Begoña Pedrosa Hezkuntza Sailburuari erantzunez

Begoña Pedrosa Sailburuak, irakasleon lana eta zilegitasuna gizartearen aurrean zalantzan jartzeko, negoziaketak trabatzeko eta familien iritzian eragina izateko helburuarekin, artikulu bat idatzi zuen joan den martxoan (suposatzen dut berak idatziko zuela, eta ez bere aholkularietako batek).

Sailburuaren idatziko puntu batzuei erantzutea gustatuko litzaidake. Harritu nauen esaldietako bat hau da: “Hezkuntza gizarte aske, kohesionatu eta etorkizunez beteari eusten dion oinarria da”. Aurrerago, ondorengoa gehitzen du: “Hezkuntza etorkizuneko promesa bat baino askoz gehiago da”. Askea, korporazio pribatuei salduta egonda? Zientifikoki frogatu gabeko eta enpresetatik datozen terminologia eta metodologiak kontrolik gabe eskoletan ezarriz? Gure ikasleen datuak Googleri salduz Workspace bezalako zerbitzua erabiltzeagatik? Eta zer esan “Hezkuntza etorkizuneko promesa bat baino askoz gehiago” dela Pedrosari entzuten diodanean? Hain aldakorra den mundu honetan, 20 urte barruko lanpostuak zeintzuk izango diren ez dakigunean, ze etorkizun motaz ari zara hizketan, Pedrosa anderea? Gainera, irakasleok ez gaude inori promesak egiteko, ezta ikasleak etorkizuneko lanpostuetara egokitu daitezen entrenatu eta prestatzeko ere. Hainbeste denbora ikasgeletatik kanpo egon ostean, agian ez duzu gogoratuko irakasleon lana edukiak eta ezagutzak irakastea dela; IRAKASTEA eta kitto!

Digitalizazioaz beharrean, desdigitalizazioaz hitz egin beharko genuke, eta hezkuntza eragile guztien artean desdigitalizazio plan bat aurrera eraman

Aurrerago esaldi hau idazten duzu: “Erronka handiak dauzkagu… pantailen erronken aurrean heztea”. Nola egingo da? Zergatik gaude momentu oro digitalizazio plan berriez hizketan? Agian, digitalizazioaren inguruan aritu beharrean, desdigitalizazioaz hitz egin beharko genuke, eta hezkuntza eragile guztien artean desdigitalizazio plan bat aurrera eraman. Izan ere, badakigu pantailen neurrigabeko erabilpenak ikasleengan kalte ugari eragiten dituela: arazoak familia eta lagunen arteko harremanetan, eskola errendimenduan (irakurtzeko, idazteko eta matematika trebetasunen gainbehera izugarri handia izan da), kontzentrazioan, obesitatean, sistema motore eta kardiobaskularraren garapenean, loaren kalitatean (behar diren orduak lo egiten ez badira memoriaren gainbeheran, immunitate-sisteman, autoerregulazioan eta emozioen kudeaketan eragiten du) eta, azken batean, bizi-itxaropenean.

Gauza bat esan eta kontrakoa egin. Zure legealdian hori izango al da funtzionatzeko modua?

Gainera, ordenagailuak eta gailu digitalak erosiz eta erabiliz sortzen dugun zaborra izugarri handia da, zabor digitala. Edo ChatGPT-n egiten den bilaketa bakoitzeko kontsumitzen den energia kantitatea; gero, eskoletan, ingurumenaren inguruko proiektu super-polit eta ekologista bat ikasleekin lantzen dugun bitartean? Gauza bat esan eta kontrakoa egin? Zure legealdian hori izango al da funtzionatzeko modua? Kontraesan handiagorik eduki al daiteke?

Hurrengo sasi-egia: “Euskadin inoizko diru publiko gehien inbertitzen da hezkuntzan”. Itundutako ikastetxeei eginiko 68 milioi euroko inbertsioaz ari zara? Diru publikoa inoiz baino gehiago inbertitu dela esaten duzu, baina NON inbertitzen da denona den diru publikoa harrotasunez aipatzen duzunean? Publiko ala itundutako ikastetxeetan?

Ondoren diozu, “Jaiotza-tasa txikitzen ari da eta gure ikasgeletako errealitatea aldatzen”. Jaiotza-tasa txikitzen ari bada, zergatik publikoan eskolak fusionatzen dira, lerroak eta ikasgelak itxi, itunpekoetan gelak ireki eta ikasle kopurua etengabe handituz doan bitartean? Jarraian, “konfiantza izaten, elkarrekin bizitzen, mundua ulertzen eta galderak egiten ikasten duten gunea da… espiritu kritikoa… kalitatezko hezkuntza…” eta horrelakoak esaten dituzu. Baina zer esan nahi duzu edozein kontestutan oso ondo geratzen diren eta jendeak erraz jasotzen dituen eduki eta esanahirik gabeko hitz polit horiek erabiltzen dituzunean? Zehaztapenak egitea izugarri eskertuko nizuke, jendea nahastu ez dadin.

Gero, “aniztasuna harrotasunez eta arduraz besarkatzen duena” aipatzen duzu. Esaldi hori egia ez dela jakiteko, Euskal Autonomia Erkidegoko hezkuntza-lege berria gainetik irakurtzea besterik ez dago. Benetan diozu lege horrek aniztasuna kontuan hartzen duela? Nola? Ikastetxe publikoak baliabidez hustuz eta itunpekoak ekonomikoki hornituz? Auzo, herri, eskola, familia eta ikasleen arteko segregazioa handituz, “aniztasuna harrotasunez eta arduraz besarkatzea” lortuko da? Ordaindu ahal duenari lehen mailako hezkuntza eskainiz eta ezin duenari bigarren mailako bat, gure ikasleak produktu bihurtuz eta hezkuntza merkantilizatuz? Guztiona den eskubidea batzuen pribilegioa bilakatuz? Hauxe bai aniztasuna ulertzeko modu bitxia.

“Euskara balioetsi”… euskarazko ordu kopuruak gutxituz eta irakasgaiak Lehen Hezkuntzatik ingelesez irakatsiz. Iparra galdu al dugu?

Eta zer esan “Euskara eta gure kultura balioesten dituen eredu bat da gurea” irakurtzen dudanean. Sutan jartzen naiz hainbeste gezur eta kontraesan entzutean. “Euskara balioetsi”, curriculumean euskara ordu kopuruak gutxituz eta euskaraz ematen diren irakasgaiak Lehen Hezkuntzatik ingelesez irakatsiz? Science, Art, Physical Education, etab.? Iparra galdu al dugu?

Amaitzeko: “Euskadik Estatuko eskola-uzte tasarik baxuena du”. Horrekin zer esan nahi duzu? Estatuko eskola-uzte tasarik baxuena izateak egoera ona dela esan nahi al du? Ezta pentsatu ere! Beste erkidego batzuek baino datu “hobeak” izateak ez du esan nahi Euskal Autonomia Erkidegoko datuak onak direnik. Gure ikasleen egoera ona ez dela erakusten duten adibide argia dira PISA txostenaren azken urteetako datuak. Emaitzak oso txarrak dira beste erkidegoekin alderatuta; beraz, utz iezaiozu behingoz erdizkako egiak esateari, gizarteak hezkuntzaren egoera benetan zein den jakiteko eskubidea dauka-eta.