Argiak eta itzalak norbere amaren heriotzan

2022ko abenduan nire amak narriadura-prozesu azkarragoa hasi zuen (2021etik modan dagoen konbo guztiarekin: tronbosia hankan eta minbizia), eta azkenean 2023ko apirilean hil zen.

Maite genuen nire senide guztiekin batera, bizitzako prozesu horretan laguntzea nire arimarentzat esperientzia izugarri intentsoa eta aberasgarria izan zen.

Beste esperientzia batzuen artean, nire ahizpak (bizitzak eman didan opari bat) eta biok blindatu genuen intimitate emozionalaren batasuna sentitu nuen, dena digeritzeko beharrezkoa genuelarik sortu genuen esparru intimo eta sakon hau. Bizipenak amatasuna ekarri zidan gogora, baina alderantziz: haurraren kasuan, fusio emozionala % 100ekoa da, eta, gero, haurrak autonomia hartzen duen heinean, pixkanaka gutxitzen doa fusioa; amaren kasuan, berarekin fusionatzeko gure gaitasuna handituz joan zen, gertatzen zitzaiona norberarena balitz bezala sentitzea hautemateko. Nik horrela bizi izan nuen, nire alabekin bizi izandakoaren oso antzekoa, baina kasu honetan amaren arimari eustea anai-arreben eta nire artean egiten genuen, bakoitzak bere baliabideekin. Beste desberdintasun bat izan zen egoera azkar aldatzen zela, eta erabakiak bat-batean hartu behar zirela, zaintza funtzional eta emozionaleko egoera berriari heltzeko. Nire neba-arrebekin batera, azken txanpan guztiok sentitzen genituen sentiberatasuna eta ahultasuna sumatu nituen; fase horretan amak ez zuen ezer irensten eta ohean zegoen bere pasartea zeharkatzeko zain. Nire arima gurinezkoa bezala sentitu nuen, eta guk haren sintoniarekin bat egiteko era horixe izango zela ulertu nuen.

Bizipenak amatasuna ekarri zidan gogora, baina alderantziz

Pufffff, izugarria izan zen, bidaia espirituala benetan.

Aldez aurretik ohartu nintzen amarengan bazegoela zerbait hiltzera zihoala ukatzeko, eta nire anaietako bat ere bat zetorrela ageriko errealitatearen ukazio horrekin. Ikusi ahal izan nuen nola hasi zen bizitza nire anaia prestatzen, eta heriotza era ezberdinetan beragana hurbiltzen, gero eta hurbilago zituen pertsonen heriotzekin (ezagun bat, gaztetako lagunik onenaren ama, eta, azkenik, berarekin bizi zen aitaginarreba, sakonki maite zuena). Nire anaiaren arimaren bidea somatzen nuen, zeina, goxotasun horrekin, emozionalki prestatzen ari baitzen anaia, azkenean onartzeko berak maite zuen amak plano hau utziko zuela eta galera berregituratu beharko zuela. Flipantea.

Amak arima guriarekin egon baino pixka bat lehenago oparitu zigun perletako bat lo zegoela izan zen, eta begiak ireki zituenean esan zuen: “Berriro hemen? Zergatik ez naiz joan etorri zaizkidanean, ba?”. Poztu egin nintzen jakitean haren zati bat prest zegoela alde egiteko.

Poztu egin nintzen jakitean haren zati bat prest zegoela alde egiteko

Ahizpak eta biok zainketa funtzionalak eta emozionalak antolatzeko arreta bikaina ematen genion elkarri, eta, prozesuaren fase aldakor bakoitzean baliabide egokiak bilatzen genituen bitartean, behar genuen bakea apurtzen ziguten egoerak ere agertzen ziren, haren arimarekin goxoki sintonizatzeko eta hark behar zuena eskaini ahal izateko.

Egoera horietako bat izan zen barne bizipen horietan haurtzaroko eszenatoki osoa aktibatzen dela, bere indarkeria ikusgarri eta ikusezinekin. Eta han nire senar-emazteetako bat agertu zen argi eta garbi, ikerketarekin landua nuena, baina berriro eszenara ateratzen zitzaidan ea zerbait ikasi nuen edo berdina errepikatzen zen. Nire familian, haurtzaroko elementuetako bati tristura zeharkatzeko negarraren baliabidea erabiltzea zikiratu zitzaion. Horren ondorioz, tristura iristen zitzaionean, ez zuen landua eta zeharkatua izateko bide natural eta osasuntsu bat, eta, beraz, presio-eltze bihurtzen zen. Nire haurtzaroko agertokian, ondoez hori nirekin ateratzeko baimena eman zitzaion, mespretxuz, umiliazioz,… (egoera honek zuetako asko ukituko ditu).

Barne bizipen horietan haurtzaroko eszenatoki osoa aktibatzen da, bere indarkeria ikusgarri eta ikusezinekin

Nire barne-sakontzean, aldagai interesgarri hori fosforitoz markatua agertu zen berriro amaren heriotzaren esperientziaren eszenatokian. Izan ere, ni kaltetua nintzenean, protesta egiten nuen eta esaten nuen bidegabea zela ni jasotzen ari nintzena, eta hara, interesgarriena zen nire amak isilarazi ninduela, nire aurkako indarkeria normalizatzera behartuz (bakearen alde Ave Maria bat eta isiltzera!). Gako hau aurkitzea eta oinaze hori zeharkatzea oso askatzailea izan zen neure burua arakatu nuenean, baina oraingoan bizitzak berriro eszenaratzen zidan. Eta hala izan zen. Presio-eltzeak presioa askatzeko tentazioa zuela ikusi nuen, eta amak esan zidan ez zuela gu haserretzea nahi. Hemen zegoen giltzarria, beltza zuri fosforitoaren gainean.

Arnasa hartuko dugu…

Hemen abian jarri zen ikasia nuen eta praktikatzen ari nintzen gauza berria, harresi energetikoa jartzea, inork uler ez zezan bere ondoeza bortizkeria moduan hartuko nuenik, eta, horrela, guztiok heldutasun emozionalean bide bat egitera gonbidatzen ninduen egoerak, besteengan izango zituen emaitzei jaramonik egin gabe eta nire burua maitatzera bideratuz. Hori guztia askapen ikaragarria izan zen, eta oso konpontzailea izan zen izan nintzen umearentzat. Hau egin eta gero, nire arimak amari laguntzeko behar zuen lasaitasuna eta bakea berreskuratzen zituen bat-batean, zainketak aurrera jarraitzen baitzuen. Opari izugarria.

Bihotzez sentitzea zen gakoa

Baina opari gehiago ere izan ziren, maitasun-froga gisa. Bere prozesuaren laguntzaileak batzuetan amak berak aukeratzen zituen eta zuk inoiz aukeratuko ez zenituzkeen formak eskaintzera behartzen zintuen, baita berak bere esentziaren ahalik eta antzekoena egiteko nola egingo zukeen pentsatzera ere. Bihotzez sentitzea zen gakoa, horrela bere interpreterik onena izateko, norbere iritziak alde batera utziz. Amatasunean trebatua dagoen norbait, nonbait. Benetako maitasuna. Ez zen falta izan kanpotik, gu ezagutu gabe eta ezagutzeko inolako intentziorik gabe, guk hartutako zaintza-erabakiak epaitzera ausartu zen iritzigilerik, amatasunarekin gertatzen den bezalaxe. Baina horiekin ere berdin; gure arimatik bakea kentzen zuen guztia baztertu egiten genuen.

Bihotzez eskertzen diot dena (berak badaki) eta eboluzionatzen jarraituko dut eta tokatzen diren arbola genealogikoko uztarriak gainetik kentzen, horretarako baikaude hemen.

Besarkada bat.