«Maskara, maskara, maskara…» ziotenentzat.
“Ez da fitxik, ohituratzen gara…”
Ba, azkenean, badirudi ‘ezjakintasunetik’ jende batzuek, argi ikusten zutenek, alegia gaizki arnastea egun osoan kaltegarri izan zitekeela ziotenek, arrazoia zutela, berriz ere.
Fögen-en ikerketa
Maskarak COVID-19 hilgarritasun-tasa areagotzen duen mekanismoa
Autorea: Fögen, Zacharias MD
Jatorrizko argitalpena: Medicine Journal 2022-2-18
Laburpena
Maskararen edo musukoaren erabilpena derrigortzeak Covid infekzio tasa murrizten duenaren literatura mordoa egonda ere, gaixotasunaren ibilbidean maskarak duen eraginak eztabaidagarria izaten jarraitzen du. Azterketa honek ebatzi nahi zuen ea maskararen erabilerak eragina izan zuen Kansasko fatalitate tasan, 2020ko abuztuaren 1a eta urriaren 15a bitartean.
Azterketa honek kasuen eguneraketei buruzko bigarren mailako datuak aplikatu zituen, maskaren aginduei buruzkoak eta Kansas Estatuko (AEB) estatus demografikoari buruzkoak. Datu hauetan oinarrituta paralelizazio analisi bat egin zen. Emaitzak kontrolatu ziren sentsibilitate anitzeko analisiak eginez eta kontrol negatiboa eginez.
Datuen arabera egindako paralelizazio analisi batek erakutsi zuen Kansasen maskaradun eskualdeek fatalitate tasa altuagoak zituztela maskararik gabeko eskualdeek baino, 1,85eko arrisku-ratioarekin (% 95eko konfiantza-tartea: 1,51 – 2,10) heriotza-kasuetarako. “Babestutako pertsonen” kopurua doitu ondoren ere, hau da, maskaradun taldean kutsatu gabeko pertsonen kopurua maskararik gabeko taldekoekin alderatuta, arrisku-ratioa adierazgarriki altu mantendu zen, 1,52an (% 95: 1,24 – 1,72). Kansasko gehiegizko hilkortasuna aztertuz, ikerketa honek zehazten du efektu honen % 95 COVID-19ari bakarrik egotzi ahal zaiola.
Aurkikuntza horiek iradokitzen dute maskara erabiltzeak mehatxu ezezagun bat egin liezaiokeela erabiltzaileari, babestu beharrean, honek maskara-aginduak eskuhartze epidemiologiko eztabaidagarri bihurtzen dituelarik.
Joera horren zergatia Fögen efektuaren teoria erabiliz azaltzen da, hau da, musukoetan harrapatutako birioi puruen tantatxo hiperkondentsatuen bir-arnasketa sakonak pronostikoa okerragotu dezake eta lotuta egon daiteke COVID-19aren infekzioaren epe luzeko ondorioekin. Fögen efektua animalia eredu batean frogatuta dago, baina ikerketa gehiago beharko lirateke erabat ulertzeko.
Ona gaurko ekarpena, eta oso ongi ekarria, mila esker, Jasone.
Tristea da baina oraindik ere esan beharra dago hau, batek baino gehiagok izan duen jarreraren gainean “isiltasunezko eta ahanzturazko estalki bat” jarri nahiko lukeen arren. Espero dezagun hausnarrarazteko balioko duela, eta hurrengoan, hurkoa, edo herrikidea, edo senidea, edo laguna, erotzat/azientifikotzat/tontotzat hartu baino lehen, bi aldiz pentsatuko dutela bederen.