Ederki toreatutako zezenak gara

Utzi egin diot “politikako albisteak” fundamentuz segitzeari. Prentsa­ri gainbegiratu azkarra gosaritan, geroagoko elkarrizketa edo erreporta­je interesgarriren baten hautaketa, eta irratiko albistegi laburren zurrumurrua dutxa hartu bitarteko atmosferan. Kito, hori da nire denbora baliotsutik gerta­kari freskoak ezagutzeari eskaintzen diodan tartea. Total, zertarako? Nahi dutenaz informatzen zaigu, komeni zaie­naz baino ez, interesatzen zaien bitar­tean, eta nahi duten moduan interpreta­turik, noski. Hobekiago bizi naiz horrela, lasaiago, amorrazio txikiagoarekin eta buru-argiago.

Ez, ez dezazuela gaizki interpretatu. Ez da politika interesatzen ez zaidanik, gertatzen denak eragiten ez digula pen­tsatzen dudanik, edo ez-jakintasunean gozo, nire ongizatea bermatzea beste helbururik ez dudanik. Kontua da ez zaidala iruditzen inon entzuten denik boterearen errelato ofizialetik benetan aldentzen den diskurtsorik, eta ez baka­rrik bere medio propioetan, harritzekoa ez litzatekeena, baita diskurtso horren kontra daudela dioten beste horien aho­tik edo lumatik ere. Nabardurak nabar­dura, boteretsuei interesatzen zaizkien interpretazioak dira guztiak, edo galera handirik ekarriko ez dietelako erraz soportatu ditzaketenak, kasurik onenean.

Sistema autoritarioen ezaugarria da ideologia bakarra soilik baimentzea, bai­ta bortizkeriaren mehatxu gogorraren bitartez status quo-aren kontrako altxa­mendu oro geldiarazten saiatzea ere. Demokratikoek, ordea, adierazpen as­katasuna dute ezaugarri, sistema horren demokrazia-mailaren neurria ematen duena gainera, beste askatasun batzue­kin batera.

Ez diot ezer berria, badakit, baina autoritarioak izanik demokraziaz mo­zorroturik agertu nahi dutenen kasuan oraindik sortzen den nahasmenagatik aipatzen dut. Askatasuna dagoela sines­tarazi behar dute (ideologia monoliti­koarekin munduan agertzea gauza lotsa­garria delako, baita lotsagabeenak diren erregimenentzat ere) baina daukaten botere-monopolio horretatik amifii bat ere galduko ez dutela segurtatuz, noski.

Disidentzia onartzen dutela itxura egin behar dute, baina garesti ordaindu nahi ez dutenez, disidentzia benetakoa izango ez dela bermatu beharra dute, ez dela izango erregimena benetako arris­kuan jar dezakeen horietakoa. Operazio kosmetikoaren makinariari falta zaion pieza besterik ez da horientzat iritzi­aniztasuna, muntaiari ezarri beharre­koa, bai, baina hobekiago funtzionatu dezan, inoiz ez sistema hondatzeko, ea ikasten dugun. Horrela, pentsamendu kritikoa garatuko den orbita diseina­tzen dute, ongi zedarritzen erreferentzia markoa, eta toki estrategikoetan ezar­tzen haratago begiratzeko oztopo izango diren hormak. Garaiotan, boterea bera da ideologia ofizialari ustez kontra egi­ten dion ideologia iraultzailearen fabri­katzailea ere.

Ahal badute, noski. Eta horretara noa. Euskaldunokin oso erraz dutela. Aski dutela probokazio-estrategia xumea gure norabidea ezartzeko, gure mugi­menduak aurre-ikusteko, gure politika gidatzeko. Erreakzio-politika hutsa bila­katua da herriaren erresistentzia sendo behar lukeena; mendeetan zehar egin digutenagatik harridura/kexua oraindik adierazi, eta gurekin errukitu daitezela eskatu.

Horri esaten diogu politika. Eta hala da, bai. Baina espainola (edo frantsesa).

Ederki toreatutako zezenak gara, noraezean eta desesperatuta toreroak nahi duen norabidean soilik mugituz, odolustuta hiltzera ez beste inora goa­zen inozente gaixoak. Gustu txarreko espektakulua da, baina tira, zezenketak maitatzeko bezain gustu txarra duten espainol horiendako egiten dugu azken batean. Auzo lotsa.

Estreinakoz argitaratuta Argian, 2022ko maiatzaren 15ean