Gure lehen aholkua poliki hastea da, gure liseriketa aparatuak nahiko desnaturalizatuak daude eta beldurrak alde batera utzita dastatzera animatzen dugu jendea, dastatu eta gorputzari entzun ea erreakziorik somatzen dugun. Gurean urte batzuk daramatzagu jada janbelarrak erabiltzen eta inoiz ez dugu kalterik somatu.
Landare asko dira jangarriak, ia denak modu batean ala bestean, baina ez dugu presarik denak batera ezagutzeko, hemen ez baitira gose garaiak oraingoz.
Janbelarrak nonahi aurki ditzakegun arren, kutsadura eta pozoiak ere bai; ez lurrean bakarrik, supermerkatuetan, taberna, jatetxe eta geure hozkailuan ere bai. Beraz, ondo hautatu non jasoko ditugun, kutsadura eremuetatik ahalik eta urrutien eta ahal bada toki basa, parke natural edo baserri agroekologikoetan, agian baserritar hauek pozik eskertuko dizuete belarrak jasotzen laguntzea. Gezurra badirudi ere, harrigarria da zein erraz fumigatzen den edozein belaze, soro edo ezponda pozoi hilgarriekin.
Ez bildu aurkitutako guztia, batez ere urria baldin bada. Utzi beti bizitzari bere bidea egiteko lekua eta denbora. Natura oso eskuzabala da eta behar beste oparitzeko gai.
Janbelarrak ezagutzeaz gain, merezi du arriskutsuak diren landareak ondo identifikatzeko gaitasuna izatea. Oso gutxi dira benetan larriak, inguruotan bospasei. Janbelarren batek pozoitsuren batekin nahasteko arriskua duenean, argi adieraziko dugu hemen.
Ur landareekin arreta berezia behar da, adibidez ur berroekin, Fasciola Hepática dela eta. Lur urperatuetan aurki daitekeen parasitoa da. Belarjaleen kakatan eta lur urperatu iraunkorretan ager daiteke, edo kakaz kutsatutako urekin ureztatutako barazkietan. Ur ozpinduarekin garbituz edota egosiz eragozten da. Informazio gehiago eta zehatzagoa dago Usos de 113 plantas silvestres de los campos norteños César Lema Costasen liburuan: Duela del Hígado kapituluan aurki daiteke, 206. orrialdean (sarean ikusgai).
Laburbilduz: ausardia zuhurra erabili eta murgildu mundu basatian. Arriskuak ditu, baina ez egunero jaten dugunak beste.
Earra , Asier. Gai honek behar du hedapen bide bat, ikasteko denbora bat… dena jantoki errebeldeen alde.
Oso gai interesgarria. Lantzeko bideak jorrati behar genituzke.