Eusko Legebiltzarreko alderdi politikoek zientziaren alde egin izan dutela eta egingo dutela errepikatu digute behin eta berriro, artikulu honen bukaeran, Iruña-Veleiako gaia aztertzeko Legebiltzarrean egindako agerraldiaren bideoetan, ikus daitekeen bezala. Azken gertakizunak ikusi ostean, ordea, milaka galdera etortzen zaizkit burura.
Zer esan nahi dute alderdi politikoek zientziaren alde egiten dutela adierazten dutenean? Bigarren aldiz hondeamakinaz (dakigunez bi aldiz sartu dute, baina seguru nago askoz gehiagotan egin dutela) ondare unibertsala apurtzea al da zientziaren alde egitea? Zer esango dute oraingoan honen guztiaren arduradun eta errudun direnek (PNV eta PSE), eta beste alde batera begiratzen dutenek (EH Bildu eta Podemos)? Iruña-Veleia zabortegi erraldoi bat bihurtzen ari direnen aurrean zein izango da alderdien erantzuna? Nortzuk dira urteetan zehar egindako tristantza honen arduradunak? Gaizki egindako gauzak egon direla berriro aitortu eta hitz politekin estaliko duzue? Edo epaituak izango dira? Non daude kutxetan gordetako, garbitu eta aztertu gabeko grafitoak? Eta “epaiketan” aztertuak izan ez diren ehundaka grafitoak? Badakizue ondare unibertsalarekin egiten ari zaretena zigor delitua dela? Zuek hartutako konpromisoak gogoratzea beharrezkoa da? Datazioak egin ez, eta berriro hondeamakina sartzea da zientziarekin daukazuen konpromisoa?
Berriro ere hondeamakina sartzen ari dira Iruña-Veleiako aztarnategian. Gutxieneko lau metroko zuloak egin dituzte euskaldunon ondarea (zeramika puskak, burdinazko iltzeak, hezurrak, etab.) suntsituz eta txikituz, gure historia eta hizkuntza zabortegi handi bat bihurtuz
XXI. mendean, grafito bat agertzean munduko aztarnategi guztietan gertatzen den bezala, Iruña-Veleian DATAZIOAK eskatzea eta HONDEAMAKINA EZ sartzea buruhauste edo-eta zentzugabekeria da? Soilik “gauza arraroetan” sinistu nahi dutenen aldarrikapenak dira? Non daude kultura eta politika alorreko euskaldunak aho batez hau guztia salatzeko? Euskera, euskaldunon ondarea eta historiari egindako erasorik handienetarikoaren aurrean ez al dute ezer esango? Isilik jarraituko dute? Zergatik herritarrok argi ikusten ditugun gauzak (gai zientifiko bat ezin du epaitegi penalak ebatzi, zientziak baizik), teknokrata, “aditu” eta politikoek ez dituzte ikusi nahi?
Berriro galdetzen dizuet: gure ondareari egindako TRISKANTZA, TXIKIZIO eta SUNTSIKETA honen aurrean zer egingo duzue? Beste alde batera begiratzen jarraitu?
Galderak eta galderak besterik ez ditut, arazoa da 17 urtetan inork ez didala fundamentuzko erantzunik eman. Benetan ez dudala ezer ulertzen, amorru handiz esaten dut. Interes ezberdinak dituzten alderdi politikoek sortutako arazo honi irtenbide bat emateko (eskarmentudun laborategi independenteetan ez-ohiko grafito guztiak datatzea; Aldundiko zaharberritzaileek epaiketan azaldu zuten bezala, garbitu barik dauden 18 kutxak garbitzea; eta guztiona den ondarea babestea), euskalgintzari, kulturgintzari, historia ikerleei, euskaltzaleei, hedabideei, herritarrei eta erakundeei (Euskaltzaindia, Eusko Ikaskuntza, Arantzadi, Ikastolak, Kontseilua…) arazoa desblokeatzeko modua topatzeko deia egiten diegu. Gure hizkuntza, historia eta ondarea dira jokoan daudenak.
Eusko Legebiltzarreko Batzordeko agerraldia
Jarraian, Iruña-Veleia Martxan taldeko kideek 2021eko otsailaren 10ean Eusko Legebiltzarreko Batzordean eginiko agerraldiaren laburpena. Eta behin eta berriro ostrukarena egiten eta gezurretan ari diren alderdi politikoen erantzuna.
Jose Mari Lejardi Careagak, Gabixola, egindako lehenengo agerraldia. 17 minutu.
- Euskal kultura alorreko pertsona ezberdinek emandako babesa.
- Faltsutasunaren aldeko EHUren 7 informeak VS Benetakotasunaren aldeko mundu osoko zientzialarien 20 informe baino gehiago (ez zituzten epaiketan lekuko bezala onartu).
- Edward C. Harris, arkeologia modernoaren aita izendatutakoa eta Harris Matrix arkeologia metodoaren asmatzailea (munduko arkeologo ia guztiek metodo hau erabiliz lan egiten dute): Benetakotasunaren alde.
- XXI. mendean, zientifikoki ebatzi eta argitu beharreko gaia da, ez bide judizialetik.
- Ana Del Valen (Arabako Kultura Diputatua) Plan Estrategiko berria. Aztertu gabeko grafitoak (kutxetan daudenak) aztertuko zirela esan zigun.
- Julio Nuñez arkeologoak hondeamakina batekin atera eta zabortegira botatako 6.000 metro kubikoak.
Patxi Alaña Arrindak egindako lehenengo agerraldia. 6 minutu.
- Benetakotasunaren aldeko Txillardegiren eta Henrike Knörren gutunak.
- Leizarraga VS Lakarra.
- Faltsutasunaren aldeko EHUren 7 informeak VS Benetakotasunaren aldeko mundu osoko zientzialarien 20 informe baino gehiago (ez zituzten epaiketan lekuko bezala onartu).
- Datagarriak: hizkien gainean dagoen karbonato kaltzikoa, sedimentua eta patina edo kedarra.
Carmelo Barriok (PP) egindako agerraldia. 6 minutu.
- Eztabaida zientifikoa. Mundu osoko zientifikoek beraien prestigioa eta jakituria zalantzan jartzen dituzte grafitoen benetakotasuna ziurtatuz.
- Egia jakiteko aukera egon behar da. Gaia zientifikoki aztertu behar da.
- Arabarrentzat eta euskaldunentzat Iruña-Veleia altxor bat da.
Josu Estarronak (EH Bildu) egindako agerraldia. 4 minutu.
- Eztabaida zientifikoa: gaia epaitegietatik aldendu behar da.
- Plan Estrategiko berria egiteko eta martxan jartzeko prozesuan dago.
- Krisi hau gainditu behar da, Iruña-Veleia balioan jarri behar da eta bide horretan lagun izango da EH Bildu.
Gustavo Angulok (EP-IU) egindako agerraldia. Minutu 1.
- Epaitutako gaia da.
- Plan Estrategiko berria martxan jartzeko eskumenak Arabako Foru Aldundiak ditu.
Alberto Alonsok (PSE) egindako agerraldia. 4 minutu.
- Iruña-Veleia euskal ondare historikoaren altxor bat izan da, da eta izango da. Aurrera eramango den Plan Estrategiko berriarekin ados daude.
Aitor Urrutiak (PNV) egindako agerraldia. 6 minutu.
- Txostenak ezin dira kantitateagatik neurtu. Iruña-Veleia gaia berbideratu behar baldin bada, zientzia behar da.
- Tristea da gaiak bide judiziala hartu izana, baina auzitegian Oscar Escribanori entzun zitzaion ostraka batean marra bat egin zuela, broma bat izan zela.
- Akatsak egon zirela onartzen du.
Gabixolaren erantzuna Aitor Urrutiari (PNV). 7 minutu.
- Oscar Escribanok eginiko broma (instrukzio fasea hasi zenean, 11 urte egon dira epaiketaren zain, eginiko broma aitortu zuen, bere burua salatu eta zigorra ordaintzen ari da).
VS
- Julio Nuñez arkeologoak Iruña-Veleiako aztarnategian eginiko txikizioa eta zabortegira botatako 6.000 metro kubikoak. Nuñez kalean dago zigorrik jaso eta ordaindu gabe. https://youtu.be/1CaiVRIPwQU
Patxi Alaña Arrindak egindako 2. agerraldia. 6 minutu.
- Paco Etxeberria arkeologoaren hitzak: “EHUn klaseak ematen ditudanean, faltsutasunaren aldeko txosten bat jartzen dut adibide gisa gauzak zelan ez diren egin behar ikasleei azaltzeko”.
- IPCEren Navarroren lana: 5-10 mikra metal moderno aurkitu zituen (aireak, garbitzeko erabilitako urak eta garbiketa tresnek utzitako aztarnak dira; oso txikiak).
- Mikel Albisuren lana: Gutxienez 50-100 mikrako aztarnak egon behar dira.
- Descartes.
Patxi Alaña Arrindak egindako azken agerraldia. 3 minutu.
- Hector Iglesiasen benetakotasunaren aldeko txostena Pariseko Unibertsitateak argitaratu zuen.
- Antonio Arnaizen benetakotasunaren aldeko txostena prestigiozko aldizkari zientifiko batean argitaratuta dago.
- Faltsukeriaren aldeko txostenak ez daude aldizkari zientifiko bakarrean ere argitaratuta. Benetakotasunaren aldeko bi txosten, ordea, bai.
- Eusko Jaurlaritzari Iruña-Veleia ondare unibertsala deklaratzeko eskaera.
Hau al da alderdi politiko guztiek aho batez babesten, txalotzen eta defenditzen duzuen ZIENTZIA eta PLAN ESTRATEGIKO berria? Grafitoak ez datatzea eta behin eta berriro aztarnategi batean hondeamakina sartzea dena suntsituz eta zabortegi bihurtuz, zientziaren alde egitea al da?
Hasteko,
IRUÑA-VELEIAKO aztarnategian gertatu dena (eta gertatzen ari dena)
“IGNOMINIA” bat da. Ez dakit nola deitu bestelako adjektibo batekin!
“EUSKAL OASIA” honetan soilik gerta zitekeen. Norberak atera ditzala horren kausa eta ondorioak.
Nire aburuz, honako kausa hauek aurki ditzakegu:
1.- euskaldunok MASOKA hutsak
izatea (hori ez da berez hain erraza)
2.- Euskal Erakundeak mertzenario hutsak izatea (hasi Arabako Diputaziotik eta Segi ETB, UPV, EUSKALTZAINDIA… eta azken buztaineraino (hau ere ez da erraz konprenitzen)
3.- Ezen, zer dela eta izan daitezke hain punturaino mertzenario?
4.- Eman dezagun VATICANO eta OPUSen presioekatik dela. Bale.
Baina Katalunian ere izango dira halako presioak (eta Espainian, Frantzian…), baina nazio eta kultura horietako jendeak ez du hemengoen tamainako erreakzioa eta jarrera!
5.- Orduan (masokismoa zein mertzenarismoa deskargatzen baditugu, KOLONIZAZIOAREN KAUSA geratzen zaigu: euskaldunok munduko jenderik kolonizatu ena izatea!
6.- Horrela bada, zeintzuk datezke sakoneko zergatiak?:
a) berezkoak (hots, GENETIKOAK
b) EZARRIAK. Kasu honetan, psikoanalisen laguntza handia behar, baina izan dezakegu erremedioa!
Unai, mila esker, idatzitakoak horrenbeste informazioz osatuta emateagatik!
Zure galderari erantzunez, EZ hau ez da zientzia egitea. Niri ere sinezgaitza zait Veleia aztarnategiarekin gertatu den guztian, baina plandemiarekin gertatu ondoren ez zait hain ulergaitza egiten. Gure “agintariek” ez dute gure konfiantza merezi.
“euskara batua” delakoa sustatzen, indartzen ari diren garai hauetan, gainerako euskeraren txikizio guztiak hutsaren hurrengoa dira.
Has gaitezen dagoenari behingoz serio heltzen, hondeamakinen zain egon gabe.
Hasteko, ikus dezagun errealitatea bere gordinean: ez daukagu, oraingoz behintzat “EUSKERA BATUA” deritzana.
Daukagun bakarra “EUSKERA ESTANDARRA” da, zeren BATUA eta STANDARRA ez da gauza bera, ezta gutxiagorik ere.
Orain, bi kontzeptuak ongi bereizi ondoren,
medizina errezetatzeko gai izanen gara.
Baina, lehenbizi, barka bezate Mitxelenak eta Gipuzkoarrek, baina zuek eraiki eraiki duzuena (gainontzeko guztien laguntzarekin) EZ DA
“EUSKERA BATUA”, oraindik behintzat.
Iñaki, hondeamakinak gure gorputzetara ekarri zituzten aspaldi, eta ez da metafora hutsa, hondeamakinek kalte handiegia, min handiegia eragiten dute.
“euskera batua” edo “euskera estandarra” izan, herriak sortu ez duen “hizkuntz” bat da. Euskerak hor dirau, baina azken arnasak emanaz.
Etxeko sabaiko itukina konpontzea ondo egongo ez da ba! Zabalik dagoen atetik erreka sartzen ez bada!