Hauteskundeak, uko egin ezingo diozun festa

Bi aldiz etorri da, hasieran ez nekien nor zen baina postaria zen, astelehen goizean jo dit atea eta bigarrenean ireki diodanean eman dit berri hitzez eta gutunez: tokatu zait hauteskundeetarako mahaiburu izatea. Abisua jaso dudanaren agiria sinatu diot, despistatua edo ezjakina ni, ustekabean harrapatu nau berriak, sekula pentsatu gabe niri halakorik tokatu zitzaidakeenik. Atea ez irekitzea da jendeak egiten duena, hala esan dit postariak, baina orduan udaltzainak bidaltzen dituztela ere azaldu dit. Beraz, horren arabera gutxi egin nezake.

Abisua eta jarraibideak jaso ditut. Aztertuz, kobidaroko salaketekin bezala, zuzenean bukaerara jo dut letrarik txikienetik hasteko, mamira joz zuzenean. Premio: Demokraziaren festara noa edo kartzelaratzeko mehatxua.

«Mahaian azaldu; edo, bidezko arrazoirik gabe, mahaitik alde eginez gero —dio gutunak— hiru hilabete eta urtebete bitarteko espetxe-zigorra edo sei eta hogeita lau hilabete bitarteko isuna ezarriko zaizkizu.» Ale-hop!

Hau da: uko egin ezingo diozun eskaintza.

Aurkeztu ezean, imajinatzen dut udaltzaingoa baino gehiago etorriko litzatekeela, eta bi aldiz baino gehiagotan joko luketela, behar izanez gero, nire etxeko atea bota arte. Hori bai, hori bidezkoa litzateke, antza.

Etxegabetzeen irudiak gogora. Ez da gertatuko honengatik, ondoegi dakigu eskakizunak betetzen. Baina zer pentsa ematen du, eta abisua eta jarraibideak jaso ditudan momentutik, Josu Naberanek behin esan zidan esaldia dabilkit buruan: “Preso baten lehenengo eginkizuna ihes egitea da”. Ezinezkoa dirudien arren, egon behar du ihesbidea.

Pause segundu bat. Egoera honekin arduratzen garelako, momentu honetan imajinatu dut gure kontrako tragazionista kulturetaren bat, broma injeniosoak idazten, egoerari garrantzia kenduz. Alegia, demokraziaren festa zurituz. Hori bai, gero mikroa jartzen diotenean beste garai bateko gatazkez hitz egiteko, sakon jarriko da, bere zakur-lana serio hartuz. Bufoi koldar halakoa.

Eskakizunak kasu honetan logo bat du: “Espainiako Gobernua”, faxista ala bidezkoa? “Ministerio de Interior”, “Subsecretaría – Dirección General de Política Interior.” Esperpentikoa ez al da? Eta gogora etorri zait, nola ez, katalanek jasotako ostia zaparrada, —”bidezkoa” ote?— independentziaren erreferenduma saiatzeagatik.

Play berriro. Ez dut gutun osoa irakurri behar izan, ni hitz honekin nenbilen bueltaka: “Bidezko”. Jakin nahi nuke «bidezko» arrazoia zer izan daitekeen, ekainaren 9an mahaia presiditzera ez joateko. Ezin zait ezer onik atera. Beraz, zazpi eguneko epea aurrera doa, astelehenera arte dut “bidezko” zerbait aurkezteko, behar bezala, edo badirudi, benetan joan beharko dudala Merkatuzarreko festa presiditzera. Bestela, kasurik onenean legeak itoko nau, demokraziaren festara ez baldin banoa, espetxea ere eskaini didatelako.

“Ez joaten saiatzeagatik, merezi zenuke espetxe-zigorra!”—pentsatuko du buru-beroren batek ere, ni irakurrita, eta orduan Oierren artikuluaz gogoratu naiz, eta obedientzia eta faxismoa zer diren eta zer ez diren, horrek ekarri duen sokaz. Horrela, faxismoari buruz irakurtzen jarri naiz, eta pentsatu dut berriz ere ze erraz identifikatzen dugun faxismoa besteengan eta, ostras, zenbat kostatzen den aitortzea gu geu altxatzen edo laguntzen ari garen faxismo koloretsua, muturraren parean izanda ere. Bereziki, zenbat kostatzen zaien gure intelektualei hau aitortzea.

Eta bitartean, “bidezko” araudian:

«Indarrean dagoen Hauteskunde Araubide Orokorrari buruzko Lege Organikoarekin bat etorriz eta lege horren 26. eta 27. artikuluetan ezarritakoa betez, hauteskunde-mahaian goian adierazitako kargua betetzeko izendatua izan zara, Hauteskunde-egunean goizeko 08:00etan eratu beharko da Mahaia.

Hauteskunde-mahaiko kide izatea derrigorrezkoa da; nolanahi ere, hirurogeita bost urtetik gora badituzu, karguari uko egiten diozula adierazi ahal izango duzu zazpi eguneko epean. Ez baduzu kargua onartzerik, agiriz behar bezala justifikatutako arrazoiak tarteko, zazpi eguneko epea izango duzu Batzorde honen aurrean dagokion alegazioa aurkezteko. Mahaian azaldu ezean; edo, bidezko arrazoirik gabe, mahaitik alde eginez gero edo Hauteskunde Araubide Orokorrari buruzko Lege Organikoak ezartzen dituen desenkusatzeko edo abisatzeko betebeharrak betetzen ez badituzu, hiru hilabete eta urtebete bitarteko espetxe-zigorra edo sei eta hogeita lau hilabete bitarteko isuna ezarriko zaizkizu.

ESKUALDEKO HAUTESKUNDE-BATZORDEKO BURUA»

Eta sinadura urdin bat, dpi edo hazbeteko puntu exkaxekoa, irakurtzen ez dena.

Nahi nuke jakin: Zer da “bidezkoa” honetan guztian?