naziogintza

Euskal Herriak astindu bat behar du

Gai garrantzitsuei buruz hitz egiteko beldurra eta hedabideetako mezu maltzurrak alde batera utzi behar dira. Gaurko lidergo-estiloek galbiderantz garamatzate. Krisialdietatik ere ikasi egin behar da.

6

Angel Bidaurrazaga Vandierdonck

Medikuntzan doktorea, EHUko irakasle ohia. Bilbo

Nevada eta Idaho unibertsitateetako irakasle diren Regina Robinsson txerokia eta Xabier Irujo euskalduna ikerketa-proiektu batean murgilduta daude. Euskaldunon Hezkunza Nazionala den Ikastolak duen eskarmentutik abiatuta, amerikar indigenen kultura berreskuratzeko, eredu hori erreferentzia bezala nola erabili ikertzen ari dira. Iaz, ikastoletako sortzaile, arduradun, guraso eta ikasleekin elkarrizketa sorta bat burutu zuten lan horren barruan eta, aurtengo uztailaren bukaeran, landutako ondorioak aurkeztu zizkiguten Azpeitiko ikastolan. Aurkezpen horretan plazaratutako gogoeten, elkarrizketen eta edukien laburpen bat izatea interesgarria delakoan idatzi dut kronikatxo hau.

belaunaldi zabal batek bat egin zuen, euskaraz ikasteko beharraz gain, geure eskola-eredu propio baten alde

Frankismo garaian argi zegoen euskal identitatea, kultura eta izaera galtzeko arrisku-egoeran zeudela, eta hor sortu zen ikastolen mugimendua, nahiz eta gogoratu behar den 1936ko gerra aurreko euskal pizkundearen mugimenduan eman zitzaiola mugimendu horri hasiera Hegoaldean, gero errotik moztu zuena espainiar faxismoak. XX. mendearen erdialdetik aurrera, euskal gizarteko belaunaldi zabal batek bat egin zuen, euskaraz ikasteko beharraz gain, geure eskola-eredu propio baten alde. Orduko eskola nazional espainiar, frantziar eta erlijiosoen ereduari aurre egitea suposatu zuen horrek; abertzaleen eta etorkin aurrerakoien erronka berriak izan ziren. Sasoi hartako gizarte-indarrak, auzolanak eta konpromisoak kooperatibismoan oinarritutako ikastola ugariren sorrera bultzatu zuten, abiadura ezberdinetan, lurraldearen arabera. Errepresio-egoerari aurre egiteko indarrak eta kemenak bat egin zuten herritik sortutako mugimendu honetan.

Baina, espainiar demokrazia eta alderdi politikoen jokoa eszenan sartu zirenean, hasierako sua itzaltzen hasi zen eta aspaldiko batasuna hautsi egin zen herri askotan. Hezkuntza-legeek eta ereduen arteko talkak apaldu egin dute komunitate zentzua, oro har. Egia da, ingurune sozial zailagoetan, Nafarroan edo Iparraldean esaterako, nolabait mantentzen dela batasun eta komunitate behar hori, baina EAEn gutxienez apurtuz joan da. Urgentziak eraman gintuen indarrak batzera eta euskararen ezagutza zabalduz joan zen; orain, ordea, ezagutza hedatu den neurrian euskararen presentzia soziala gutxituz joan da. Denok izango dugu gogoan duela gutxi Siadecok euskararen arnasguneei buruz egin duen lana.

euskaldunontzat, genozidioaren bide luzeak mendeetan zeharreko jarraipen bat dauka

Azken hori eztabaidaren muinera ekarri zigun Irujok eta behar batzuen inguruan solastu genuen: nola berrindartu beharko genukeen indar ideologiko eta politikoa. Euskaldunontzat, genozidioaren bide luzeak mendeetan zeharreko jarraipen bat dauka, erritmoak aldatuz joan diren arren. Belaunaldi berriak erakartzeko, gure herriaren historia eta ikastolen sorrera irakatsi behar dizkiegu. Mundu osoan zabaldutako globalizazioaren eta iraultza digitalaren zauriak hedatuz doaz, eta horren aurkako erreferentzia nazional baten beharra dugu, bestela asimilazioak irentsiko gaitu. Hori azpimarratu zen Azpeitiko solasaldian. Jendeak gai garrantzitsu batzuei buruz hitz egiteko beldurra aipatu zen, baita hedabideetako mezu maltzurrak ere. Euskal Herrian beste lidergo-estilo bat behar dugu, Herria laguntzeko jarrerak bizi-indartuz, oraingoek galbiderantz garamatzate-eta. Espainiako Auzitegi Gorenak UEMAri egin dion mozketari eman zaion gizarte-erantzun eskasaren adibidea ikustea besterik ez dago.

Eskerrak Gorka Torrek argi-izpi bat eman digun, Baionako epaitegitik etorri zaion isunaren eskutitza urratu duenean publikoki, ordainduko ez duela adierazita. Ideiak argi eta mezu zuzenak. Orain dela hamarkada batzuk bezala, gure herriak astindu bat behar du. Krisialdietatik ere ikasi egin behar da. Gure Foru Zuzenbide Pirenaikoaren oinarrian, lege atzerritarren gainetik, erregeek zein epaileek ezarritako arauen gainetik, Herriak ezarritako arauek zuten lehentasuna. Horrexegatik egin behar zuten zin Foruak errespetatuko zituztela agintari horiek Gernikan.

Nahi baduzu, Independenteak aurrera egin dezan lagundu dezakezu. Idatziz, itzuliz, janariz, irudigintzan, bideogintzan, bertsotan, diseinuan, informatikan, psikologia klinikoan, abokatutzan edo diruz ere bai. Ziberjazarpenari aurre! INDEPENDENTEA LAGUNDU >

Honen harira

6 erantzun “Euskal Herriak astindu bat behar du” bidalketan

  1. Eskerrik asko, Angel!
    Astindu ederrak izaten ari da herri hau aspalditik, bertokoen eskutik gainera. Urruti diseinatutiko eusko labeldun erasoa.
    Azken 5 urteok, ezinbesteko betaurrekoak eskaintzen dizkigute dagoena ikusi nahi badugu.
    Horren aurreko erantzuna neurri berekoa izatea falta da. Bestela, gureak egin du

  2. Adimen artifiziala baino geratzen ez den gizarte batean, non bizitza hutsen erosotasun faltsua, digitalizazioaren ekarpenarekin, dena aldatzen den abiadurarekin, errendizioarekin edo borrokatzeko nekearekin, etsipenarekin edo ez dakit zer izango den, dena desaktibatu duena. Eta gazteak pinguino bat baino galduago daude igerileku batean, zaila dugu. Baina azken unera arte eutsi behar zaio, batzuetan eszenatokirik txarrenak kontzientziazioa, mobilizazioa eta garaipena ekarri ditu. Nire semeetako batekin Lemoizko zentrala ikustetik nator. Han, begira, esan diot: garai hartan borroka egiten zen, gaur zentral hori muntatzen dizute eta zortzietan obrak txalotzera joaten dira denak.

  3. Ederra artikulua Angel laguna. Astindua alderdi politiko berri batetik etorri beharko da, oraingoikoak berdintsuak direlako guztiak, ñabardurak gorabehera. Globalistak dira, oligarkien txontxongilo; ezin aldaketarik espero beraiengandik.

  4. “Pandemia garaian lanetik bazterturiko artatzaileak: antagonisten borroka” titulatu du igande honetako Berriak. Lau urte igaro dira Iparraldeko osasun-langileak lanetik bota zituztela Covidaren “txertoa” ez hartzeagatik, eta nik dakidala lehenengoz arduratu da gaiaz euskarazko egunkari bakarra. Halere, ongi etorri!
    https://www.berria.eus/euskal-herria/pandemia-garaian-lanetik-bazterturiko-artatzaileak-antagonisten-borroka_2144461_102.html

Utzi iruzkina

Azken artikuluak