“Trenak istorioak dira eta tren geltokietan agurrak eta berrelkartzeak gertatzen dira, eta, bidaiaririk gabe, ez dago istoriorik, ez berrelkartzerik, ez agurrik”. Horrela hasten da idatzi berri dudan bigarren ipuina. Baliteke, esaldi eginak baino ez izatea, baina, era berean, erabilgarriak dira umeek ipuinaren zentzua uler dezaten.
Irati, 6 urteko neskatoa, aitona Josetxorekin joango da hirira, Adrian lehengusuaren urtebetetzea ospatzera. Egun horretan ia ez doa bidaiaririk trenean, eta horrek jakin-mina piztu dio Iratiri; hain jende gutxik bidaiatzearen zergatia galdetu dio aitona Josetxori. Bidean, aitonak duela urte batzuk hirira bidaiatu zueneko istorioak kontatuko dizkio. Gure protagonistek ordubeteko bidaia egingo dute, eta, aldi berean, gu haiekin joango gara iraganera, gure haurtzaroko tren bidaia haien istorioak gogora ekarriz.
Liburuko ilustrazioei dagokienez, eskuz egindako marrazkiak dira, hainbat arrazoirengatik. Orain, proiektu digitalak adimen artifizialaren bidez egiteko aukera amaigabeak ditugu, baina denak dira ordainpekoak. Ez nuen zentimo bat ere ordaindu nahi. Egia esan, ukitu nostalgikoa eman nahi nion, eta irudiek dena errealagoa zen garaia gogora zezaten nahi nuen. Adimen artifizialeko irudiek oso errealak dirudite, baina, aldi berean, batzuetan ez digute ezer esaten.
Protagonistak nortzuek izan behar duten erabakitzeko orduan, hainbat arrazoik eragin didate aukera aitita eta biloba izan daitezen. Bi belaunaldik bereizten dituzte beren pertzepzioak bizitzatik. Aitita bat, garai hartako garraiobide nagusi gisa trena erabiltzen zuena hirira gerturatzeko, eta neskato bat, trenean oso gutxi bidaiatu duena, konturatzen dena bidaia horiek ez direla hain idilikoak, bere aititak egin zituenekin alderatuta. Halaber, nire asmoa aitona-biloba binomioa irudikatzea izan da, izan ere, aitona-amona/biloba binomioa protagonista izaten da, eta tandem hori zaindu egin beharko litzateke, hau da, aitona-amonen figura.
Neskatoak hunkituta ekingo dio bidaiari, baina ezbeharrek zalantzak eta beldurra eragingo dizkiote. Bizitzak berak bezala. Baina hortxe izango du aitita, bera gidatu eta bidelagun izateko. Kezkak dituen neskatoa da, eta aitonak bere zalantzei erantzuten die. Aitonari dagokionez, nostalgiaz gogoratuko ditu tren enblematiko haiek ondo funtzionatzen zuten garaiak. Garaiz iristen ziren helmugara, ez zegoen transbordorik, ez ziren gelditzen, ez ziren matxuratzen, jende askok bidaiatzen zuen…
Zenbait landa-eremutan trenekin dagoen arazoa islatzen da ipuinean. Bestalde, landa-eremukoak izateak ez du esan nahi arazo hori justifikagarria denik; izan ere, garai batean, landa-eremukoak izan arren, trenek ondo funtzionatzen zuten, eta jendeak trenez bidaiatzen zuen. Kostaldeko lekuak lotzen dituzten trenak nola lehenesten diren ikusten dute eremu horiek, hain kostaldekoak ez diren udalerri horietako biztanleen eguneroko beharrak alboratuz.
15 minutuko hirientzat zuzendutako ezer ez da positiboa
Ez dut nahi garraio publikoa bakarrik lehenestea eta auto partikularraren erabilera zigortzea, are gehiago Bilbo bezalako hirietan autoarekin sartzeko jartzen ari zaizkigun zailtasunak kontuan hartuta. Hiri adimendun edo 15 minutuko hirientzat zuzendutako ezer ez da positiboa. Baina, era berean, ez diegu hiltzen utzi behar herriei edo landa-eremuei, eta ez diegu lagundu behar beren neurrira egindako hirietan sar gaitzaten.
Ipuin honentzako amaiera bat pentsatzean, ez nekien zein ikuspegi eman, azken finean haurrentzako ipuin bat baita. Egun horretan bertan sare sozialen bidez jakin nuen 2025ean konponduko omen direla Bilbo eta nire udalerria lotzen dituen linearen arazoak, baina denborak esango digu amaiera zoriontsua dagokigun ala ez.
Marta artistie!
Eskerrik asko
Agur Marta, asmoa polita dirudi eta zure egin moldea zuzena.
Alta, IA eta abar salatu ostean, Amazon besterik ez duzu banatzeko, ezen, oker ez banaiz, guztiz salagarria da plataforma hori.
Nik ez dut tren hori galdu nahi eta desiatzen nago zure ipuina nire eskuetan izateko. Zorionak, Marta!