Beharrezko aldaketak
Duela gutxi, asteburu berean, Ertzaintzak bi salaketa jaso ditu: lehenengoa, emakume kolonbiar batena; lekukoen arabera, ertzainak kolpeka jarraitu zuen emakumea lurrera bota ondoren eta konorterik gabe zegoela; ospitalean garuneko edema eta paralisi partziala diagnostikatu zizkioten. Orain, Ertzaintzak barne-ikerketa bat abiarazi du gertatutakoari buruz, eta hori beste batzuetan ere egin du, hala nola ertzain batek gizon bati Irunen egindako erasoan edo Eneko Valdési eragindako heriotzan, agerraldi psikotiko bat izan eta “Bizkor” taldeko Ertzaintzako kideek murriztu ostean.
Esan beharrik ez dago Ertzaintzaren barne-ikerketa berri horrek, beste batzuetan bezala, ez duela justizia egiteko balioko.
Ertzaintzaren barne-ikerketek asko balio ez badute, nik uste dut epaitegian ere ez direla gauzak ondo egiten, eta horren froga dira, adibidez, X. Nafarrete, I. Cabacas edo R. Zarra kasuak.
Bigarren kasua Gasteizen gertatu da. Antza denez, futbol-txapelketa bat antolatu zen sare sozialen bidez. Torneoaren une jakin batean dozenaka ertzain agertu ziren, eta lekukoen arabera modu txarrean identifikatu zituzten bertan bildutako batzuk, giro txarra sortuz. Polizia-dispositiboa ustezko gaizkile arriskutsuekin justifikatzen badute ere, onartezina da niretzat jendearen kontrako tratu txarra.
Bestalde, idazki hau bidaltzear nagoenean jakin dut Ertzaintzak Gasteizen berriro kargatu duela justizia eskaeraren aurka, martxoaren 3an jazo ziren gertakarien inguruko mobilizazioetan. Jokabide berri horrek, nire ustez behintzat, idatzian esan dudan guztia berresten du.
Puntu honetara iritsita, pare bat gogoeta ditut; lehenengoa, gizartea antolatzeko eredua aldatu gabe posible al da pertsonak duintasunez tratatuko dituen polizia bat? Nik, zalantza asko baditut ere, baietz uste dut, baina era berean uste dut, besteak beste, epe luzera polizia-jarduera egoki bat bermatzen duen gauza bakarra gizarte-ereduaren aldaketa bat dela, beste arlo batzuen artean justizia demokratizatuko duen antolaketa-egitura desberdin bat ahalbidetuko duena.
Ezinezkoa da polizia ona, edo hobea. Polizia gobernuen eta estatuen interesak defendatzeko sortua da; herritarra defendatzearena gezur hutsa da. Esparru jakin batzuetan, laguntza ematen dute, eta egia da batzuek, nahiz eta gutxienak izan, zortea baduzu, tratu egokia dute. Baina, oro har, prepotenteak dira. Beste arazo askotan bezala, kontua errora joatea da. Zergatik saiatzen da jende guztia polizia egon dadin defendatzen, lapurtzen badizute beharrezkoa dela esanez, edo hau, edo bestea, delinkuentzia eta beste arazo batzuk sortzen dituzten kausekin amaitu beharrean? Niretzat polizia beste arazo bat da, makarren banda “legal” bat, lege iruzurtuetan oinarritutako “jusitizia” bat banatzen duena. Duela urte batzuk, eztabaida hori izan zen ezker abertzalearen barruan, eta gogoan dut lortu nahi zuten gauzetako bat polizia desintegratzea eta talde profesional desmilitarizatuak sortzea zela. Adibidez: errepideko laguntza, mendiko erreskate taldeak, istiluen aurkako taldeak desegitea… Baina hori “Bildu”-ren hasieran izan zen, gero badakigu beste bide bat aukeratu dutela. Nire koinatak, ofiziozko abokatuak, neska bat defendatu zuen, etxerik gabea, migratzailea, eta irain xenofobo eta arrazistekin iraindu zuten vascongadetako espainiako polizia autonomoko agente batzuek, Getxon. Komisaldegian ukabilkadak jaso zituen nahierara. Nire koinatak, kasua bere gain hartu zuenean, komisariako grabazioak eskatu zizkion epaileari, zorionez azkar ibili zen eta ezin izan zituzten ezabatu, justifikatu gabeko ukabilkadak baieztatzen baitziren. Urte luzez borrokan aritu ondoren, Eusko Legebiltzarrera joan zen, eta denetariko zangotrabak, eta abar pilatu ondoren, zigorra lortu zuen erasotzailearentzat. Hilabete batzuk geroago, epaia baliogabetu zuten, kasuaren dokumentu garrantzitsu batzuk “desagertuta” zeudelako zainduta egon behar zutenean, baina hemen ez da ezer gertatzen, 2024az ari gara. Agerian geratu zen justiziak ez duela ezertarako balio estatuen botere faktikoen aurrean. Gorputz errepresiboak desegin! Polizia ez!
https://www.youtube.com/watch?v=g0yE_yJXjDg