Gaur bi urte aurkeztu zuen Statkraft enpresa norvegiarrak Aramaio eta Eskoriatza arteko lurretan eraikitzeko asmoa duen Itsaratz zentral eolikoa. Lehen egunetik nabarmena izan zen herritarren ezinegona eta aurkakotasuna, eta Aramaixo Bizirik taldea sortu zen. 600 herritarren baino gehiagoren babesa jaso zuen Itsaratz zentral eolikoaren aurrean desadostasuna agertzeko Udalak eta Aramaixo Bizirik taldeak martxan jarritako sinadura bilketak.
Azaroaren 11n, astelehenean bertan argitaratu da ALHAOn (Arabako Lurralde Historikoaren Aldizkari Ofizialean) Green Capital Power enpresak Jarindon 20MW-eko 4 aerosorgailuko zentral eolikoa ezartzeko aurreproiektua aurkeztu duela, Aramaio, Legutio, Eskoriatza eta Leintz-Gatzagako lurrei eragiten diena.
Aramaixoko talde feministako kideok, auzi honen inguruan begirada zabaldu eta hausnartzeko beharra sentitu genuen lehen momentutik. Ez genuen kilowatten inguruko eztabaidan kateatu nahi, baizik eta bizitza sostengatzen duten elementuetan jarri nahi genuen arreta. Proiektu txikitzaileen inguruko analisitik abiatuta, landa eremuko bizimodua aintzat hartu eta gure ekoizpen eta kontsumo eredua aztertuz eta gure ahotsa entzunarazteko adierazpen testu bat elkarrekin osatu eta zabaltzeko asmoz hasi ginen lanean.
2023ko martxoaren 4an egindako topaketatik abiatuta osatu dugu “Lurraren eta bizitzaren defentsan, desazkunde ekofeminista eta dekoloniala” izenburupean dokumentu bat eta, bideo-sorta baten bidez, hausnarketa hau zabaltzen ari gara.
Lehen bideo honetan, makroproiektu ezberdinak zaku berean sartu ditugu arrazoi sinple batengatik: herritarron erosotasunaren izenean interes ekonomiko pribatuak gailentzen direlako eta naturaren suntsipen eta esplotazioan oinarritzen direlako. Abiadura handiko trenak herritarron mugikortasuna hobetuko ez duen bezala eta Tuestako tomate hidroponikoek herritarrak elikatzeko lehentasunik ez duten bezala.
Energia trantsizioa bera merkatu logika pribatizatzailean sakontzeko baliatu nahi dute; instalazio erraldoi hauek ez dira tokiko komunitateen energia beharrak asetzeko. Goi-tentsioko lineak erabiliz, energia esportatu egingo da kasu gehienetan.
Proiektu kapitalistak lur emankorrenak opukatzen ari dira eta, ondorioz, eremu naturaletan, nekazaritzan eta abeltzaintzan zuzeneko eragina dute.
Euskal Autonomi Erkidegoan landa eremuan bizi garen emakumeak biztanleriaren %5,4 gara. Ondorioz, erabakiguneetan eragiteko botere txikiagoa dugu eta gure ahotsa eta parte-hartzea ez dira kontuan hartzen gure inguruan egiten diren azpiegituretan.
Herri txikietako biztanleria gutxituz doa, eta, geroz eta zerbitzu gutxiago daudenez, bereziki emakume nagusiei eragiten die isolamendu horrek. Zainduak izateko eta zaintza lanak egiteko baldintzak hirietan baino gogorragoak dira, bereziki egoiliarren kasuan.
Landa eremua hiriaren zerbitzura jarri da eta argi dugu gaur egungo hiri eredua jasanezina dela; beste makroproiektu txikitzaile bat bezala ulertzen dugu.
(jarraipena izango du)
Eskerrik asko Irati 🙏
Gogoetak hauek beste antolakuntza politiko batera eraman beharko luke non auzo, herri, eskualderen botere galdua berreskuratuko litzateke azken hamarkada (mende)ko joera irauldiz. Eskerrik asko Irati.