Sexualki abusatzen duena umetan abusua jasan duen pertsona izan da beti. Batzuetan kontziente izango da sexualki abusatua izan denaz, beste batzuetan, aldiz, ez da kontziente izango. Kontziente edo inkontziente izanik ere, sexualki abusatzeko barne pultsu bat agertuko zaio. Abusatua izan den pertsona batek berak haurtzaroan jasotakoaren minarekin kontaktuan jartzea izango da sentitzen duen sexualki abusatzeko pultsu hori aurrera ez eramateko bidea.
Laburbilduz, sexualki abusatzen duena abusatua izan da eta abusatua izan denak abusatu egin dezake (jasotako minaren kontzientziarik ez badu) edo ez (abusuak suposatutako minarekin bat egiten badu).
Bagoaz orain adibide batzuk aztertzera.
Sotanaren babespeko abusu sexuala
Kasu batzuetan, abusua bilatu gabe etorriko da. Abadeen ikastetxeetan maiz gertatu den bezala, irakaslearen faboritoa izan naiteke eta bere ondoan esertzera behartu, horrela ondotik pasatzean barrabiletan eskua sartu ahal dit, klase guztiaren aurrean inpunitate osoa duen jakinean. (Ez dut asmatu, benetan jasotakoa da).
Hona hemen Bermeoko abadeen ikastetxean 50eko hamarkadan jasotako beste adibide bat: pertsona honek zera kontatu zidan, “ni eta nire ikaskidea aukeratuak ginen, azken ilaran esertzen gintuen biok bakarrik eta atzetik pasatzean bioi eskuak barrabiletan sartzen zizkigun”. Eta amari gertatzen zena ea kontatu zion galdetzean, honako hau erantzun zidan: “okurritu ere ez zitzaidan egingo nere amari kontatzea, bera zenarekin espektakulua montatuko zuen beldur nintzelako”.
Gaur egun depredatzaile bihurtu direnek sotanaren azpian barik politika eta diruaren boterearen inpunitatean aurkitzen dute babesa askotan. Justizia ere ustelkeria honekin kutsatuta dagoela agerikoa da
Bi adibideetan nabarmendu nahi dudana abusu sexualaren normalizazioa da. Umeek badakite haien gorputza ez dela sakratua eta hori normalizatuko dute, badakite jadanik adin txikia izan arren jai daukatela gurasoek babestea espero badute.
Gaur egun depredatzaile bihurtu direnek sotanaren azpian barik politika eta diruaren boterearen inpunitatean aurkitzen dute babesa askotan. Justizia ere ustelkeria honekin kutsatuta dagoela agerikoa da.
Familiarteko edo lagunarteko abusu sexuala
Abusatu askok, haurtzaroan jasotakoa perpetuatzeko, sotana janztea edo politikan edo boterezko tokietan sartzea ohikoa izan da kasu askotan, horrela inpunitate osoz mina egiten jarraitzeko. Baina sotanarik eta botere politikorik gabeko abusatzaileak ere egon badaude, eta egongo dira. Hauetako asko etxean bertan atea irekita daukaten depredatzaileak dira. Beraz, buelta sakonago bat emango diogu gai honi egoera hauek ulertzeko asmoz, jakinda itzalak azaleratzen ari naizela eta itzal horietan min handia aurkituko dela. Hala ere, min handiena itzalean ezkutatzeak egiten duenez, abusu sexualen katea ez baita eteten, adorea atera eta hor goaz.
Umeak disonantzia bat jasaten du. Alde batetik, badaki ez dagoela ondo jasotzen ari dena, baina, beste alde batetik, begirada, esklusibitatea, hitz politak, “maitasuna”… pozoindua bada ere, jasotzen ditu
Abusu sexualaren beste modalitate bat umeak etxean bertan edo etxeko atea irekita daukan familiarteko edota lagunarteko baten abusu jarraiak jasatea da. Kasu hauetan abusua “zu zara bereziena”, “hau gure arteko sekretua da, ez kontatu inori”, “ixilik bazaude opariak emango dizkizut”… bezalako esaldiekin lotuta joaten da. Umeak disonantzia bat jasaten du. Alde batetik, badaki ez dagoela ondo jasotzen ari dena, baina, beste alde batetik, begirada, esklusibitatea, hitz politak, “maitasuna”… pozoindua bada ere, jasotzen ditu. Emozio polarizatu bi horiek ordenatzea ez zaio erraza egiten. Ura eta olioa bildu beharko balitu bezalakoa da berarentzat.
Kasu honetan aldagai klabea umeak gozotasuna, maitasuna, esklusibitatea, hitz politak… jaso behar dituen iturri naturaletik jasotzen ez dituela da. Horren faltan basora bila irteten da eta basoan otsoa aurkitzen du.
Noiz bukatzen dira abusu sexualak?
Orain dela hilabete batzuk, gorago aipatutako Bermeoko abadeen ikastetxe horretan, 50eko hamarkadan jazotako abusu sexual eta fisikoei buruzko salaketa batzuk argitara eman ziren. Jasandako abusuak ezkutuan eraman zituzten pertsona batzuk agertu ziren, eta salatzeko indarra atera zuten. Baina niri deigarria iruditu zitzaidan emakume baten kasua, abusu sexualari buruzko beste gako garrantzitsu bat dakarrelako.
Emakume horrek abade munstro honengandik abusu sexuala lehenengoz jasan zuenean amari kontatu zion, eta ama zuzendariarekin hitz egitera joan zen, egoera salatzeko. Abade hau Bilboko beste ikastetxe batera eraman zuten. Hauxe da ekarri nahi dudana: abusu sexuala abusatuak ASKI DA dioenean BUKATZEN DA. Badakit munstro honek Bilbon berdina egiten jarraituko zuela, baina, neska honentzat, bere familiak babestu zuenean infernua bukatu egin zen, eta bere ikaskideentzako, bide batez, ere bai. Emakume honek ez zuen egoera normalizatzeko ahaleginik egin behar izan.
Abusatzaileak normalizatutako depredazio edo zaurgarritasunaren menderatze bezala bizi du. Boterea lortzen du
Hau konfirmatzen duen beste kasu bat ezagutzen dut. Neska bati lehenengo aldiz osabak eraso sexual bat egin zion, neskak amari kontatu zion eta amak bere ahizparekin eta koinatuarekin harremana hautsi zuen betirako. Honek neska hau babestuta utzi zuen depredatzaile honengandik. Bere amak ez zuen egoera normalizatu inola ere, eta, ondorioz, alabak ere ez.
Beraz, abusua bukatu egiten da abusatuak “aski da!” esaten duenean.
Abusatzen duenak sexu bezala bizi du egiten duena?
Ez, jadanik bere azalean bizitako eta normalizatutako depredazio edo zaurgarritasunaren menderatze bezala bizi du. Boterea lortzen du. Nahiz eta abusatzailea heterosexuala izan, bere sexu berdineko umea abusa dezake, ez baita sexu kontua, genitalak tartean egon arren.
Gure arimaren depredatzailea gure ama denean
Estatistikoki gutxiena den arren, honelako kasuak ere egon badaude. Nola ordena daiteke pertsona baten garuna eta barnea, maitasuna eta babesa jaso behar duen pertsona bere depredatzailerik eta arima-apurtzailerik nagusiena bihurtzen denean? Egoera hauetatik oinarrizko zentzu edo senarekin irtetea benetako miraria izango da eta ospitale psikiatriko batean diagnostikoz beteta eta medikazioz blai bukatzea, aldiz, oso arrunta.
Basoan milaka otso badago, zer egin dezakegu?
Egia da otso bihurtu dena ezin dugula ardi bihurtu. Otsoa ardi bihurtzeko bide bakarra otso horrek barnean dituen haurtzaroko miseriei begietara begiratu eta izena jartzean eta bizitako mina sentitzean bukatuko baita.
Eta zer egin dezakegu orduan?
Sinistu ez arren, amek giltza garrantzitsua daukagu, amek botere izugarria daukagu desastre honetatik irteten joateko. Historikoki eta belaunaldiz belaunaldi jasan dugun errepresio sexualagatik jasotako gogortasuna eta gorputz goxotasun falta biguntzen has gaitezke aurrean daukagun umeari merezi duen xamurtasuna eta gozotasuna emateko. Amarengandik maitasuna jasotzen badu, ume hori ez da inora bere arimaren truke maitasun puska pozoinduak bilatzera joango.
Bestalde, gure umeekin intimitatea sortzen badugu, basora joan eta otsoarekin aurkitzen direnean guregana etorriko dira eta otsoarekin topo egin dutela kontatuko digute. Adi egon beharko dugu orduan, otso horri aurre egiteko gure umea babestuz. Hori baita gurasoen betebeharra: umeak babestea.
Has gaitezen jaso ez ditugun gozotasuna, xamurtasuna eta maitasuna ematen, gure arbola genealogikoari maitasunezko exuberantziazko ibilbide desberdin eta aske bat emanez. Gure umeek sexualitatea haurtzaroko altzoan ikasiko dute, guk egin genuen bezala, eta hortxe irekiko edo itxiko zaizkie etorkizuneko maitatzeko eta maitatua izateko gaitasunak.
Idatzitakoa gure kaka zikinei izena eta forma emateko eta abusu kateak gelditzeko balio izateko maitasun eta gogo guztiarekin idatzi dut, The Cranberries-en abestiak entzuten ditudan bitartean eta gaztetan sexualki familiarteko batek abusatua izan den Dolores O´Riordan-en ahots xamur eta indartsuaz gozatuz. Doala, bihotzez, idatzi hau bere omenez, beraien abusu sexualak nirekin ordenatu eta izendatu dituzten guztien omenez eta miseria honi buelta eman eta kate transgenerazionalak maitasunez apurtu dituzten guztien omenez!
Bikaina zure idazkot, Ainhoa!!
ZORIONAK!!
Oso interesgarria Ahinoa. Zehaztu, nire ikuspuntutik, abusatzaile guztiak ez direla abusatuak izan. Ziur asko bai, baina badira beste arrazoi batzuk ere. Apaizen gaiari dagokionez, zelibatoagatiko sexu-errepresioa izan daiteke, manipulagarriagoak diren adingabeengan bilarazten dituena, haien errepresioaren hustea. Edo beste garai batean, homosexualitatea jazarria zen garaian, gizon-emakume askok elizbarrutian aurkitzen zutela babesa. Zelibatoaren aitzakian, ez zuten konturik eman behar ezkontzen ez zirelako eta neskalagunik ez zutelako. Hortik gero umeei abusu asko etorriko zitzaizkien. Era berean, uste dut gaurko kulturan, non sexua merkantzia den eta neurriz gaindikoa den, gizabanakoek ez dutela lortzen programatu zaizkion ikuspegiak lortzea, eta koldarkeriaz erasotzen dietela fisikoki edo sexualki emakumeei eta adingabeei. Sexuaren negozioa armen eta drogen trafikoaren gainetik dago munduan, interneten agerpenak eta honek mafia hauen ugaritzeari lagundu dionak gehitzen badiogu, hainbat filia sexualekin gaixotzen diren pertsonen kopuruak gora egin du.
Oinarrizkoak dira zure testuak, Ainoa, gai hauek behin eta berriz mahai gainean jarri gabe ez dugu benetan aurrera egingo, ez dago eraldaketa soziopolitikorik, ez dago inolako iraultzarako lur emankorrik.
Zuk idatzitakoa probextuz Montxo Armendariz izeneko euskal artista batek egin zuen filma gomendatu nahi nuke: “No tengas miedo”. Film honetan gai gogor honen beste aldagai bat ere jartzen digu aurrean, ama batzuek bere umeari gertatzen zaioanaren aurrean ez ikusiarena egiteko joera. Ez da filmaren ardatza baina bai pieza garrantzitsu bat. Izugarrizko film ona, bikaina, iruditzen zait.
Ikusi nuen egunean eserlekuari iltzatuta, mugitu ezinik sentitu nintzen kreditu tituluak pasatzean argiak piztu zituztenean.
Kaixo Patrik:
Eskerrik asko zure ekarpenagatik.
Nik esango nuke artikulu honetan aipatutakoa. Helburua ez da sexuala ze abusu sexualean ez dago maitasuna edo oxitozinaren arrastorik. Helburua menderatzea izango litzateke.
Abusu sexuala abusuaren zatitxo bat da, baina abusu orokorrak bezala funzionatzen du.
Aurrekoan honi buruz sakondu nuen “Nola daramatzagu azkenaldiko abusu sistemarekiko erronkak? “.
Biolentzia hori amaren altzo faltan hasten da.
Ulertzen dut hala ere dinodanak eskemak apurtzen dituela.
Baina nire esperientziak konfirmatzen dit. Min handiena haurtzaroko maitasun faltak sortzen du. Altzoak eta amaren msitasun etagozotasunak gure azaleko poro guztiak, gure sentitzeko kapazitatea, plazera… aktibatuta mantentzen ditu. Orduan gorputzaren plazerean hazten bagoaz helduak garenean plazer, errespetu horrekin izango ditugu gorputz topaketak. Gure gorputza zerbait sakratua den bezala bestearena ere horrela errespetatuko dugu. Ez zaigu burutik pasatuko beste baten gorputza menderatzea ze guk badakigu zer den maitasuna eta hori bilatuko dugu.
Homosexuala naizela deskubritzen badut eta izateko sasoi ilunean biziko banintz eta abadea izan parekide batekin errespetuzko gorputz topaketa bilatuko nuke. Ez litzaidake burutik pasatuko gazteagoa edo zaurgarriagoa den norbait abusatzea, zeren eta nik badakit zer den maitasuna.
Baliogarria izatea espero dut.
Nire ustez abusatzailea ez da beti abusu esplizituaren biktima izan. Badira eskubidearen zentzua daukatenak, besterik gabe.
Akaso ez dituztelako inoiz mugak esperimentatu, pertsonarteko limiteak edo desio propioaren eta besteen eskubideen arteko gatazkek ez dutelako eraman konpromisoa edota enpatia garatzera, ez dutelako porrota edo akatsa edo ezetza bizitzeko adorean sakondu.
Funtsean, molde honetako abusatzaileak bere garapenean ez du barneratu gainerako pertsonak bere parekoak direla, eta ondorioz subjektu direla, edonor den bezainbeste.
Beraz, bai: abusatzailea abusatua izan da lehenago, baina abusu era batzuk maitasun itxurako tratutxar oso sotila da, intentzio zintzoenarekin egina… baina ondorio txar berdinekin.
Gai garrantzitsua da hau, oso. Mila esker Ainhoa, hona ekartzeagatik!
Gorka eskerrik asko zure hitzengatik. Nik ere horren barne ziurtasuna dut. Azken batean, agintariekin daukagunak barnean era ezkutuan duguna isladatzen du.
Asko eskertzen dizut dakarzun eta falta zen aldagaia. Horrela da, ama askok etxean ondoko gelan gertatzen zenari eta denari ez ikusiarena egitea.
Giza Biografia sortu zuen emakumeak teoria bere kasuistikatik ateratzen du. Orain dela 10 urte inguru aldagai honi buruz hitz egin zuenean patriarkatuaren resistentzia osoa bortizki jaso zuen.
Baina nik uste dut bizitzen ari garen garai honetan zerbait gertatzen ari dela eta Euskalerria behintzat prest dagoela mezu honi buelta bat emateko, eta barne miseriak gehiago ez ezkutatzeko.
Eskerrik asko ekarpenagatik Gorka.
Eskerrik asko Eme.
Hurrengoan gorputz abusu sotilari bisturia sartzea ondo legoke bai.
Nik Derioko Seminarioan bizi izandakoa diat memorian.
Hango abade profesore
Gehien.gehienak ziren “anormalak”, euren LIBIDOA erreprimituta
Zeukatenak.
Eta zera uste diat: ez zela eraso sexualik izan (agian kasuren bat, nik ez zekiat).
Halere, beste mota batzuetako botere abusuak eta krudelkeria anitz bai sufritu zuela jendeak (“estudioetan” gaizki zebiltzanak, itxuraz itsu samar zirenak
etabar.)
Eta horiek, ” bortxatuak” izan baitziren sufritu zuten.
Kaixo Josu:
Horrela da krudelkeria nik esango nuke eskola gehienetan egon dela.
Baina utzidazu bisturia sartzen.
Zergatik hori ikustean ez zenien gurasoei kontatu eta eskatu eskolaz aldatzeko? Zergatik zure ikaskideetako inoren gurasoek ez zuten krudelkeria hori salatu?
Niretzat hor dago gakoa. Biolentzia, mota ezberdinetakoa, normalizatuta daukagula. Eskola errepresiboenak, normalean eliteko ikasleak sortuko dituztela eskeintzen dutenak izaten dira gainera biolentoenak. Gure gurasoek eskola horiek guretzat aukeratzeak ere informazioa dakarkigu.
Biolentziaren normalizazioa familian hasten da. Familian errespetua eta maitasuna daukan umeak eskolan lehen eszena biolentoa bizi duenean gurasoei kontatuko die eta hauek umearen babesa bermatuko dute. Gurasoak era sotilean umearen bizipen eta emozioekin konektatuta egongo dira. Eta eskolaz aldatu behar badute egingo dute.
Eta guri ez zitzaigun hori pasatu.
Badakit notizia txarra dela, baina sakoneko gakoa horixe denaren eskarmentua dut eta partekatu nahi dut.
Eskerrik asko ekarpenagatik.
Krudelkeria ia.ia ikustezonak ziren gehienontzat.
Sufritzen zituztenek normaltzat hartzen zituzten (PATUA),
eta besteok ez ginen enteratzen.
Bururatu ere ez etxekoei kontatzea, please!
Horrela da Josu bai. Eta oso gogorra izan zen guretzako biolentzia hori normalizatu beharra.
Nik klasean irakasle batek ikasteko prozesu ezberdina zuen nire ikaskide bati ileetatik oratu eta arbelaren kontra jotzea ikusi dut “tontie zara!!! ” esaten zion bitartean.
Garrantzitsua da guzti honen kontzientzia hartzea , zeren eta horrela ez dugu sarraski hau perpetuatuko. Hori da bidea. Jarrai dezagun beraz itzalei argia ipinten.
Eskerrik asko zure bizipena partekatzearren.
Seminarioko Superiorrek jazartuen artean, “estudioetan” txarto eta itsusi samarrak ez ezik, familia pobreetakoak ere baziren, matrikula nekez ordaintzen zutenak…
Milesker Aino gai krudel hontan bisturia sartzearren 🙂
Mila esker zuri hainbategatik potxola
Artikulo paregabea, Ainoa. Eta baliente bat zara, oraindik ere tabua dan lekuan bisturia sartzeagatik.
Tamalez, tabu izate horrek, ez du errazten bisturia ertz guztietara heltzea.
Adibidez, abusua menderatzearekin lotzen dozu, ados nago, baia ez dekot argi inoiz ez duenik sexu pultsioarekin zerikusirik. Ziurren, pultsioa pertsona disfuntzional batetik ateratakoa, hori ziur, arrazoi desberdinengatik izan daitekeela usmatzen dot, iruzkinetan diozuen moduan.
Bestalde, gehitu gurako neuke, sexu abusua hain sotila eta ikustezina izan daitekeenez, eta umeak alde horretan hain zaurgarriak ( begirada edo komentario bat be ume batentzako oso mingarria izan daiteke, Josuk diñoen “arraro”tasun hori, ume batentzat… ), eta sexualitatea bera be ganera tabu, sarritan isilpean geratzea errazten dauela, tamalez.
Niretzat, sexua deskrubritu arazte soila ( ez fisikoki soilik, kontu lizunak esatea…laztan “arraroak”… ) adina eta prozesu naturala aurretik, abusua da, eta diozun moduan, jokabide depredatzailea da be.
Eskerrik asko, gai honetan sakontzeagatik.