1. (Aitor Unanueren Gai gara gure aitona-amonak zaintzeko artikuluaren eta haren segidako komentarioen haritik.)
Atzerriko lagunei hospitalitatea eskaintzea.
Hospitalitateak, orain “nork berean kanpotarrari abegi ona egitea” esanahia badu ere, komun-garaian, bestela aditzen zen. “Elkarrentzako babes eta abegi eskubidea” bezala definitu zitekeen. Berdinen artekoa eta erreziprokoa zen. Ez zen edonorentzat irekia. Laguntasuna ekartzen zuen.
Erdi Aroa nahikoa aurrera zijoala, Elizaren eskutik, hospitalitateak “aterbegabeei eta bidaiariei eskaintzen zaien aterpe doako, karitatezkoa” esanahia hartu zuen. Tipikamente, limosna bezalaxe, pasoko pobreei eskaintzen zitzaien. Ez zegoen, beraz, erreziprozitaterik, ez laguntasunik ere. Inolare, herri-hospitalitatearen ordezko perbertitua zen, gaur egundaino heldu dena.
Hospitalitatea, lehenik hospizioetan (pobre-etxeetan), gero hospitaletan (eri etxeetan) bahitu zuen Elizak. Hospitaletan, Aro Modernoan, Estatuak hartu zion Elizari errelebua; orain, Estatuak berak, etorkinentzako “harrera-zentroak” zabaltzen ditu…
Hospitalitate hitzak eta hostilitate hitzak erro bera omen dute. Hospitalitatea atzerriko lagunentzat bazen, hostilitatea, berriz, atzerriko etsaientzat zen: Erromako inperioan, usu, kanpokoak etsaiak izaten baitziren…
Ikusgune honetatik, orain, atzerritarrak sailean-sailean Europara heldu direla ta, haiek etortzearen edo, baita, etorkinen euren aurkako iritzi eta jarrerak, ulertzen laguntzen ahal duena:
Bere burujabetasuna, bere identitatea, bere legeak (komun-legeak), eta abar, galdu dituen herri batean, hospitalitatea ez daiteke erreziprokoa edo berdinen artekoa izan, ezta laguntasunezkoa ere… Orain eta hemen, karitatezkoa baino ez daiteke izan.
Hospitalitatea berdinen artekoa izan dadin, nork bere etxean, burujabea izan behar du
Hospitalitatea berdinen artekoa izan dadin, nork bere etxean, burujabea izan behar du. Bestela, nekez egingo zaio harrera onik atzerritarrari; bai, ordea, hostilitatez hartuko da aise.
2. Beste desafio batzuk hartzen ditu programak bere baitan: bizitza desmerkantilizatzea; beharra des-trabajatzea; umeak des-heztea (haz daitezen uztea); gizon eta emakumeen arteko harremanak des-ergeltzea; adimena des-artifizializatzea; burujabetza desjaurlaritzea; osasuna desbillgaitzea…
3. Azken orduko puntu bat, Frantzian onartzear dagoen lege baten kariaz.
Tradizioz, hala Elizak nola Estatuak ere, suizidioa arbuiatu (eta, denbora luzean, debekatu) zuten. Orain, eutanasia izenez edo bestez, itxura, Estatuak, baimendu ez ezik, esku-eskura jarriko digu hiltzea.
Gure alaba oso gaizki pasatzen ari da, “hil egin nahi” du. Estatuari laguntza eskatzera iritsi da, Estatuak lagundu egin behar dio. Ezin, guk, geure alabari laguntzarik eskaini. Interbenitu nahi badugu, galaraziak eta (kasuan) zigortuak izango gara: Estatuarena, beste inorena ez baita izango konpetentzia. Hara, Estatuaren eskutik, “hiltzeko eskubidearen” okerbideratzea… (Zenbait politikarik, Estatuak dirua franko aurrez dezan lagunduko duela-ta goraipatu du legea.)
jendeak, herriek, herritarrek beren baitatik bilatzen duten ongia edo ordena ona hondabidera eraman duten erakunde eta enpresa zeken eta kriminaletatik berreskuratu behar dugu
4. Hil nahi duena akonpañatzea, umeak hezi gabe haztea, atzerritarrei abegi ona edo abegi txarra egitea… Hitz batez: jendeak, herriek, herritarrek beren baitatik bilatzen duten ongia edo ordena ona hondabidera eraman duten erakunde eta enpresa zeken eta kriminaletatik berreskuratu behar dugu, geuretu.
Hori dugu programa guztia.