«Inork ez zuen ikusi nahi zerena zen»

Osakidetzak jarri zion kortikoide tratamendua astebetera bukatu zitzaion, eta baja luzatu eta luzatu, ez zerurako eta ez lurrerako geratu zen, beste tratamendurik gabe. Familia medikuak nola zegoen galdezka deitzen zion eta bere babesa sentitu du: “Familia medikua saiatu da, bazekien nola nengoen eta esaten zidan ez inori uzteko esaten buruko gaixotasunik neukanik. Emakumeoi askotan hori egozten baitzaigu, horregatik definitzen dut nire burua, gaitz honekiko, 41 urteko emakumea. Gure hitza auzitan jartzen da”.

Maiatzean ikusi zuten lehen aldiz Osakidetzako bi espezialistak: pneumologo batek eta kardiologo batek. “Nire gaitza neurologiari lotuta dago, beraz, bi espezialista horiek sumatzeko ezer ez neukan. Pneumologoak, gaixotu eta ia bi hilabetera oraindik izorratuta ikusi ninduenean, zera bota zidan: pertsonok batzutan gaixotasunak asmatzen ditugula. Nik esan nion, hasteko, izen bat neukala, ez zela egia esan zuena eta aurpegira begiratzeko. Nire erantzunarekin ikusi zuen ez nengoela burutik gaixo, eta esan zidan laguntzeko prest zegoela, eta nik esan nion ez nuela bere laguntzarik behar, nahiago nuela beste profesional batekin egon, beharko banu. Eta joan egin nintzen”.

Martxotik uztailera diagnostikorik gabe egon zen: “Nire familia medikuak esaten zidan txertoak eragindakoa izan zitekeela, baina ziurtasunik gabe… nire sistema immunologikoa baxu zegoela eta COVID iraunkor batean bezala zegoela esaten zidan, baina dena airean”.

Uztailean beste mediku batera joatea erabaki zuen, bide pribatura: “Artatu ninduena mediku kolegiatua da, baina horrez gain akupuntura, nutrizionismoa eta medikuntza integratiboa eskaintzen ditu. Ikusi ninduen, galdera sorta bat egin zidan, eta ordu erdian esan zidan neurologo batek aztertu behar ninduela, polineuropatia bat neukala: hau da, nerbio sistema periferikoan blokeo bat eduki nuela, desajuste bat. Zergatik detektatu zuen hain azkar? Argi zeukalako txertoek askotan ondorioak dituztela, hau da, mediku bezala, onartua zeukan aukera hori bazegoela. Diagnostiko horrekin joan nintzen familia medikuarengana, astebetera eman zidaten neurologoarekin hitzordua eta neurologoak urgenteki eskatu zuen erresonantzia magnetikoa, abuztu bukaeran egin zidatena.

“Kostatu zaie medikuei onartzea nondik zetorren”

Ea patologiarik neukan begiratu zidaten, analitika zehatz batzuk ere bai… Goitik behera begiratu ninduten eta ikusi zuten ez neukala inolako patologiarik ez lesiorik. Txertoa hartu eta lehen bi asteetan agian nire gorputzean zer gertatu zen ez dugula jakingo ere aipatu zidan, froga neurologikorik egin ez zelako. Kostatu zaie medikuei onartzea nondik zetorren, eta azkenean medikuari eskatu diot idatzi dezala zergatik ezin dudan beste txerto dosirik hartu. Urtarrilaren 3an idatzi du medikuak”.
Geroztik neurologoak egiten dio jarraipena, hitzordu batetik besterako epeak oso luzeak badira ere: “Urrian ikusi ninduen azken aldiz eta hurrengo hitzordua ekainaren 15erako eman dit”.

Zubiaurrek argi du errehabilitazioak salbatu duela: “Ekainean eskatu nuen Osakidetzan errehabilitazioan hastea, baina ez zekitenez zer neukan, beldurra ematen zien hasteak eta ukatu egin zidaten. Mediku integratiboak esaten zidan mugimenduaren bitartez nerbio-sistema itzultzen dela. Irailean errehabilitazio pribatuan hasi nintzen nire kasa, eta Osakidetzan bigarrenez errehabilitazioa eskatu nuen eta azaroan hasi naiz Osakidetzan. Erreabilitazioarekin beste pertsona bat naiz”.

“Botiken aurkako erreakzioa” aitortua du, baina pasaporterik ez

Zubiaurreren lehenengotako bajan jadanik jartzen du bere egoeraren motiboa “txerto-osteko erreakzioa BAE (botiken aurkako erreakzioa)” dela. “Niri familia medikuak onartzen dit momentuz ezin dudala beste dosirik hartu. Beste mediku batzuek esaten didate ez orain eta ez gero, besterik ez hartzeko, ziur daudela eragingo didala, eta bigarren dosiak eragin ahal dit okerrago (zer izango ote litzateke okerrago?), edota pixka bat hobeto. Ia urtea pasatu da eta oraindik ez naiz gai bizitza normala egiteko. ‘Botiken aurkako erreakzioa’ jasan dut”.

Baina hala ere ez diote COVID pasaporterik eman, dosi guztiak hartu ez dituelako. Argi utzi nahi du bere jarrera: “Pasaporte horren kontra nago erabat. Nola jausi gara eta nola onartu dugu hori?”. Baina pasaportea ezarri duen erakundea bere kontraesanetan zirikatzeko asmoz, pasaportea eskatzeko bide denak arakatu zituen bere garaian: “Abenduaren 15ean emaila idatzi nuen Arartekora, Osakidetzara, Zuzenean herritarren arretara, eta Jaurlaritzako Osasun sailera. Nire kasua azaldu nuen bertan, eta eskaera egin nien, ea COVID pasaportearentzat zer alternatiba ematen zidaten”. Geroztik, Arartekoak idatziz erantzun zion espedientea irekiko ziola eta hori Osasun sailari zegokiola eta haiei pasatuko ziela kasua. Abenduaren 23an Osasun sailak idatziz erantzun zion: “Eskaera dagokion zerbitzura bideratuko dugu eta handik erantzuna jasoko duzu zure posta elektronikoan”. Eta iritsi zen erantzuna: “Zure emailari dagokionez, jakinarazten dizugu kontraindikatuta baduzu eta beraz, ziurtagiria lortu ezin baduzu, probaren ziurtagiria atera dezakezula: PCR eta antigenoa”. Zubiaurrek email horri erantzun zion galdetuz ea zein osasun zentro publikora joan zitekeen test horiek egitera, eta jaso zuen erantzuna hauxe da: “Zure emailari dagokionez, laborategi pribatuetako proba negatiboek bakarrik izango dute balioa. Osakidetzan egindako probak salbuetsita daude”.

Pasaportearekin izandako gorabeherek ekarri diote pasarte mingotsik: “Nire herrian bertan gertatu zitzaidan, Gabonetako parke horietako bat jarri zuten frontoian, umearekin joan eta kanpoan geratu behar izan nuen. Uste dut gauza hauek ukitu didatela gehien nire egoera animikoa. Elkarri oztopoak jarri behar al dizkiogu, elkarri lagundu beharrean? Egoera batean jarri gaituzte, zeinetan gizatasun osoa galtzen ari garen”.

“Oso bakarrik eta babesik gabe sentitu naiz”

Halaxe adierazi du: “Oso bakarrik eta babesgabe sentitu naiz, eta oso zaila izan da medikuek onartzea zer zen, argi eta garbi zegoen arren zeren ondorio izan den. Irailean urtebeterako baja eman zidaten, eta hain baja luzea emateko zer uste dute bada daukadala?”.

“Eta gizartean ere guztiz baztertua sentitu naiz. Txertatutako eta txertatu gabekoen dikotomia honetan sartu gaituzte, eta ni bezalakoak non gaude? Gauzak ez dira ez zuriak ez beltzak. Saiatu behar gara goikoek nahi duten horretan ez erortzen, zeren hemen denok ari gara sufritzen. Norberak egin dezala bere aukera, aukera guztiek dute bere arriskua, eta besteak epaitu gabe. Kuriosoa da gertatu zaidana,  jendeak uste zuen COVIDagatik nengoela horrela. Esaten dudanean txertoagatik dela, denak isiltzen dira. Ia-ia ez didate galdetzen zer moduz nagoen ere; elkarrizketa bukatu da. Ez dugu errealitate hau ikusi nahi, beldurra ematen digulako. Eta niretzat hori oso gogorra da. Edo ‘suerte txarra izan duzu’ entzun beharra; bai, kontxo, hala da, baina ematen da! Edo ‘ziur zaude txertoagatik dela?’ esan du batek baino gehiagok kalean”.

Bere kasua albo-kalteen artean onartua izan dadin borrokatzen ari da: “Bete dut Espainiako farmakobijilantziako formularioa, baina ez dakit kontuan hartu duten edo ez”.

“Ez naiz bakarra”

“Nork hartzen du ni horrela egotearen erantzukizuna?”

“Gustatuko litzaidake txertoak kaltetutako beste pertsonekin harremanetan jartzea. Ez dut uste bakarra naizenik”, adierazi du Zubiaurrek. Izan ere, Osasun publikoko hainbat langilek esana dio bere kasua ez dela bakarra, orain ari direla ondorioak ikusten. “Baina dena ahoz esaten didate, momentu oso puntualetan, gero isilik egoten dira… Oso berria da gaia, farmakobijilantzia hitza ere oraintxe ezagutu dut!”.

Irakurri duzuna estreinakoz Argian 2022ko otsailaren 20an argitaratutakoaren atal bat da.