Zer gertatu da Berrabiatze Handiarekin?

EKAI Centerrek HURBIL metodologian oinarrituta lantutako Short paper, 2024-04-16

Azken urteotako kapitalismo aurreratuaren bilakaeran deigarria izan da Berrabiatze Handia izeneko proiektua bat-batean agertu eta desagertu izana, bai hedabideetan, bai azterketa korporatiboetan, baita ideia horren lehen sustatzaileak, Munduko Foro Ekonomikoak alegia, egindako dokumentuetan ere.

COVID pandemiaren eztandaren ondorioz 2020an sortutako Berrabiatze Handia proiektuak agortutzat eman nahi zuen eredu neoliberala, eta kapitalismo korporatiboaren eredu berri bat bultzatu nahi zuen. Honen bultzatzaileek kapitalismo inklusiboa edo alderdi interesdunen kapitalismoa (“stakeholdercapitalism”) deitu zioten, XXI. mendearen bigarren hamarkadan jada definitzen ari zen eredua. Batzuek adierazi zutenaren aurka, ez zen pandemiaren krisiari aurre egiteko proiektu bat, eredu sozioekonomiko berri bat bultzatzeko proiektua baizik. Hau da, “aukera historiko paregabe” gisa izendatzen zena aprobetxatzeko proiektua.

Berrabiatze Handia zen Munduko Ekonomia Foroaren 2021eko urteko goi-bileraren gai nagusia izatekoa, eta, pandemia egoera zela-eta, 2022ra arte bi aldiz atzeratu zen [1]. Hala ere, urte hartako otsailean Ukrainako gatazkaren eztandak dena aldatu zuen. “Berrabiatze Handia” Munduko Ekonomia Foroaren agendatik desagertu zen, mendebaldeko elite korporatiboa testuinguru geopolitiko berrian birkokatzearekin bat [2].

2022ko otsailean Ukrainako gatazkaren eztandak dena aldatu zuen: “Berrabiatze Handia” Munduko Ekonomia Foroaren agendatik desagertu zen, mendebaldeko elite korporatiboa testuinguru geopolitiko berrian birkokatzearekin bat

Zer esan nahi du benetan Berrabiatze Handiaren desagertze honek? Alde batetik, Ukrainaren eztandak dena aldatu duela eta hizkuntza eta estrategiak horretara egokitu behar direla onartzea. Baina ez askoz gehiago. Gogora dezagun Berrabiatze Handia ez dela eredu sozioekonomiko berri bat, baizik eta eredu horretarantz aurrera egiteko proiektu bat. Eredu horri “stakeholdercapitalism” [3] deitu ohi diote, beste batzuek “kapitalismo inklusiboa” deitzen dutena, eta beste batzuek, azkenik, “korporatibismoa” besterik ez. Munduko Ekonomia Foroak eta beste erakunde korporatibo batzuek gogor dihardute horretan.

Eredu neoliberala ordezkatzera bideratutako eredu ekonomiko “korporatibo” berri horren proiektuak existitzen jarraitzen du. Korporazio handiek eta gobernuek horretarako garatzen dituzten estrategiei eta jarduerei ez zaie “Berrabiatze Handia” deituko eta, beraiek dioten bezala, testuinguru geopolitiko berrira egokitu beharko dira. Itxura guztien arabera, badirudi testuinguru horrek behartu egingo duela eredu berri hori Mendebaldean soilik diseinatzera eta aplikatzera, gaur egun garatzen ari diren eta Mendebaldeko elite korporatiboaren aurrez aurre dauden herrialdeen aurrean.

Erreferentziak:

[1] WEF cancels 2021 annual meeting, says next summit in 1st half of 2022 https://economictimes.indiatimes.com/news/international/world-news/wef-cancels-2021-annual-meeting-says-next-summit-in-1st-half-of-2022/articleshow/82710909.cms?from=mdr 2023ko irailaren 16an irakurrita.

[2] BlackRock CEO Larry Fink Says Russia-Ukraine War Is Upending World Order And Will End Globalization, https://www.forbes.com/sites/sergeiklebnikov/2022/03/24/blackrock-ceo-larry-fink-says-russia-ukraine-war-is-upending-world-order-and-will-end-globalization/?sh=3187e75157eb FORBES, 2022ko martxoak 24. 2023ko irailaren 16an irakurrita.

[3] World Economic Forum. Stakeholder Capitalism. https://www.weforum.org/agenda/stakeholder-
capitalism/

Agiri hau EKAI Centerrek landu du GOGOZ egitasmoaren barruan, HURBIL adostasun-metodologiari jarraituz. BIDALI ZURE IDEIA EDO PROPOSAMENAK.