Zergatik orain ez da erreprodukzio-zenbakia (R0) ia erabiltzen, martxoan eta apirilean ez bezala?
Komunikabideek aditzera eman dutenaren arabera, Eusko Jaurlaritzak Gasteizko Legebiltzarreko alderdi politiko guztien babesarekin onartu berri dituen neurriak hiru parametro nagusi hauetan oinarritzen dira:
– PCR positiboen ehunekoa
– Kasu positiboen Intzidentzia Metatuaren (IM) tasa 100.000 biztanleko
– ZIUetako oheen okupazio-mailaren ehunekoa
Ikusten denez, birus-krisialdiaren fase honetan aztertutako parametroen barruan, ez da martxoan eta apirilean erabili zen parametro nagusia (R0) kontuan hartzen; hau da, lehen mailako kasu bakoitzak bigarren mailako zenbat kasu eragiten dituen.
Gripearen R0 indizea 1,2 eta 1,5 artean dago.
Osakidetzako datuei jarraikiz (R0 indizearen bilakaeraren grafikoa), martxoan eta apirilean (hain zuzen ere, parametro hori eta ZIUetako oheak erabiltzen zirenean neurriak hartzeko funtsezko elementu gisa), R0 indizea 5etik gora iritsi zen, eta apirilean, 1etik beherakoa izan zen eta halaxe jarraitu zuen ekainera arte. Ekaineko lehen hamabostaldian 2 ingurura igo zen, ordea, eta bigarren hamabostaldian 1era murriztu zen berriz, gutxi gorabehera. Ondoren, uztaileko lehen hiru asteetan 2ko langa gainditu zuen R0 indizeak; uztaileko azken astea eta abuztu osoan 1 eta 1,5 artean mantendu zen, eta irailean zehar, 0,9 eta 1,1 artean. Urrian zehar, aldiz, 1,1 eta 1,3 artean ibili da, eta azaroan, orain arte, 1,1 inguruan dabil.
Indize hori udaberrian bezala erabiliko balute, ez luke adieraziko ezohiko neurriak hartzeko beharra dagoenik. Izan ere, balio horien gainetik izan ginen ekainetik abuztura bitarte, eta ez ziren horrelako neurriak hartu.
Bestalde, 100.000 biztanleko intzidentzia-tasa aztertzean (14 egun positiboen intzidentzia metatuko grafikoa, erreferentzia-balioa 500 izanik), ikusten da intzidentzia metatua 100.000 biztanleko 500 kasutik gorakoa izan zela martxoan eta apirilean. Aldi berean, logikoki, pandemian izandako R0 handienak gertatu ziren. Maiatzetik uztailera arte, aitzitik, 100 kasutik beherako balioak sortu ziren, baina hilabete horien R0 indizearekin erlazionatuta, zertxobait handiagoak izan beharko lukete. Geroago, abuztuan, 500eko erreferentzia-baliora gerturatzen joan zen, eta irailean, 300 ingurura jaitsi zen motelki. Balio horiek ez zituzten hilabete horietako R0 indizearekin korrelazioan jarri, zeren eta 1,5eraino eta 1 baino gutxiagoraino ere jaitsi baitzen. Urritik aurrera, ordea, gertatu zen birusaren kutsakortasun-tasaren eta kutsatutako kasuen arteko desbideratze handiena, R0 indizea 1,1 eta 1,3 artekoa izan baitzen, eta intzidentzia-tasa udaberrian baino askoz ere modu esponentzialagoan igo zen, 1000ra eta 500etik gora heltzeraino.
Kontuan hartzen badugu PCR test positiboen kopuruak eta ospitalizazioak nolako bilakaera izan duten, bai eta ZIUak eta hildakoak ere (egoeraren bilakaeraren grafikoa eta ZIUen grafikoa), ikusten da badela nolabaiteko korrelazioa R0 indizearen eta ospitaleratu-kopuruaren artean, eta ZIU eta hildakoen artean ere bai. Test positiboekin ez, ordea. Hortaz, ezta 100.000 biztanleko intzidentzia-tasarekin ere, test positiboen kopuruaren areagotzeak osasun-kolapsoa eragin beharko bailuke, baina ez da horrelakorik gertatu, ZIUen okupazio-maila eta hildakoen kopurua martxokoa eta apirilekoa baino nabarmen txikiagoa delako.
Datu hauen azalpena, nire ustetan, hau izan daiteke:
– PCR testen kopuru handia egiten ari dira.
– Positibo faltsuen ehunekoa altua da; izan ere, COVID-19arekin benetan gaixotuz gero, ospitalizazioa beharko lukete, eta 1400 positibo baino gehiago izanda, osasun-sistema kolapsatu egingo litzateke.
– R0 indizearen datuak hobeto jartzen dira korrelazioan ospitaleratu-kopuruarekin, ZIUekin eta hildakoekin. Egia da ZIUetako oheen okupazio-ehunekoa igo dela, baina balioak % 35en inguruan daude, hori da-eta neurriak hartzen hasteko erreferentzia. Dena den, neurri sozialak baino, osasun-plangintzako neurriak izan beharko lirateke, ZIUetan ohe-kopuru handiagoa lortzeko eta giza baliabide eta baliabide material gehiago izateko. Martxo eta apirileko esperientzian oinarrituta, plangintzarik egin al da? Osasun-plangintzako arazoak daudenean, irtenbidea osasun-baliabideak hobetzen dituzten partida ekonomikoak bideratzea da. Beraz, ez zait irtenbide egokiena iruditzen arazoa herritarren gain uztea, eta, bereziki, sektore jakin batzuen gain. Ostera, herritarren egoera ekonomikoa larriagotzea lortuko dute neurri horiekin, baita osasun-egoerak okerrera egitea ere, baina ez COVID-19agatik, hain zuzen ere.
– Kontuan izanda gripearekin esperientzia zabala dagoela eta haren R0 indizea 1,2 eta 1,5 artekoa dela, eta kontuan izanda, halaber, COVID-19aren R0 indizea 0,9 eta 1,3 artekoa dela (irailaz geroztik, 1,1, gripearena baino txikiagoa), zergatik ez dira erabakiak hartzen ari indize horretan oinarrituta?
Bost axola zaielako haien zorabioarekin jaraitzea helburua den bere txertoa guri sartzea. Gure osotasun fisikoa frogatuko duen egoera oso latz bati aurre egin beharko diogu.
Txertoa nahitaez jartzea eta horren ondorioak aurrez aurre jarri beharko ditugu. Eliteko morroiek ahartarazi dute “legezko” mekanismo guziak dituztela hala izan dadin. Tranpa horretatik ihes egin behar dugu pentsa baitezakegu gehiengo batek “ekitaldira” borontatez joaten bada, gutxiengo batek ez lukeela txertoa jasoko.
Hori ez da horrela izango.
Txertoa jartzeari uko egiten dion kantitate itzela dagoela egiaztatzen badute metodo expeditiboak erabiliko dute.
Aitzitik haien propaganda genozidak funtzionatzen badu eta gehienak tranpan erortzen badira orduan murriztezinez arduratuko dira.
Horretarako bide hezezinak dituzte. Oraindela bi egun iragarri du erregimeneko prentsak txertoa hartu ez dutenei lana kentzeko edo ez emateko aukera.
Satrapa horien logikak adieratzen digu txertoa jaso ez dutenek ez dutela izango “osasun” zerbitzurik, ez hezkuntzarik, ez “administrazioaren” laguntzarik, ez banko konturik ezta mugitzeko askatasunarik. Irteerarik gabeko kalezuloan sartu ondoren inguratutako subjetuak amore eman arte itxarongo dute.
Errenditzea gertaten ez bada “Osasun krisia” izenean legea aktibatuko dute. Lege horretan txertoa jasotzeari uko egitea delitutzat joko dute eta terrorismo gisa tipifikatuko da Estatuaren segurtasunaren aurkako mehatxuri helduz biztanleria osoa hiltzeko arriskuan jartzen baitu.
Konfinamendua, muturrekoa, askatasunean mugitzeko, lana egiteko, harremanetan jarraitzeko eta arnasa hartzeko debekua inposatzea lortu duten aurrekariak ikusita, ez dakit zehazki zer erantzun-tarte geratzen zaigun azken traka honen aurka non gure ostasun fisikoa dugun jokoan eta.
Tamalez, koronabirus honen aurka hartzen diren neurriek ez dute beste emaitzarik ematen erantzunik gabeko galderak baino. Zerrenda oso luzea izan daiteke.
R0 parametroaz aparte, galdetuko nuke, esaterako, zergatik eraman behar den musukoa aire librean edota kirola egiterakoan, zein irizpide zientifikotan oinarritu dira hartu dira horrelako erabaki absurdoa hartzeko.
Galdetuko nuke zergatik EAN ezin da jakin kutsatzearen jatorria, kasuen %5an izan ezik, eta orduan nola aukeratzen dira neurriak daturik ez badute.
Edo zergatik ez da bultzatzen telelana langileentzat adibidez, mugikortasuna arrisku faktore argia dela esaten badute behin eta berriz.
Eta jarrai genezake galdera gehiagorekin baina ondorioa berbera litzateke: neurri gehienak arbitrarioak dira eta ezin dute izkutatu erabakitzen dituztenen gaitasunik eza.