Itzultzaileen oharra: Mark Zuckerberg Independentera ekarri dugu axola zaigun zentsuraren egia aitortzeagatik. Duela lau urteko zentsura betean, Independentea sortu baino hilabete gutxi lehenago, euskaldunok momentuko komunikazio erdi-librea artikulatu ahal izan genuen Facebook talde bati esker, “Koroa Biluzik / El traje nuevo del emperador” izena zuena, baina jarduerak gutxi iraun zuen, besteak beste Facebook haren edukiak zentsuratzen hasi zelako. Telegram taldea sortu zen orduan, izen berarekin. Bitartean, euskal hedabide guztietan zentsura dagoenik ezeztatu da, distopikoki —eta gaur arte, Independentean izan ezik—, sortzaile batzuek besterik ezagutu ez dugunean. Orduko zentsura nabarmena zen eta, lau urte beranduago, hona Mark Zuckerberg Facebookeko buruak idatzitako ‘mea culpa’ gutunaren itzulpen osoa, zentsurari buruzkoa. Oso testu garrantzitsua da, bertan Markek onartu egiten du Biden Administrazioak “presioa” egin ziola Facebooki estatubatuarrak zentsuratzeko, besteak beste. Honek guztiak denboran bat egiten du Atlantikoaren alde honetan bere homologo errusiarraren atxiloketarekin. Pável Dúrov, egunero erabiltzen dugun Telegram komunikazio aplikazioaren eta VK izeneko Facebooken moduko sare sozial digitalaren presidentea dena, aste honetan Frantzian 72 orduz atxilotuta eduki dute, hain zuzen Markek egin zuenaren kontrakoagatik: korporazio handiei men ez egitea, eta herritarren arteko komunikazioa libreki ahalbidetzea. Hona, beraz, Marken mea culpa:
****************************************************
Jim Jordan ohoragarria
Mahaiburua
Botere Judizialaren Batzordea
Estatu Batuetako Ordezkarien Ganbera
2138 Rayburn House bulego eraikina
Washington, D.C. 20515
Jordan presidentea:
Eskertzen dut Komiteak interesa izatea online plataformetan edukiak moderatzeko. Dakizuenez, Metak milaka dokumentu egin ditu zure ikerketaren barruan eta dozena bat langile jarri ditu eskuragarri elkarrizketa transkribatuak egiteko. Zure ikerketarekin dugun lankidetzaz gain, eskerrik asko prozesu honi kendu diodana partekatzeagatik.
Asko hitz egiten da AEBko Gobernuak Metaren moduko enpresekin duen harremanaz, eta argi izan nahi dut gure jarrera. Gure plataformak guztiontzat dira. Diskurtsoa sustatu nahi dugu eta jendeari modu ziur eta seguruan konektatzen lagundu. Horren parte gisa, mundu osoko gobernuei eta diskurtso publikoaren eta segurtasun publikoaren inguruan kezka ezberdinak dituzten beste batzuei entzuten diegu aldiro-aldiro.
2021ean, Biden Administrazioko goi-kargudunek, Etxe Zuriak barne, behin eta berriz presionatu zituzten gure taldeak hilabeteetan zehar COVID-19aren eduki jakin batzuk zentsuratzeko, umorea eta satira barne, eta frustrazio handia adierazi zuten gure taldeekin, ados ez geundenean. Azken batean, gure erabakia izan zen edukiak hartu ala ez, eta gure erabakien jabe gara, COVID-19-arekin lotutako aldaketak barne, presio horren ondorioz egin genituen exekuzioetan. Gobernuaren presioa okerra izan zela uste dut, eta sentitzen dut horretaz gehiago hitz egin ez izana. Uste dut, halaber, erabaki batzuk hartu genituela, atzera begirakoaren eta informazio berriaren mesedetan, gaur egun egingo ez genituzkeenak. Orduan gure taldeei esan nien bezala, uste dut ez genituzkeela gure eduki-estandarrak arriskuan jarri behar edozein administraziok norabide batean edo bestean egindako presioagatik… eta prest gaude atzera egiteko horrelako zerbait berriro gertatzen bada.
Aparteko egoera batean, FBIk ohartarazi gintuen Errusiaren balizko desinformazio operazio bati buruz Biden familiari eta Burismari buruz, 2020ko hauteskundeei begira. Udazken hartan, New York Post-eko istorio bat ikusi genuenean Joe Biden presidente demokrataren familiari buruzko ustelkeria salaketen berri ematen, historia hori aztertzaileei bidali genien, azter zezaten, eta erantzunaren zain geratu ginen. Geroztik argi geratu da erreportajea ez zela errusiarren desinformazioa izan, eta atzera begirakoan, ez genuen istorioa desitxuratu behar. Politikak eta prozesuak aldatu ditugu hori berriro gerta ez dadin. Adibidez, AEBn ez ditugu gauzak aldi baterako blokeatzen, datu-egiaztatzaileen zain gauden bitartean.
Edukien moderazioa alde batera utzita, azken ziklo presidentzialean hauteskunde-azpiegiturak babesteko egin nituen ekarpenak aztertu nahi ditut. Asmoa zen ziurtatzea herrialde osoko tokiko hauteskunde jurisdikzioek bazituztela behar zituzten baliabideak jendeari botoa segurtasunez ematen laguntzeko pandemia global batean. Chan Zuckerberg Ekimenaren bidez egin nituen ekarpenak. Ez alderdikoiak izateko pentsatuta zeuden, hiri, landa eta hiri inguruko komunitateetan barreiatuta. Hala ere, ikusi ditudan analisiek kontrakoa erakusten duten arren, badakit batzuek uste dutela lan horrek mesede egiten diola alde bati bestearen kaltetan. Nire helburua neutrala izatea da, eta ez rol bat edo beste jokatzea, edo paper bat jokatzen ari garela iruditzea. Ez dut horrelako ekarpenik egingo ziklo honetan.
Begirunez,
/s/ Mark Zuckerberg
Fundatzailea, presidentea eta zuzendaria
Meta Platforms, Inc.
Berandu dabil, egindako kaltea ezdago ezabatzerik