Pirineo Atlantikoetako departamenduko Kontseilu nagusia eta Donibane Garaziko Herriko etxea, ez dira gurekin harremanetan sartu; beraz, gaur, euskarari dagokion tokia emaiteko, lanari lotu gatzaizkio. Donibane Garaziko sarreran, herriaren izenaren taulak tokiz aldatu eta gainean euskarazkoa eta azpian frantsesezkoa ezarri ditugu. Ez da biziki zaila, aski da 13ko giltza bat hartzea eta taulak tokiz aldatzea.
Donibane Garazin, 2022ko agorrilaren 9an
Herribiltza
Gure eskaeraren mamia eta kronologia
2022ko martxoaren 19an, Pirineo Atlantikoetako departamenduko Kontseilu Nagusiari, Euskal Herriko bide departamentaletako seinaletikan lehenik euskara erabiltzea eskatu genion, hau da seinaletikan gainean euskaraz eta azpian frantsesez idaztea.
Herrien izenei dagokienez, herrien izenaren ahozkera euskaraz eta frantsesez berdina edo berdintsua delarik, bakarrik euskarazko idazkera erabiltzea eskatu genion, eta ahozkera edota izena ezberdinak direlarik, gainean euskarazkoa eta azpian frantsesezkoa ezartzea eskatu genion. Ez ginuen erantzunik eskuratu.
Maiatzaren 27an, berriz ere Pirineo Atlantikoetako departamenduko Kontseilu Nagusiko hautetsiei zuzendu gintzaien. Ez ginuen erantzunik eskuratu.
Ekainaren 3an, « Euskararen erabilpena Garazi aldean, Oraina eta etorkizuna » izenburupean, Bilkura publikoa Donibane Garazin antolatu ginuen. 1989tik karriketan euskararen erabilpena neurtzen duen Soziolinguistika Klusterrak, maiatzaren 25ean 2021eko ikerketa argitaratu zuen. Neurketen konparaketak kezkarako datu bat utzi zuela Baxenabarren genion: duela sei urte %14,6koa zen erabilera, 2021eko neurketan, aldiz, %10,5ekoa. Donibane Garaziko herriko etxetik eta Pirineo Atlantikoetako departamenduko Kontseilu Nagusitik ez zen bilkura publikora inor agertu.
Ekainaren 19an, berriz ere Donibane Garaziko herriko etxeari eta Pirineo Atlantikoetako departamenduko Kontseilu Nagusiari zuzendu gintzaien. Baina ez dira gurekin harremanetan sartu. Horra igorri genien gutuna:
Euskaraz bizitzeko
lehenik eta nagusiki euskaraz!
Joan den ekainaren 3an «Euskararen erabilpena: oraina eta etorkizuna» izenburupean bilkura publikoa egin ginuen. Horra honen aritik zabaltzen dugun agiria.
1989tik karriketan euskararen erabilpena neurtzen duen Soziolinguistika Klusterrak, joan den maiatzaren 25ean 2021eko ikerketa argitaratu zuen.
Ipar Euskal Herrian, 1997tik beranzko joeran segitzen du euskararen karrikako erabilpenak.
Egoera larri honen aintzinean ondokoa adierazten dugu:
Euskal Herrian euskaraz bizitzeko posibilitatea ukan nahi dugu, hau da, gure eguneroko aktibitate guziak euskaraz egiteko posibilitatea ukan nahi dugu.
Hizkuntza batek, bizitzeko, lurralde bat nun lehentasunez eta nagusiki erabiltzen den behar du.
Munduko hizkuntza guziak maite ditugu. Euskara ez dakitenak, maite dugun hizkuntza hau ikastera gomitatzen ditugu.
Ipar Euskal Herriko erakunde politiko, ekonomiko, sozial eta kultural gehienek, ez diote euskarari lehentasuna eta nagusitasuna emaiten, eta ondorioz gure hizkuntza heriotzera kondenatzen dute.
Ipar Euskal Herrian euskararen erabilpenaren etorkizuna bermatzeko, urrats berriak egin behar ditugu.
Gauzak hola, Herriko Etxeei eta Pirineo Atlantikoetako departamenduko Kontseilu Orokorrari, urrats berri zehatz hau egitea eskatzen diegu :
Ipar Euskal Herriko bideetan, herrien sarreran, herrien izenaren ahozkera euskaraz eta frantsesez berdina edo berdintsua delarik, bakarrik euskarazko idazkeraren taula uztea, eta ahozkera edota izena ezberdinak direlarik, gainean euskarazkoa eta azpian frantsesezkoa ezartzea.
