Oraindik ez dut ulertzen zergatik egiten diguten hitz eta pitz koronabirusaren miseriez, baina aho mentatu ere ez haren kausa. Beno, ulertu-ulertu bai, gero esango dudanez, baina konprenitu…, arean ere ez.
Gero eta gaixo gehiago dagoela. Gero eta neurri zorrotzagoak hartu beharra dagoela… eta, halere, ez garela izango gai Kotxoa gainditzeko. Labur esanda, angustia eta estresa erein eta erein egunero, bai hedabide salduenen eta tertulianoen aldetik, baita, batez ere, gure agintarien aldetik.
Baina noan harira. Neurri gogorragoak behar omen dira. Eta horretarako beti-beti jotzen da errazenera bezain kaltegarrienera: lagunartea murriztu. Kaltegarriena diñot, zeren lagunartea baita herritarrok daukagun defentsa bakarra hainbat gezur eta mezu toxikoren aurrean. Batzarra bai, beraz!
Izan ere, ezaguna baita plutokraten asmoa, Estatu Sakonaren lehen helburua: gutariko bakoitza bere baitan isolatuta bizitzea (edo bejetatzea). Hala, bazka horri panikoaren perrexila gehituz, banako bezatuen saltsa gozoa leukakete euren platerean, euren maneiuetarako.
Beraz, egunero zabaltzen diguten mezu horrek, albo-kalte galantak eragiteaz gain, angustia eta estresa dakarkio jendeari, alferrekoa bezain inmuno-kaltegarria. Berba batez, angustia antzua.
Bien bitartean, Covid delakoaren kausari buruz, tutik ere ez. Ez neurri zorrotzik ez epelik. Baina nork daki zein den kausa? Beti gertatzen da: ziur ez dakidanez zer den, ez naiz sartuko horretan. Ba zergatian dagoenez gakoa, zergatiaz hitz egin behar da: bada mediku, ekonomista, soziologo, psikologo… jator asko. Zergatik ez ekarri tertulietara, kausez hitz egitera?
Hemen oinezko baten iritzia, lehenago ere aipatua: entzun al duzue Kapitalismo Basatia deritzan zerbaitez? Bada, sistema kapitalista hori krisi larrian ei dago –Nekane Juradori aditzen diot-, eta ekonomia reseteatu nahi omen du, zimenduetatik bertatik. Jakina, jende umilaren lepotik beti bezala. Jendea oro esklabo bihurtuz. Baina hori ere ez nahiko eta, jendea oro har ugarituz doanez eta planetako baliabideak murriztuz, jendea bera mehaztu beharra dakusa kapitalismoaren inteligentsiak . Sinesten? Horiei primeran datorkie pandemia.
Izan ere, beraiek izan dira gure biosfera, gure bizigunea, gaixoarazi dutenak. Patroien Industri iraultzek ekarriko zuten ondasunik (ez halere gehiengo pobrearentzat), baina baita pozoi ugari, besteak beste. Pozoi kimiko, transgeniko eta, oraingoan, zabor elektromagnetiko ugari. Oilar nagusien arteko gerra zibernetiko deklaratu gabeak, milaka antenaz eta ehunka satelitez bete du, lurrazala ezeze, planetaren gaineko espazioa. Bada, hortxe dago gakoa. Kotxoa ez da etorri Martetik.
Orain galdera nagusia: nork jarriko ote dio kaskabela katuari? Ez baita katutxo xume bat, baizik ilea laztuta daukan katar gaizto bat. Mundua maneiatzen duten katarrak dira: Trump, Putin, Xi… eta beste guztiak. Inork espero dezake horiek hiper-desarroilismo suntsitzailea utziko dutenik? Zorionez, gero eta jende gehiago joango gara itzartuz klima-aldaketaren eta pozoitze orokorraren aurrean. Hor dira gazteak (Extinction-Rebellion, etabar). Baina Europako ezker antolatua ausartuko ote da kapitalismoari aurrez aurre ozartzen, ez soilik berbaz, baizik eta ekintzaz? Ausardia handia behar da. Izan ere, kapitalismoa hain neurritan sartuta daukagu bizitzan eta buruan, ezen inpopularra baita horri aurre egitea. Horregatik nioen, ulertzen dudala. Baina zeinek erantzungo dio arazoari, ezker antolatuak ez badu egiten?
Garai larria bizi dugu bai, batzuek pentsa baino larriagoa, nik uste. Hala ere, ez dezagun bultza angustia antzu alferrikakorik. Angustia sortzailea da behar duguna, non gauden eta nora goazen argi daukatenen angustia aktiboa, aktibista.
Gurera jaitsita, nork espero dezake ezer gure komunitate elkarteko katu harroengandik? Berriz diot, geuk aukeratu al ditugu? «Un gobierno fuerte» dio gure gidari itsuak, botere egarri aseezina duenak. Baina herritarrok (gehienok behintzat) askoz nahiago dugu «gobernu inteligentea», egoeraz jabetu eta behar bezalako neurriak hartzeko gai dena.
Behartuak sentitzen garenok kaskabela katuari jarri beharko genioke.
Kontua da zer mugimendu mota pentsatu behar dugun ekintza gauzatzeko. Zentzu horretan Federico Krutwigen ekarpena interesgarria iruditzen zait. Estrategiarik gabeko taktizismoari buruz hitz egiten zuen, non esaten baitzuen gaizki ulertutako taktizismo baten ondorio direla, non jarduera taktiko soilarekiko zaletasunak irauten duen, baina beti etsaiaren estrategiaren barruan, estrategia propio baten kaltean, non bataila taktikoak galtzeko arriskua besteen estrategiaren barruan irabaztea baino gehiago baloratu behar den.
Gerlak, zehaztu zuen, estrategia bidez irabazten dira eta taktikoki ia gudu guziak irabaz badaitezke ere gerla gal daiteke.
Garrantzitsuena, aipatzen zuen, da jarduera estrategikoak gauzatzen jakitea -noiz, nola eta norantz abiatu behar dugun erasoaldia zentralitate propio batetik- eta aldi berean garaipenak eta galerak taktikoak bateratzen jakitea, garaipena norberaren estrategiarantz bideratzeko, etsaiak ekimena gal dezan.
Iruzkin argigarria zurea, Odlok, beti bezala.
Baina katarraren inteligentziak ezker antolatua alokatu duenez, zeinek eta nola antolatu estrategia?
Orain ez zeukeagu Krutwig
Ba dudarik gabe kapitalismo basatiaren erasoaren aurrean ezkerra libretik lehenbailehen estrategia egituratu behar da!
Basatia eta Kapitalismoa antonimoak dira
Pentsamolde batzuk hautsi behar ditugu.
Ezker-eskuin dikotomia faltsu horri amaiera ematea. Askatasuna horizontaltasunaren defendatzaileen eta bertikaltasunaren defendatzaileen arteko borroka bat da.
Eskuineko edo ezkerreko politikek bertikaltasunean dute ardatz nagusia.
Biek ala biek, eufimistikoki demokratikoak deitzen dioten prozesuen pean kamuflatzen dute, beren hauteskunde, eta “herriari hitza ematearen” bidez, benetan erabakitzeko boterea ez izateko oztopo gaindiezinak direnean baizik eta benetan engainu bat besterik ez den parte-hartzen baten itxura egitea, zeinaren ondorioz objektu hutsak baikara eta kasu honetan ere, gure “borondatez”.
Gutxiengo txiki batek gure ordez erabakiak hartzen dituena.
Hortik, inperialismora, totalitarismora, diktadurara eta orain eugenismora, urrats bakarra dago.
Horren aurrean, maila estrategikoko opsizio bat egon behar da, horizontaltasun osoa garatuko duena gure bizitzak arautuko dituen jokabjde politiko gisa, inplikaziotik eta erabaki kolektiboak hartzetik abiatua. Herri honetan batzuek Auzokrazia deitzen duguna.
Ez dugu kontsultetara deitu izan nahi baizik eta dena kontsultatu nahi eta behar dugu.
Horretarako pentsamoldeak aldatzeko prozesu bat gertatu behar da eta giza baliabide eta baliabide material, herri giza dagozkigunak, nahikoak eta egokiak izan behar ditugu paradigma berri honetara iristeko.
paradigma zinez demokratiko-berrira pentsamoldeak aldatzeko prozesu bat. Argi azaldu dituzu horretarako arrazoiak.
orain helburu hori lortu ahal izateko estrategia zehaztu behar, ahalik zehazkien.
Kontua da euskal gizartea oro har ez dagoela horretarako, eta are gutxiago une honetako nahasmendu unibertsalean.
Kontua da horretarako gaudenok elite txiki-murritzegia garela. Eta elite batekin ez goazela inora.
Beraz, zer egin paradigma berria gizarte zabalago batek beregana dezan?
Bi bide dakusak:
bata: jendea maila kritiko bateraino kritiko bihurrarazteko INTERBENTZIOA. Jende kritikoa ez duk loratzen San Jose loreak bezala. Estrategia zehatz bat diseinatu beharra dakusat. Puntu honetan erabateko porrota izan du (orain arte) nire proposamen konkretuak “Erraldoia Oinutsik” artikuluan.
bigarren bidea (lehenengoarekin osagarria): KULTURGINTZA KANPAINA-2021.
Euskaldunok berebiziko baliabidea diagu gure hizkuntza/kultura/praktika politiko anzestralean: “Zuzenbide Piriniarra” (komunala/auzolana/batzarra). Horretarako estrategia zehatza Kultur Etxeen bidez, etab.
Poztuko nintzateke baten batek beste balibideren bat proposatuko balu.
Ez gara irabazteko etorri, eusteko baizik. Hori lortzeko bakotxak ahal dauana egin behar dau eta ez da erraza.
Bakotxak ahal dauana bai.
Nik kolektiboki zeozer (euskerari buruzko kulturgintza-kanpaina) sustatzeko tematuta ibili naiz, baina ez da izango bidezkoa Foro honetan berton sortzea horretarako aurre-taldea.
Orduan, Amaiak diñoena. Bakotxa bere plazara.