Oso gogoko ditut mitoak, kronologiaz kanpoko kontuok gizadiaren jakinduriaren altxorra direlako, garai hauetan gezurraren sinonimoa izateraino eraman baldin badira ere. Dirudigunez, mitoak jende atzeratuaren ipuinak dira. Mitoak erlijio kontakizunetan ere ageri dira, eta bada bat gogora geroz eta sarriago datorkidana: Babel.
Ulertu dudaneraino, Babel beste zibilizazio baten harrokeriak eraikitako dorrea izan zen, jauntxoak Jainkoaren pare jartzeko edo, eraikina zeruraino iristeko asmoa zuena. Hark, haserre, mintzaira nahastuz zigortu zituen eta elkar ulertu ezinik galbidean murgildu zen gizateria. Hortik sortu omen ziren erdarak.
Mitoen dohainetako bat moldakortasuna da, egoera eta leku desberdinetara egokitzeko gaitasuna, baita askotariko esanahiak iradokitzekoa ere. Ohikoa da munduko kultura desberdinetan antzerako ipuinak aurkitzea, muin unibertsala duten molde lokalak.
elkar ulertzen ez duen oilategi endekatu bat bilakatzen ari gara, sare digitalak horren lekuko
Gaur egun bizi dugun gizartea Babelen solairu gorenetara iritsi denaren susmoa dut, elkar ulertzen ez duen oilategi endekatu bat bilakatzen ari garela, sare digitalak horren lekuko. Teknologizazio prozesuak tresna oso sofistikatuen mendeko bihurtu gaitu eta erabat galdu dugu oinarrizko beharren asegarrien gaineko kontrola, antolakunde bertikal globalaren mesedetan.
Tekno-Babel Dorrearen planoak bertikalistak dira. Gorantza egin nahi horretan, arkitektoek dualitatea moralizatu dute, gainetik ezarriz beti positiboa eta negatiboa aldiz gaiztotuz:
Arra, eguna, argia, bertikala, hazkundea, harroa, zerua, positiboa… Emea, lurra, itzala, hutsunea, horizontala, sakona, negatiboa…
Yin eta Yang batzen dituen ikur ezagunak ondo adierazten du bi polo hauek bere baitan daramatela kontrakoaren hazia, ez direlako izaera zurrunak, ezaugarri dinamikoak baino. Esan nahi dudana da ezer ez dela izatez Yin edo Yang absolutua; eguna yang den arren, egun iluna yin delako egun eguzkitsuaren aldean, edo lurra yin baldin bada, mendi bat yang dala arro baten aldean, eta ezaugarri hauen arteko harremanek mugitzen dute munduan Dena.
dualitatea moralizatu dute, gainetik ezarriz beti positiboa eta negatiboa gaiztotuz
Asko luza ninteke hau azaltzen, baina, nolabaiteko ideia bat egiteko, informatika guztia, bere ahalmen neurtezinekin, sistema binarioan dago oinarrituta, bat eta zeroz osatua, alegia. Eta ez dut ezagutu binarismoaren aurka aritzen den inor, sistema informatiko edo elektriko ez binarioa azalduko didanik.
Beraz, gure eraikin kultural hegemonikoen planoa bertikalista da, patriarkala, nahi den kolore, betaurreko edo ideologiaz margotzen delarik ere. Bertikalismo honetan datza bere desorekak, Dorrea hazi ahala neurri planetario beldurgarria hartzen ari den desoreka.
Babel Tekno-Dorrearen zimenduetan gizakion ezagutza dago, izaki unizelular soilak ginenetik pilatzen joan garen ezagutza, esperientzia eta eboluzioa. Baina ezagutza hau plano bertikalistara egokitua dago beti, bortxaz ala artez. Erlijioek, eta gero ideologiek, Gizon Bat Jainko bihurtuz eta piramidearen gailurrean ezarriz, gogo kolektiboa Dorrearen planoetara egokitzen dihardute etengabe; horretarako, gupidarik gabe, beharrezkoak diren mutilazioak eraginez. Bortxazko moldaketa hau beste mito batean azaltzen zaigu: Procustorenean.
Gizateria gidatzen dutenek beren mendean arpilatutako guztiaz doa osatzen Dorrea, baliabide natural oroz, biziez zein bizigabeez, baita geure senaz ere. Eta, Dorrea handitzen den heinean, modu esponentzialean ari da handitzen triskantza, ezin asezkoa delako, eta bere betebehar “aseezina” burutzeko ez dagoelako nahikoa gairik ez mundu honetan ezta besteetan ere, baleude.
(Jarraitzen du).
Bertikalismoaren aitzi, BABEL.
YAWHEk apropos nahasi zituen hizkuntzak BABEL dorrean, isiltasunaren beharra nabarmentzeko.
BABEL: “boa-bel”, “abo-bel”, aho-beltza, abo-baltz …ezer onik ez behintzat!
Ulertzen dudanez, ez da binarismoa arazoa, bertikalismoa baino.
Gainera, binarismotik ez gara ateratzen “binario/ez binario” artean aukera egin behar badugu – inprimaki batean adibidez -, hori bera ere binarioa baita.
Horrela ulertzen da nola irits daitekeen izatera “berdintasun politika” bat erabat patriarkala.
Polizia “aseezina” 🤕
Bai Asier.
Maieutika ere bai !
Abia Ayalako adibide positibo bat:
https://desinformemonos.org/la-tercera-via-una-alternativa-frente-al-desarrollo-y-al-autoritarismo-estatal/
.
Beste bat…:
https://latinta.com.ar/2024/09/30/politica-universidad-futuro/
Karlo: Ez nuen ezagutzen Maieutika hori zer zen, baina gustatu zait irakurritakoa. Mexikori buruz, ba, zer esan hain urruti eta hain barruan dudan herrialde hortaz, atzerrimina sortzen dit aipatze hutsak ere. Eta Uniko kontuak, hoirek bai urruti geratzen zaizkidala
Aupa Asier!
Maieutika:
Danilo Dolci,
pista oso on bat!
Adibidez hemen…
https://www.pressenza.com/search_gcse/?q=danilo+dolci
($i$temako “kultura”-tik zentsuratua)
…edo hemen, italianoz… Barbara Sorge-kin – oso jatorra ere! – :
.
https://ilmanifesto.it/danilo-dolci-pagine-da-interrogare
Bikain azaldu duk, Asier, naturan dagoen guztia nola eratzen den, argia eta iluna ( ilargia, hori ere argia), biak beharrezkoak. Nire amonak bere 96 urterekin oraindik ere artilezko galtzerdiak josten dituen eran, kontrako norantzan ari diren bi ORratzen dantza, eguzkia eta ilargi argien dantzak bizia sORtzen duen bezala. Eta natura beti ORekaren bila ari denez, zerk orekatuko ote dik tekno-dorreak sortzen duen desoreka?
Gustua ematen dik horrelako artikuluak irakurtzeak!!