Emakume euskaldunak menderatua dagoen jatorrizko herri bateko emakumeak gara. Honek ekartzen duen zama emozional, sozial, politiko eta historiko guztiarekin. Mendeetan zapaldua izan den kultura eta hizkuntzaren transmisioan eta zaintzan eragile garrantzitsuak izan gara eta izaten jarraitzen dugu gaur egun ere. Gure kultura, hizkuntza eta bizimodua bizirik mantentzeko ezinbestekoa den lana egiten dugu, bereziki Euskal Herriko landa eremuan. Lan honi esker oraindik bizirik dago mendeetan sistema honek hiltzera kondenatu nahi izan duen herria.
Zaintza duina jasotzeko hizkuntzari erreparatzea ezinbestekoa da. Medikuarekin eta erizainarekin gaudenean adibidez edota mendekotasun egoera bizi dugunean, gure hizkuntzan jasoak eta zainduak izateak berebiziko garrantzia du. Aurrez aurreko arreta, gertukoa eta euskalduna behar dugu zaintza duina jasotzeko. Horregatik, euskara ikastea doakoa izateko eskatzen du mugimendu feministak: nor bere hizkuntzan zaindua izateko eta zaintza sektoreko langileei euskara ikasteko bidea irekitzeko. Guztiok euskaraz bizitzeko bide eta tresna komunitarioak ere pentsatu behar ditugu orain; besteak beste, norbere hizkuntzan zaindua izatea bideratzeko eta sektoreko langileei euskararako irispide egokia emateko.
gure hizkuntzan jasoak eta zainduak izateak berebiziko garrantzia du
Gure lurrak multinazionalen interesetarako bakarrik nahi ditu kapitalismoak, landa eremuari zerbitzurik emango ez dien proiektu txikitzaileak inposatuz. Argi ikusten da bizitza sostengatzeko beharrezkoak diren elementuen arteko lotura, baita hauen aurkako eraso koordinatuak ere. Zenbat eta jende gutxiago egon landa eremuan, orduan eta askatasun gehiago dute lurrak industrializatu eta bertako biztanleak kanporatzeko.
Euskal Herriko landa eremuak bizitza sostengatzeko duen garrantzia aitortu beharra dago; herri jakintzak osasuna zaintzeko zituen moduak erabat gutxiesteak medikuntzarekiko mendekotasuna ekarri digu eta, ondorioz, hiriekiko mendekotasuna. Herri lurren eta nekazaritza lurren banaketa, eta hiri eta herrien arteko baliabide publikoen banaketa bidezkoago bat eman behar da, zerbitzu publikoak deszentralizatuz.
lehen sektoreak ere bizitzak sostengatzeko berebiziko garrantzia du
Lur barik, hazi barik, ur barik, animalia barik, ez dago bizitza posiblerik. Nork egiten ditu lan horiek guztiak? Egun, emakume baserritarrek egiten duten lana ezinbestekoa da, eta, pertsonak zaintzea etenik gabeko lana den moduan, lehen sektoreak ere bizitzak sostengatzeko berebiziko garrantzia du eta badakigu lan hauek ezin direla eten. Hala ere, baserritarrak gutxietsiak, baztertuak eta zokoratuak izan dira eta daude oraindik ere, eta makrogranja, haragi sintetiko edota oztopo burokratikoekin itotzen dituzte.
Elikadura osasuntsua zaintza eskubide kolektiboaren baitan kokatzen da eta horretarako ezinbestekoa dugu bertako ekoizpena bertako kontsumorako, komunitateen elikadura burujabetza, elkar-zaintza edo auzolana eta ahalik eta hondakin gutxien sortzeko kulturan sakontzea.
Kontziliazioaren tranparen itzalean, lanaldia murrizten dugunak eta jaiotzeagatiko edota senideak zaintzeko baimenak eskatzen ditugun gehienak emakumeak gara. Enplegu formaletik kanpo dauden pertsonentzat, ordea, ezinezkoa da egoera hauetan inolako laguntzarik jasotzea. Españako familien legeak, adibidez, laguntzetatik kanpo utzi zituen gurasobakarren familien %80.
Egoera honek emakume asko prekaritatera kondenatzen gaitu eta etorkizunerako ondorioak ere baditu. Izan ere, emakume pentsiodunen egoera zaintza erregimen bidegabearen isla da, urteetan zehar egindako baina ordaindu gabeko zaintza lanak ez direlako aitortzen.
Atzerritartasun legea bertan behera uztea eta etxeko langile egoiliarren erregimena desagertzea urgentziazko neurriak dira
Hegoalde globaleko herriekiko zor historikoa dugu, hango lehengaiak eta pertsonak ustiatuz lortu baititugu egungo aberastasuna eta ongizatea. Euskal Herrira iristen diren pertsonei inolako diskriminaziorik gabe egin behar zaie harrera, eskubide guztien jabe izan daitezen, bai trantsitoan daudenean, bai beren bizi proiektuak garatzeko hemen geratzea erabaki dutenean. Atzerritartasun legea bertan behera uztea eta etxeko langile egoiliarren erregimena desagertzea urgentziazko neurriak dira. Bitartean, zaintzaile guztiak erregularizatu eta erroldatzeko eskubideak guztiontzat eskuragarria izan behar du.
Zaintza eskubide kolektiboaren aldeko apustua egin nahi dugu: pertsona guztiok, bizi osoan zehar, askatasunez eta konpromisoz, zaintza eskaintzeko eta jasotzeko dugun eskubidearen alde egin nahi dugu. Horregatik, zaintza lanak kolektibizatu egin behar dira ikuspegia eraldatuz. Haur-eskolen doakotasunarekin edota zahar-etxe gehiagorekin… hori al da bizitzaren lehen uneetan eta azken egunetan guretzat edo maite ditugunentzat nahi dugun zaintza eredua? Badirudi alternatiba bakarra zaintza lanak externalizatzea dela, lastre bat balira bezala, eta instituzionalizatzea; beste bat ardura dadila. Imajinatu dezagun, momentu batez, plazerez eta gustuz zaintza lanak egitea posible dela eta baita horretarako baldintza duinak izatea ere.
Pertsona guztion bizitza eta naturarekiko errespetua erdigunean jarriko dituen sistema ekonomiko eta sozialaren alde borrokan jarraituko dugu.
ZAINTZA ESKUBIDE KOLEKTIBOAREN ALDE
LURRAREN ETA BIZITZAREN DEFENTSAN
