Komunikabideen bidez jakin dugu, apirilaren 20ko 286/2022 Dekretua indarrean sartu arren, zenbait enpresa eta erakundetan maskara erabiltzeko eskatzen jarraitzen dutela. Dekretu horrek maskarak nahitaez erabili beharreko kasuak aldatzen ditu, eta orain hiru kasu hauetan baino ez da derrigorrezkoa izango: osasun zentroetan, egoitzetan eta garraiobideetan.
Ondorioz, zenbait enpresa eta erakunderen jarduera ez dagoenez aurrez deskribatutako hiru ataletako bakar batean ere, ezin dituzte derrigortu langileak maskara erabiltzera.
Dekretu honetan aplikatu beharreko araudia arauaren artikuluetan dago, eta ez hitzaurrean, Jurisprudentziak bermatzen duen bezala (besteak beste, Konstituzio Auzitegiaren 36/81 Epaian, RTC 1981, 36). Horregatik, eta langileek kalterik ez jasotzeko duten legezko eskubidea erabiliz (Konstituzioaren 24. Art.) eta arauen hierarkiaren printzipiopean (9. Art.), langileek araudiaren babesa dute lantokian maskararik ez erabiltzeko.
Horrez gain, gogoan izan covida ez dela gaixotasun profesionala, arrunta baizik, eta, beraz, Laneko Arriskuen Prebentziorako Zerbitzuarekin ez duela zerikusirik.
Erakunde eta enpresa hauek, hartutako neurriak kendu ezean eta langileei neurri horiek betetzeko eskatzen jarraituz gero, Zigor Kodean araututako kasu batean egon daitezke (311: derrigortze-delitua, 1. atala): Iruzurraren edo premia egoeraren abusuaren bidez, langileei beren zerbitzura lan baldintzak edo Gizarte Segurantzako baldintzak ezartzen dizkietenak, baldin eta legezko xedapenek, hitzarmen kolektiboek edo banakako kontratuak aitortutako eskubideak kaltetzen, ezabatzen edo murrizten badituzte.
Badirudi bi motatako herritarrak sortzen ari garela: “behean” daudenek maskara eraman behar dute eta “goian” daudenek ez
Behin eta berriz frogatuta geratu denez, maskarak, osasunerako erabat kaltegarria izateaz gain, ez du ezertan laguntzen covid deitzen duten hori mugatzeko, kontrakoa baizik. Azken azterketetako bat eta populazio lagin handi batekin egin dena (600.000 ume-gazte) lotura honetan ikus daiteke. Katalunia, Galizia eta beste zenbait lekutako prentsan agertu zen, hemen ez ordea, hemengo hedabide gehienek Eusko Jaurlaritzatik diru gehiegi jasotzen dutelako, bertsio ofiziala soilik zabaltzeko. Bertan irakur daitekeenez, maskara eramaten duten 6 urtetik aurrerako gaztetxoak gehiagotan kutsatzen dira maskara eramaten ez duten 6 urtetik beherako umeak baino.
Gainera, badirudi bi motatako herritarrak sortzen ari garela azken bolada honetan: “behean” daudenek maskara eraman behar dute (dendetako langileek, telebistako programetako ikusleek….) eta “goian” daudenek ez (erostera joaten diren bezeroek, telebistako esatari eta “izarrek”…).
Beraz, Bizitza Plataformak gizarte osoari dei egiten dio maskara behingoz bazter dezagun, eta bereziki:
- Enpresa, saltoki eta administrazioei, langileak ez behartzeko, legez ezin dutelako gainera.
- Langileei, euren osasun eskubideen alde borroka egin dezaten eta maskara ez eramateko eskubidea defenda dezaten. Eredu hau erabil dezakete:
- Sindikatuei, pandemia osoan izan duten jarrera negargarria alde batera utzi eta behingoz langileen osasun eskubideak defendatzen has daitezen.
- Herritarrei, bezero moduan, erosketak egitera joaten garenean langileekin hitz egin dezaten, arduradunekin, erreklamazioak jarri… eta langileen osasun eskubideen alde egin dezaten. Eta, bizitzajuridikoa@protonmail.com helbidera e-posta bidaliz gero, Bizitzak enpresa horietako lan-arrisku prebentzioko arduradunei ere bidaliko die mezua, eskaera hori egiteko.
Azkenik, Bizitza Plataforma hainbat enpresa eta erakundetako Arriskuen Prebentzioko Sailetara idazkiak bidaltzen ari dela jakinarazi nahi dugu, maskara eramateko beharkizunak edo “gomendioak” ken ditzaten: Corte Inglés, Mango, Bilboko Udala… Gainean egon behar dugu, eta, kasurik egin ezean, bide judiziala erabiliko dugu eraso berri honi aurre egiteko.
Duela 26 urtez geroztik, apirilaren 28an Laneko Segurtasun eta Osasunaren Eguna ospatzen da mundu mailan. Egun hori aprobetxatuz, lan-osasunerako luzatze-ariketa erraz batzuk proposatu nahi dizkizuegu, zuen egoera orokorra hobetuko dutenak, autozainketen kulturan aktiboki parte har dezazuen.
Ospa dezagun egun hori lanpostuan ere bizi-ohitura osasungarriak hartuz, eta egin dezagun lan urte osora zabal dadin.
Egunero apirilaren 28a delako! Langileen osasun eskubideen alde!
Bizitza Plataformak 2022-04-28an zabaldutako idatzia
Mile esker Christian. Artikulu potente eta beharrezkoa. Langilearen irudi/margoak ere, gehiago esan ezin. Argi daukat horretara eroan nahi gaituztela. Lehengo batean, semea, maskarilla eta kopetan, eroskin fruten barra kodea itsatsita agertu jatan, harro harro. Marrazki bizidunetatik hasite, ezer ez dago hemen kasualidadez.
Terrible
Milesker Christian gogorarazteagatik oraindik zentzugabezko neurri asko dirautela gizartean eta enpresa askotan! Maskara derrigortasuna inon ere ez oraintxe!!