Makiaveloren liburutik
Ustelkeria eta ustelduak deus esan eta salatu gabe onartzen dituen herriak ez du askatasunik merezi, esklabotza baizik.
Gaizkileak babestu eta lege bigunak eta bihozberak onarzen dituen herriak ez dauka askatasun goserik, eta bere jendea esklaboa da izatez.
Bere erakunde publikoak zein pribatuak hein handi batean ustelduta dituen herriak ez du etorkizunik, lozorroan bizi da.
Ustez eta itxuraz ongi antolatuta egon arren, onurarik eta eskupekorik gabe behatz bat ere mugitzen ez duen gizartea, nazioa, ez da gauza bere ondorengoei ezer uzteko, egun ilunak besterik.
Edozein aitzakia jarrita diru beltza eta zikina hartzea normaltzat duen aberria ez da aberria. Leku horretan ez dago hainbeste aldarrikatzen den abertzaletasunik, itxurakeria eta interesak besterik.
Herri bat aspaldian erori zen amildegian ohorea, etika, zintzotasuna bezalako balioak gaineratzen eta sustraitzen saiatzen direnek asfixiatu eta sarraskitu egiten dituztenean.
Gaur egun bizi dugun egoeran, beste ezeri jaramonik egiteke distrazio leloekin konformatzen den gizon eta emakume asko dagoen gizarteak ez du merezi izaterik, existitzerik.
Egoera honen eta gertakizun hauen aurrean, altxatzen eta asaldatzen diren persona ausarti horiengan bakarrik dut errukia. Hondamendi hau normaltzat dutenekin, ez dut sentimenturik. Zeinen arriskutsua den esklabotza nahiago duen herri bat askatzea, eta horretan oso jende gutxi ari da.
