Artikulu hau Naiz-en argitaratu zen eta gutxira ezabatua izan zen autorearen hainbat artikuluekin batera. Goienan eta Hernaniko Kronikan bai argitaratu zen euskaraz «Erremedioa edo gaixotasuna» izenburuarekin. Berriak artikulu honi erreferentzia egiten dion iruzkinik ez du pasatzen utzi. Gero jakin dugu Naiz-en berriz badagoela, ‘El remedio y la enfermedad’ izenburuarekin. Artikulu hau mahaigaineratzeagatik difamazioa, iruzurra eta iraina jaso du Independenteak.
Noizbaiten euskal herritarrok jakin ahal izango dugu zein diren kasu bakoitzean argudio mediko-zientifikoak musukoaren beharra justifikatzeko, eskoletako haurrei eta gizarte osoari ere erabiltzeari behartzeraino derrigortzeko edo ez, alde psiko-emozional-espresiboak kontutan hartuta.
Eraginkortasun mediko-sanitarioaren ikuspuntutik, maskararen erabilpena-kaltegarritasuna lotutzen dituen dokumenturik egiaztagarriena Ulrike Butz-en hitzaldia izan daiteke, Municheko Unibertsitate Teknikoko Anestesiologia Institutuan egindakoa, bere doktore-tesia azalduz: «Karbono dioxidoaren arnasketa, maskarilla kirurgikoak aho-babesle higieniko gisa erabiltzen direnean, profesional mediuengatik». Municheko Unibertsitate Teknikoak kalifikazio gorenarekin saritutako tesia da, eta Alemaniako Medikuntza Fakultateetan lanerako oinarri gisa erabili dena 2005etik gaurdaino. (Ikusi tesia hemen, edo gaztelerazko itzulpena hemen).
Ondorioztatu zuenez, asimilazio/kanporatze metabolismoaren funtsezko atala da arnasketa eta kanporatzen den karbono dioxido kopurua eta jasotzen den oxigenoaren arteko koefiziente naturala, ziklo bakoitzeko, 1etik gertu dago, baino pixkat txikiagoa da. 1etik zenbat eta gehiago urrundu, gure immunologia-sistema murrizten dugu, gu geu birus patogenoen aurrean zaurgarriagoak bihurtuz.
Ebakuntza-gelan maskara erabiltzerakoan, hauek izan ziren bere hitz testualak: “Kirurgia-maskarak erabiltzen direnean, ez dago murrizketarik gabeko CO2 hasperena. Hori dela eta, CO2 metatu egiten da maskararen azpian”. Guzti hau bi ordutako erabilpenari buruz bakarrik.
Horretaz gain, maskararen erabilpenak eragiten du arnastutako airearen tenperaturaren 5ºC-tako igoera eta hezetasunaren %16ko. Baldintza ezin egokiagoak maskara germen patogenoak metatzeko habi batean bilakatzeko, berriz inhalatu daitezkeenak, oxijeno dosiaren jeisten delarik (hipoxia), odolean CO2-aren igoera ezohikoa eraginez hiperkapnia sortuz, azidosia eragiten duena, zelula-estresa eta arnas maiztasuna handitzea osagai kutsatuekin.
Erantzun zehatzak behar ditugu eusko lege biltzarrean galdera hauekiko.
UNA – Asunciongo Unibertsitate Nazionalak NBE-ei buruz egin zuen ikerketak, erizaintza zerbitzuen babes protokoloak hobetzeko, Butzen ikerketa erabili du, besteak beste, eta antzeko ondorioetara iritsi da. Interesgarria: https://revistascientificas.una.py/ojs/index.php/rfenob/article/download/135/109
Zorionak lan hauengatik, etsigarria izan daitekeen egoera inkisitorial autoritario honi aurre egiteko eta eztabaida/tertulia sustatzeko baliagarriak direlako.
Animo.
Nik postdoka han egin nuen TUMen… zientzia ez da dogma, etengabeko zalantza eta frogen bilaketa baizik
Hemen lotura duten zenbait esteka:
Leipzig-eko ikerketa, musukoek sortzen duten kardiobiriketako arazoetaz: https://link.springer.com/article/10.1007/s00392-020-01704-y
Txinan 2 haur hilda, soinketako frogetan ari zirela musukoa jarrita: https://www.dailymail.co.uk/news/article-8283965/Two-Chinese-boys-drop-dead-run-PE-lessons-wearing-face-masks.html
Psikologia aldetik, Alemanian egindako ikerketa bat, 1000 partehartzailerekin baino gehiago kontuan hartuta, ondorio sikologiko latzak: https://www.psycharchives.org/static/pdfjs/web/viewer.html
‘Science’ aldizkarian argitaratuta, baserrien ohikoak diren endotoxina eta hauts txikiak luzaroan jasateak biriketako zelulen inflamazioaren murrizketarekin lotzen dute:
https://science.sciencemag.org/content/349/6252/1106#aff-1
Munduko Osasun Erakundeak (WHO) soinketan haurrek musukoa erabiltzeaz diona: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-children-and-masks-related-to-covid-19
Mila esker hemen utzitako informazioagatik. Nik ez dut maskara aire zabalean erabiltzen eta konfiantzazko jendearekin banago leku itxietan ere ez. Arnasa hartzeko oztopoa ez ezik, komunikaziorako eta enpatiarako ere traba handia da, mendetasuna ezartzeko tresna eta aldi berean, horren ikurra.
Ez dut ikerketa bat behar kaltegarria dela jakiteko. Batzuk ikerketa muturren parean jarrita ere ez dela hain kaltegarria edota ona dela esango dizute. Asko abduziduta daude baina ezin dugu etsi, aurrera gu ta Independentea!
Haurrak ez dira ondo egokitzen ari https://saludmentalperinatal.es/2020/11/14/no-los-ninos-no-se-estan-adaptando-bien/
Algortako lagunen bitartez…
https://abrelosojos.xyz/cuestiones-importantes/ciencia-vs-bozal/