Argiatik ekarria, jatorriz argitaratuta 2022ko ekainaren 12a
Omen, ezkerreko mugimenduok eztabaidatu behar dugu Polizia eredu berriei buruz, iritzi “gotortu” edo “erosoetatik” aldenduz. Gotortzea al da norbere ideiak eta printzipioak defendatzea? Erosoa izan al da inoiz sistemaren aurka borrokatzea? Animatuko naiz, bada, ene iritzia gehitzen auzitan den gai arantzadunari.
Gure herrian tortura, erailketa eta errepresiorik krudel zein zigorgabearenaren ikur badira ere, inork pentsa lezake, “eredu ona” topatzekotan, ez dela zertan halakorik errepikatu. Alta, aipa ditzagun bestelako argudioak.
Polizia: ordena publikoa zaintzea helburu duten estatuko segurtasun-indarrez osatutako erakundea.
Ez dago Polizia eredu onik, kartzela eredu onik ez dagoen bezalatsu. Biak ala biak erauzi behar dira
Estatua: lurralde mugatuan finkatuta eta botere subiranoz hornituta dagoen unitate politikoa; boterea gauzatzen duten erakundeen multzoa; botere publiko zentrala, botere lokalei kontrajarria.
Polizia estatuari hertsiki lotutako instituzioa da eta, lehena zalantzan jarriz gero, hurrena ere kolokan jartzea logikoa dirudi. Izan ere, Poliziarik gabeko herri edo kulturak topatzeko, estatuaren adigai modernoaren aurreko garaietara jo behar dugu. Egun, badira Poliziarik gabeko herriak, zapatistak kasu, defentsarako antolatuta badaude ere.
Niretzat, argi, garbi eta oskarbi: ez dago Polizia eredu onik, kartzela eredu onik ez dagoen bezalatsu. Biak ala biak erauzi behar dira. Ez dut uste arazoa denik Polizia eredua, Polizia bera baizik. Pertsona batek beste pertsonen gaineko boterea aitortzen dion uniformea duen bitartean, beti izango du botere hori neurrigabe baliatzeko aukera. Estatuburuen tankeran: afera ez da zein den pertsona edo erakunde politikorik zintzoena botere hori era justu batean kudeatzeko, arazoa boterea bera da. Problema ez da, hortaz, nork agintzen duen, agintea bera baizik. Historiak erakutsi digu, asmorik iraultzaileenak zituztenek ere akatsak (baita gehiegikeria izugarriak ere) egin izan dituztela, behin boterea eskuratuta. Beraz, botere guneak ahalik eta gehien murriztu behar dira, erabakitze muinak kolektibizatuz eta herritarrak instituzioen gainetik boteretuz.
Nork beteko ditu, orduan, polizien zereginak? Tai gabe, hainbat eginkizun komun-zulora bota ditzakegu: manifen/mugen/jendartearen kontrola, errepresio-funtzioa… Herritarrontzat baliagarriak direnak, aldiz, lan bereiziak eta zibilak bilakatu daitezke: trafikoaren antolaketa, salbamendua, biktimei laguntza, liskarren bitartekaritza… ea.
Utopikoa? Baliteke. Utopiek, ostera, iraultzaileon bidea marrazten dute!
Erabat ados. Ez dago polizia eredu onik, poliziaren esistentzia bera delako koertzioan oinarritutako botere erlazio bat. Estatuak -eta haren beso armatua da polizia, indarkerian oinarrituta dagoelako-, mito edo superstizio batean dauka bere funtsa: boterearen kudeatzaile diren gobernuak eta politikariak, herritar arrunta baino adimentsuagoak eta moralagoak direla. Eta frogatuta geratu da hori faltsua dela.