Jenningsek aldatu egin zuen jendea tratatzeko modua, bere garaiko ereduentzat susmagarria ez zen modu baterantz. Medikazio alopata (sintomak eta gaixotasunak medikamentuen bidez tratatzea) alde batera utzita, erremedioz betetako hiru poltsiko zituela aurkezten zen pazienteen aurrean. Lehenengo poltsikoan ogiz egindako pilulak eramaten zituen. Bigarren poltsikoan, gari-irinezko askotariko hautsak, modu desberdinetan aromatizatuak eta koloreztatuak. Eta hirugarrenean, kolore desberdinetako urez betetako flasko multzo txiki bat gordetzen zuen. Eta horrela, droga faltsu horiekin, «konkistatzen eta konkistatzeko» jarraitu zuen. Jenningsek ogizko pilulen kaxa bat eman zezakeen, noiz eta nola hartu behar ziren zehatz-mehatz azaltzen zuena, eta, aldi berean, aholku onak ematen zituen dietari eta higieneari buruz. Gaixotasunak inoiz ezagutu gabeko azkartasunez desagertu ziren haren aurrean. Bere ospea asko zabaldu zen.
Bi hamarkadatan ogizko pilulak eta ur hutsa ziren botikak erabili ondoren, Jenningsek bere arrakastaren sekretua ezagutarazi zuen azkenean. N. Bedorthak, medikua hau ere, 1853an zera idatzi zuen: Jenningsek «hainbeste denboraz puztu zuen burbuila lehertu egin zuen, eta bere kide medikuen eta munduaren aurrean, drogen bidezko medikazio guztien etsai irmoa azaldu zen». Eta hauxe gehitu zuen: «Harridura eta etsipena lagun medikuez jabetu ziren, baina Jenningsek lan egiten zuen komunitatekoengan izan zuen eragina anitza izan zen. Batzuek konfiantzarik edo babesik merezi ez zuen iruzurti gisa salatu zuten, eta haiek engainatzeagatik harrika egiteko prest egon ziren. Beste batzuek, gehienek, nahiz eta nahastuta egon beraien aurka erabili zuen amarruagatik, doktorea babestu zuten eta hauxe esan zioten: zuk gure gaixotasunak botikarik gabe sendatu baditzakezu, orduan zeu zara gure medikua».
Ane Miren Elordui-Zapaterietxek itzulitako pasartea, “La medicina proscrita” liburukoa.
Ondo eta labur esanda…
Karmelo Bizkarra ezagutu nuen 2020ko martxoaren bukaeran edo apirila hasieran, orduan nire bakardadean sarean informazioa bilatzen. Honi esker, medikuntza eta osasuna ikusteko beste modu bat hasi nuen, oraindik jarraitzen dudan bidea, interesgarri zein amaigabea.
Mila esker eta segi horrela.
Ni berdin, Diego!
Larriena nire kasuan, beste hainbatena bezela seguru, komunikazio sare falta eta informazio kauze ezari dagokionez diot larria, zeren eta, Bizkarrengana iristeko, aurretik Aritzonan hitz egin zuen Cowan ezagutu behar izatea, nola ezagutu eta egonda bakarrik etxean, interneteko teknologiaren infoxikazioan igeriz, eta eskerrak ingelesa ezagutzen nuelarik eta denbora ere nabigatzeko, hariari tiraka eginez debekatutako hemen bertako Bizkarrengana iristeko, azkenean…