritsi arte. Gidariak, legez jantzi behar zuela zioen, nik “exenta” zegoela esan nion eta hori ez zela existitzen esaten zigun. Dena modu txarrean esaten zigun. Zorionez bidaia aurrera jarraitu zuen, baino ez genion maskara jarri. Hurrengo geltokian alabaren lagun bat igo behar zuen bere ama eta arreba txikiarekin, atzeko atetik. Ez zion atea irekitzen, gidaria autobusetik jeitsi eta maskara jarri behar zuela, eta jarri arte ez zuen atea ireki. Gure helmugara iritsi gainean BOEko salbuespen artikulua erakutsi nion, eta hori ez dela horrela zioen… Lurraldebusera idatzi nien haiek gogorazteko bere langileei lege ustel honek badituela salbuespenak, zehaski zeintzuk ziren bidali nizkien. Erantzuna barkatu eragozpenak, arrazoia duzu eta langile guztiak informatuko ditugula izan zen. Ezin ditugu horrelako jarrerak onartu eta pasatzen uzten.
Kapela kentzen dut bidaiariaren aurrean, askoren duintasun eta ausardia faltaren erretratu ederra egiten duelako diskurtsorik gabe, ekintza zuzena besterik gabe. Besarkada goxoa berarentzat, bidea erakusteagatik.
Lekukoen presentziak, kopuruak eta jarrerak daukan paper erabakigarriaz gainera, merezi du gidariaren agresibitatea aztertzeak. Gidariak ezin du gorroto duen mozaletik askatu, lehenik autoerrespetua beharko lukeelako, eta erabaki du hori xenda nekeza eta zailegia dela. Gidariaren ikuspuntutik, bidaiaria da bere miseria eta koldarkeria muturraren aurrean argiro paratzen diona, ez da gai bere errealitate gordinaren ardurarik bere gain hartzeko, eta bere arazoaren zama deskargatzen du bestearengan. Bere buruaz kargu egitera ausartzen ez denak, ausartzen dena erasotzen du, ez dagoelako bere ahulezia onartzearen trantzetik igarotzeko prest.
Arerioak beti eskura jartzen dizu zerbait ikasteko aukera. Hortik batzuek beren buruaz edota giza errealitateaz zeozer ikastea erabakitzen duten bitartean, besteek eraso autopertzibituaren atzean ezkutatzen dute beren uzkurkeria, norbera ez beste edozer erantzule eginez.
Do the right thing. Eta oraindik ez bazaude prest eta gertu, ikusi eta ikasi, eta ondo entzun.
Haien legea izango da, ez gurea.
Injustizia lege bihurtzen denean, matxinada betebehar bihurtzen da.
Thomas Jefferson.
Txit ongi dakusat, Kote, NAZKArilenak nabarmentzea (azken batean bere inpaktu psiko.soziala daragialako), baina begien bistatik galdu gabe askoz eragin sanitario sakonagoa izan dutela (eta aurrerantzean ere izanen dutela) SASI-TXERTO POZOITSUEN INOKULAZIOEK, batipat ume eta nerabeen kasuan. Hau gainera “irrebertsiblea”, ezen hipofixia trantsitorio bat).
Hortaz, auzi hau NAZKArilen kasua baino askoz globalagoa dela uste diat.
Hain globala ezen Elite Oligarkikoak erran dik ezen COVID.19ko PLANdemia ez dela izan AURREKARI bat besterik (froga Xinple bat) orain datorren kontrol orokorra gai entseatzeko.
Eta hor lotzen dut nazkarillen kasua beste guztiarekin.
“ezen hipofixia trantsitorio” barik,
ezen EZ hipofixia…
Zoragarria emakume honek sentsibilitatean erraituta duen indar izugarria.
Eskerrik asko guztiokin partekatzearren bihotzez.
Animo asko neska ausartari. Zuri esker, eta zuk zure eskubide indibidual eta kolektiboen aurrean irmo jokatuta, gaur egun foro batean txinparta bat piztu da garraio publikoan desobedientzia zibil baketsua egiteko. Eskerrik asko, zergatik nago ziur zuri esker txinparta horrek borroka honetan pauso bat gehiago ematea ekarriko digula.
Nork bere euskubideak defendatu behar ditu, baina ez konparatu Rosa Parks musukoa jantzi nahi ez duen emakume horrekin.
Rosa Parksek jasan behar izan zituenek ez du zerikusirik gai honekin.
Gertatutakoa antzerkirako gidoi bat ematen du, agian urte batzuk barru gogoetarako emango diguna injustizia, morroitza eta egoera paranoiko hau salatuz. AEBn Vietnamen kontrako “Hair” bezala. Animo!
Martin Ezurri erantzunez:
Mesedez, iruzkin horrekin adierazi nahi duzuna gehiago eta hobeto garatzea eskertuko nizuke. Zer esan nahi duzu zehazki “Rosa Parksek jasan behar izan zituenek ez du(te) zerikusirik gai honekin” esatean? Oso interesgarria litzateke argitzea. Esan nahi duzu, akaso, autobuseko gertaerek ez dutela zerikusirik oinarrizko giza-eskubideen urraketekin? Hala bada, arrazoitu dezakezu hobeto, mesedez?
Urraketa guztiak dira desberdinak, eraso guztiak bakarrak, jazarpen guztiak bereziak. Esperientzia guztiak dira bakarrak eta errepikaezinak, eta norbere azalean bizi beharrekoak. Esperientzia bakoitzak bere ezaugarri eta gertatzeko baldintzak ditu. Honaino ados, ezta?
Neure buruari galdetzen diot zenbat jendek esango ote zion Rosa Parksi kapritxoso bat besterik ez zela, ez zela hainbesterako bere autobusean gertatzen zena, ezin zela konparatu, adibidez, bere arbaso esklabuek jasan behar izaten zituzten zigorkada eta zartailu-kolpeekin. Alde ederrean bizi zela bera, eta, mesedez eta arren, ez kexatzeko. “Hiritar zintzoa” izateko eta ez “desafio” gehiago egiteko, ez molestatzeko: hori guztia, izan ere, ez baita batere ‘cool’.
Beraz, laburtuz: nik uste dut ezin dela banalizatu musukoen kontua. Ezin dela “bo, hau gutxienekoa da” aitzakia jartzen jarraitu eta gauzei bere izenez deitzen hasteko garaia dela.
Gogorarazteagatik: https://independentea.eus/banalizazioaz/
Ondo izan eta, badakizu… isilik bizi eta makurtu burua! Bestela “norbait mindu” dezakezu… edo norbaiti egindako erasoak “banaliza” ditzakezu… kar kar.
Odola borborka, baina bihotza miresmenez beteta. Halaxe jokatu beharko genuke denok.
Zigor, Donostiako Rosa Parks ez izeneko lagunak zera idatzi dit:
«Kuriosoa da, Zigorrek aipatu duela “odola borborka”, “amorru latza”… eta egia da momentuko trantzean bai, sentitzen direla… baina aizu, ni orain oso lasai nago. Hain zuzen eutsi egin niolako eta busetik ez jaitsi, noski. Horri esker.
Iaz jaitsi nintzenean egitan esaten dizut gidari hura nire eskuez akabatuko nukeela… ta oraingoan, aldiz, ez, beitu!»
Noski, oso lasai dago, eta beteta: askatasunaren sentsazioa da!
«Ze ederra!!!!!» dio.
Rosa Parks-ek lege bidegabe bat desobeditu zuen, lege arrazizta horri aurre egiteko . Kasu honetan, ziutagiriarekin, justu kontrakoa gertatzen da, legeak gure alde daude. Ziurtagiriarekin legeari ez diogu aurre egiten, ez dugu desobedientzia ekintza bat egiten ari, baizik eta aurreikusten dituen salbuespenak betzen.
Ziurtagiria erabiliz, legea zorrotz bete besterik ez dugu egiten.
Eskerrik asko bidaiariari, hor tinko eusteagatik.
Eta eskerrak baita artikuluaren idazleari, sineztezina izan arren, bikain ekarria era berean, istorio bien alderaketa.
Txalotzen zaitut, Kote.
Oso egokia iruditzen zait Aitor Lasagabasterren iruzkina, eztabaida beharrezkoa mahaigaineratzen duena. Puntualizazio bat bakarrik gehituko nioke: “lege” horren arabera, guztiok gaudela “salbuetsita”, eta ez dela arazo berezirik edo gaixotasunik izan beharrik salbuetsita egoteko. Eta ona dela hori jakitea.
Baina egia da, berez, ez genukeela ez autobusean, ez anbulatorioan, ez inon, ezer justifikatu behar, “ez dut erabiltzen” esan beharrik ere ez genuke (hori begibistan baitago).
Parean tokatzen zaiguna, ordea, matonismoaren eskalan gorago edo beherago egon daiteke. Horregatik, neurri disuasorio gisa eta autodefentsarako tresna bat gehiago bezala, hainbat mediku solidariok egin dituzten dokumentuak ere eskertzekoak izan dira une latz askotan. Edo guk geuk egindako “ardurapeko deklarazio” haiek.
Lucio Urtubiak ere egiten zituen pasaporteak, esaterako. Eta bueno, bere erabilera zuten.
Lucio Urtubiaren maniobrek Jake.mate egoeran jarri zuten sistema.
Halako potentziala eduki gura geunke nazkarillen auzi zehatz honen aurrean.
Lucio eta haren abildadea ez daukagularik, beste zeozertan pentsa beharko da.
Ane Miren,
🕰️gure agintariak eta egenteak azkenak izango dira aurrepausoak emoten, eta lehenak tankeak bidaltzen ukro-naziei.