Orain dela urte eta erdi baino gehixeago hasi zen zerbait, eta orain erdi-bukatutzat ematen da. Esperantza bat sortu ziguten; mehatxu larri batek hilko gintuela esan ziguten eta orain “soluzioa” dute, eta “soluzio” horrekin gure ametsa “bete dela” ematen du.
Abeltzain gisa nik aspalditik banekien zoonosiaren inguruan, eta hurbiletik jarraitzen diot gai horri. Hain zuzen ere hori da gakoa, hori da giltza. Gaur egun, OMEk eta estatu gehienek saltzen duten ideia da osasun bakarra dagoela: ingurumenaren osasuna, abelazkuntzaren osasuna eta jendartearen (pertsonen) osasuna. Hori ez da deus berria, badakigulako gure osasuna ingurumenarekin elkarreraginean dagoela. Baina, hain zuzen ere, zoonosiaren postura indartu nahi da. Eta, mikrobiologian, mikroorganismoak agente patogeno arriskutsu gisa ikusi behar ditugu beti. Hori da saldu nahi digutena. Horren gibelean, hain justu, badirelako milioika milioi inbertituak industria farmazeutikoan, sor daitezkeen gisa horretako gaixotasunei erantzuna emateko.
Badakigu gure osasuna ingurumenarekin elkarreraginean dagoela, eta animalien osasuna abeltzainaren esku dagoela neurri handi batean.
Hegaztien gripea sortu zenean, esan ziguten hegazti basatietatik hasi zela migrazioa. Azken urteotan gertatzen ari den kontakizuna hori da. Hegaztien gripearen kontua mende honen hasieran hasi zen, eta pandemia-mehatxuaren lehendabiziko abisua izan zen. Beraz, aitzinetik jada, guretzat sinesgarritasun txikia du. Zerbait baldin badakigu biologiaz eta animalien hazkuntzaz, haiekin umetatik bizitzearen poderioz, hori da animalien osasuna abeltzainaren esku dagoela neurri handi batean. Eta, horrez gain, aholkua edo laguntza behar baldin badu, orduan etor daiteke albaitaria. Baina abere horiei beren hazkuntzan ematen zaien tratuan dago gakoa. Ondorioz, sinesgarritasunik ez du, niretzat behinik behin, kanpotik etorriko diren hegaztiek nireak kutsa ditzaketenaren ideiak.
Kontakizun hori ikusita, abeltzain gisa bitxia da ikustea, 2008an, 2013an eta azkeneko hau etorri denean, beti zoonosiarena aipatzen dutela. Hau dena sortu duena saguzarra dela esaten dute, eta beti Txinan du iturburua; han suertatu omen da zoonosi hori. Beasainen, ordea, jende parrastada bat bizi zarete, eta geroz eta jende gehiagok ditu animaliak etxean. Dagoeneko ez gara abeltzainak -gure lana hori delako- animaliekin kontaktua dugun bakarrak. Etxe gehienetan badago katuren bat, txakurren bat edo bertze gisa bateko maskotaren bat. Gainera badira maskota exotikoak ere, mota guztietakoak. Norbait ikusi al duzue bere maskotarekin kutsatu denik? Zergatik sortu behar zen pandemia Txinan eta ez edozein etxetan, Beasainen?
Horrelako gauza zentzugabeak entzun behar ditugu; zoonosia, zoonosia… Eta, noski, gauzak mila aldiz errepikatuz, azkenean sinetsi egiten ditugu… Kostara joaten baldin bazarete bainatzera, hondartzara, eta esaten baldin badizuete itsasoko ur litro batean milioika birus daudela, norbaitek esaten al dizue “kontuz, ez joan hondartzara, birusak daude eta kutsatuko zarete”? “Kristoren arriskua” dago?…
Zoonosia, zoonosia… Biziatuta dago kontakizun hau, eta egiazko zientzia isilduta.
Honenbestez, biziatuta dago kontakizun hau, eta egiazko zientzia isilduta. Aspalditik garatu zelako industria farmazeutiko bat, aspalditik garatu zelako ikuspegi zientifiko bat non mundua kontrolatua eduki nahi baiten. Hau da nire hurbilpena, bizi dugun krisiarekiko, abeltzain gisa.
Irakurri duzunarekin lotuta:
Mila esker, Mikel, zentzuz beteriko azalpen hauengatik… horien behar handia dugu garaiotan.
Badakik, abertzain?
“Arratiako zezena,
txikerra, baina gogorra”
Halakoa duk orain armatzen ari garen armada negazionista.
Euskal herrietan ez duk faltako iñozorik eta iñozokeriarik, baina Eliteak opozizio izango dik: TXIKERRA BAINA GOGORRA
Ongi azaldua, Mikel.
Urte askotxo da, albaitarien interbentzio sistematikoa jada martxan zela, nola esan zidan larraun bailarako abeltzain batek: orain behiak beti gaixo zeudek, ez dakit zer pasatzen zaien. Eta etengabeko behien tratamendu antibiotikoaz eta beste batzuetaz kexu zen. Zer pentsatu handia eman zidan.
zuzenketa hau Mikelentzat doa batipat:
Arratiako ZEKORRA
txikerra baina gogorra
zuzenketatxoa,
Arratiako ZEKORRA,
txikerra baina gogorra
Josu Naberani!, bai, Arizkunen badugu Arratiar bat ta harek: Arratiako txekorra, txikerra baino gogorra!👍