Jaurlaritzak Deloitteri 723.500 euro Next Generation funtsak kudeatzeko

Eusko Jaurlaritzak 723.500 euro esleitu dizkio Deloitteri Next Generation funtsak kudeatzeko.

Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusian MLBNren (CNMC) espedienteari buruz egindako alegazioetan, Deloittek erakundeen arteko adostasuna aipatu zuen, eta administrazio publikoei egotzi zien aholkularitza-enpresen kartel bat egotearen errua.

Hau ere irakurri: Euskal Herria. Ideologiarik gabeko herrialdea

Deloittek euskal politika ekonomikoaren gidaritza hartu du, tokiko burokrazia ordezkatuz kolpe batez eta agintari asko baino goragoko lekua hartuz. Big Four hori, gainera, kontratu publikoak manipulatzeaz arduratzen diren aholkularitza-enpresen Hego Euskal Herriko kartelaren parte da, eta Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun Sailetik datorren lizitazio handi bat esleitu berri da: Kohesio Politikako eta Europako Funtsetako Zuzendaritzari aholkularitza eta laguntza teknikoa ematea Berreskuratze, Eraldaketa eta Erresilientzia Planarekin lotutako esku-hartzeen kudeaketan, jarraipenean, ebaluazioan eta komunikazioan.

Urte honen amaieran, aholkularitza-enpresak 42.139 euro fakturatuko ditu, eta datorren urtean beste 58.994 euro, Pedro María Azpiazu Uriartek zuzentzen duen Jaurlaritzaren adarretik. Kanporatzeko kontratuak lau luzapen ditu aurreikusita, eta aurrekontua 622.367 eurokoa da 2026. urtera arte. Zenbateko hori lehen bi urteetarako hitzartutako zenbatekoari gehitu beharko litzaioke.

Eusko Jaurlaritzak justifikatzen du kontratu ia-milionario horren beharra, argudiatuz Ekonomia eta Ogasun Saileko Kohesio Politikako eta Europako Funtsetako Zuzendaritzak «ez duela beharrezko bitartekorik esleituta dituen arauzko beharrak betetzeko». Era berean, adierazten du «Next Generation funts europarren konplexutasunak, berritasunak eta bolumenak, bereziki Berreskuratze eta Erresilientzia Mekanismoarenak, etorkizuneko ekitaldietan kanpoko erakundeen zerbitzu espezializatuak kontratatzera behartzen dutela.»

Zazpi lizitatzaileen artean KPMG aholkularitza-enpresa dago, iaz Deloitterekin batera 50.000 euroko isuna jaso zuena, eta ia 4 milioiko isuna ere bai, Euskal Administrazio Publikoaren kontratuak banatzen zituen karteleko parte izateagatik, Merkatuen eta Lehiaren Batzorde Nazionalaren arabera. Lizitaziora Ikei ere aurkeztu zen, Paradise Papersetan agertzen den aholkularia. Bertan, Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Europako Funtsetako sailburuorde Iñaki Barredo Ardanza trebatu zen. Beste lizitatzaileetako bat, NTT Data, Lehiaren Euskal Agintaritza ikertzen ari da.

Bakearen pipa

MLBNren espedientearen inguruan Euskal Autonomia Erkidegoko Justizia Auzitegi Nagusian aurkeztutako alegazioetan, Deloittek adierazi zuen erakundeen arteko adostasuna eta euskal administrazio publikoari egotzi zion aholkularitza-enpresa batzuen kartela egotearen errua. Biek bakeak egin dituzte handik hilabete batzuetara, jakinda dena isun batean geratuko dela kontratatzeko debekua ordaindu gabe.

Izan ere, kontratua esleitu baino bi hilabete lehenago, Eusko Jaurlaritzak eta Deloittek “Next Generation País Vasco” izeneko jardunaldia babestu zuten. Iñigo Urkullu lehendakariak eta Iñaki Barredo Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Europako Funtsetako sailburuordeak parte hartu zuten jardunaldian. Itxiera instituzionala Pedro Azpiazu Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun sailburuak egin zuen.

Dena den, Deloitterekin sinatutako kontratua ez da euskal administrazio publikoek sinatu duten bakarra. 2020ko azaroan, Gara egunkariak jakinarazi zuen PwC kartelaren aholkularia, geroago CNMCk zigortu zuena eta Asier Atutxa burukide ohiak zuzendu zuena, Eusko Jaurlaritzak kontratatu zuela Hazkunde Jasangarriaren Euskal Estrategia EBren eskakizunetara egokitzeko. Lizitazioak Next Generation funts europarrak lortu nahi zituzten proiektuen zerrenda bat sortzea kanporatzen zuen, 17.545 euroko kontratua.

Ate birakarien hurrengo belaunaldia

Aholkularitza-kapitalismoak ez dizkie zerbitzu publikoak soilik kanporatzen Euskadin kartelak osatzen dituzten aholkularitza-enpresei. Gainera, etorkizuneko kargu publikoentzako harrobi gisa balio du. Hori ate birakarien mekanismoaren bidez gertatzen da; horren bidez, kargu bat sektore publikotik pribatura igarotzen da (edo alderantziz), bi eragileen arteko loturak bere horretan mantentzeko. Kasu honetan, Naiderren eta Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Europako Funtsen Sailburuordetzaren artean gertatu da. Gaur egun, sailburuordetzako burua Iñaki Barredo da, Naider aholkularitza-enpresako bazkidea 2004 eta 2021 urteen artean. Haren aurrekoa, Jordi Campàs, Euskadi Next Generation EUko aita, Naiderreko zuzendaria izan zen. Ekonomia eta Ogasun Saileko Ekonomia eta Plangintza zuzendari ere izan ziren biak.

Horri dagokionez, adierazi behar da Deloitteri esleitutako kontratua justifikatzeko memorian Barredoren sinadura agertzen dela. Barredo Ikeiko aholkularia ere izan zen, azken hori Euskadi Next 2021-2023 programaren laguntza teknikorako kontratuaren esleipenduna, 17.545 euroren truke.

Bere webgune korporatiboan, Naiderrek ehunka jarduera txikitan parte hartu duen aholkularitza-enpresa gisa aurkezten du bere burua, betiere beste eragile publiko eta pribatu batzuekin batera. Naiderrek lankidetza egonkorra du LKSrekin batera garatutako hainbat partzuergo eta proiektutan. Gaur egun, aholkularitza-enpresa hori Lehiaren Euskal Agintaritzak ikertzen du. Izan ere, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailburuordetzaren kabineteko zuzendari ohietako bat, Joseba Bilbao, LKSren negozio-garapeneko zuzendaria da orain.

Idomek ere askotan lagundu dio Naiderri plan eta estrategia publikoak taxutzen. Iaz, Lehiaren Merkatuaren Batzorde Nazionalak 640.000 euroko zehapena ezarri zion Idomi, Euskal Administrazio Publikoaren kontratuak banatzen zituen aholkularitza-kartela osatzeagatik. Eusko Jaurlaritzako Eraldaketa Digitaleko eta Ekintzailetzako zuzendari Leyre Madariaga nazioarteko komertzial gisa trebatu zen Idomen, Euskal Administrazio Publikoan posizioak igotzen hasi aurretik.

El Salto–Hordagon argitaratuta estreinakoz 2022ko urriaren 18an,
CC bidez ekarria