Alternatibetatik proiektu politikora

Jatorriz Hala Bedi Irrati librean argitaratua martxoaren 14an

Errekaleor ezagutu nuenean liluratuta geratu nintzen. 2015a zen eta Euskal Herria askatzeko azken estrategiaren porrotak utzitako eszenatokiaren erdian argi izpi bat iruditu zitzaidan. Garai horretan nuen lanpostua eta bizitokia uzteko aukera izan nuen, eta Errekaleor lehenengo aldiz zapaldu nuenetik bost hilabete eskas pasa zirenean bertan nengoen bizitzen.

Errekaleorrek Kukutzak zuen xarma ekarri zidan gogora. Ezberdintasunak kontutan hartuta, auzo proletario honek proiektu anitzak sortzeko baldintzak zituela somatu nuen, ez soilik zituen bitarteko eta aukera materialengatik, baizik eta bertako jendearengan ikusten nuen indar, kemen eta ausardiagatik. Kapitalismo basatiaren barnean, beste errealitate bat eraiki ahal zutela benetan sinesten zuten.

Bestetik, hirian egoteak Euskal Herrian egon daitezkeen antzeko proiektuetatik aldentzen zuela uste nuen. Errekaleorrekoa ez da izan okupazioa eta autogestioaren bitartez bizitza modu kolektiboan antolatzen duen pertsona-talde bakarra, ezta lehenengoa ere. Baina duen tamainak eta hiri batean kokatua egoteak beste dimentsio bat ematen dio eta ez da hain jasangarria sistemarentzat. Hiriaren bihotzean, etxebizitzen jabetza pribatua kolokan jartzeaz gain, bizitzaren gaineko erabaki asko haien esku hartzen dute eta bizi-eredu alternatiboak probatzen dituzte.

Hala ere, baldintza hauek egun presente egon arren, Errekaleor bezalako proiektuak beraien erradikaltasuna galdu ahal dute eta kapitalismoa sostengatzen dutenentzat onargarria bihurtu daiteke. Barne mailako dinamika abiatzen denean suertatu daiteke hau. Bide honetatik, edo bestetik ere, gutxi batzuentzako alternatiba bat bilakatu daiteke apustu politiko hau.

Errekaleorren soilik ere ez dago arrisku hau. Agian beste ekimen batzuk asimilatzeko zailagoak izan daitezke, baina den-denak alternatiba hutsean geratu daitezke ez baitute, gehienetan, hauek barne hartzen dituen proposamen politikorik.

Errealitate hau ikusten dut Euskal Herrian. Alde batetik, langileriaren egunerokotasunari erantzun partziala eman nahi dioten eragileak daude nonahi. Hauetako gehienetatik oso lan potentea egiten ari da beraien magaletan antolatzen diren pertsonak politikoki formatzeko eta pairatzen dituzten gabezien aurrean irakurketa politikoak garatu ahal izateko. Baina burutzen duten jardueraz gain, Euskal Herrian langileriaren egoera gaindituko duen proposamenik ez dute egiten, eta askotan haien mezua salaketan geratu ohi da. Kontrara, proiektu politiko zehatz baten aldeko hautua egiteak, eragile hauen izaera anitza eta honen balioa arriskuan jar dezake.

Nori dagokio orduan afera hau? Borroka eta kolektibo ezberdinetan metatutako indarrek norabide berean kolpatzeko, hauen erreferentea bihurtuko den mugimendu politikoa eraiki behar dugu. Estatu kapitalista eta zapaltzaileekiko hausturaren aldeko jarrera defendatzen dugunon erantzukizun politikoa da hau. Norberekeria politikoa alde batera utzita eta batzen gaituzten elementuak erdian jarrita.

Pausu hau emateko gaitasuna badugu, agian azken porrotetik uste baino lehenago altxatuko dugu burua. Aldiz, indarrak atomizatzen jarraitzen badugu, kostata izango gara berriz errealitatea iraultzeko aukerak dituen Herria.