Abstentzioa dela eta

Pasa den ekainaren 25ean egunkari honetan argitaratutako Angel Bidaurrazagaren artikuluaren harira, gauza batzuk esatea gustatuko litzaidake.

Nik aurreko udal eta foru hateskundeetan abstentzioaren hautua egin nuen, bere momentuan emandako arrazoiengatik. Hala ere, ez nuen abstenzioaren aldeko kanpainarik egin, disidentziatik aurkezten ziren markak errespetatzeagatik, gehienbat. Iruzkin batean aipatu nuen aurrerago plataforma hauei buruzko iritzia emango nuela, eta hemen doa.

Aspalditik, Herri Plataformen aldekoa izan naiz udal hauteskundeetarako. Herritik eta herrirako sortutako bizilagunen taldeen aldekoa. Bere garaian (2015ean eta 2019an), nire herrian saiakerak egin ziren, benetako udal plataformak hauteskundeetara aurkezteko, “bizilagunen hautagai zerrenda” formulapean, alderdi politiko guztietatik at. Baina azkenean, eta laburbilduz, formula hau pikutara joan zen alderdi politiko konkretu batzuk muturra sartzen hasi zirelako, eta hainbat pertsonak talde honetatik alde egin genuen 2019an. Alderdietan ibilita nengoen lehendik ere; horregatik, ondo ezagutzen ditut beraien mekanismoak eta interesak.

Honekin guztiarekin zera esan nahi dut: herri plataformen formula ez dela berria, eta plandemiaren aurkako disidentziako kideek ez dutela asmatu. Berresten dut: herri plataformen formula asko gustatzen zait, baina hauek funtzionatzeko eta arrakasta edukitzeko, beren sorrera prozesuak naturala izan behar du, eta ez artifiziala. Herri bakoitzeko biztanle eta bizilagunengandik sortu behar da, ez beste tokietatik etorritako “ideologoengandik”. Eta pasa den hauteskundeetan toki askotan talde hauen sorrera “behartua” izan denaren sentsazioa daukat. Batzarreak, kontzeju irekiak, bizilagunen elkarteak, biltzarreak… oso idea politak, demokratikoak, erromantikoak akaso… baina neurri batean utopikoak, batez ere herri konkretu bateko biztanle kopuru baten interesei eta beharrei ez badiete erantzuten. Proiektu hauek ezin dira sortu ezerezetik, lehendik zumeak ez baldin badira existitzen, eta are gutxiago presaka eta korrika hiru hilabetetan.

Maiatzeko hauteskundeak baino lehen argi neukan Instituzioak disidentzia-zantzu guztiak jango zituela denbora gutxian

Hala ere, toki batzuetan ordezkariak lortu dira 6.000 boto inguru horiei esker. Eta orain, zer? Zorionez edo zoritxarrez, instituzioak barrutik ere ezagutu ditut, duela bi hamarkada zinegotzia izan nintzelako (eta gero hainbat urtetan zehar ere kanpotik jarraitu dut). Eta badakit nola funtzionatzen duten: maiatzeko hauteskundeak baino lehen argi neukan instituzioak (udalak kasu honetan) disidentzia zantzu guztiak jango zituela denbora gutxian. Hasteko, udalek erritmo batzuk dauzkate, eta politikari profesionalez josita daude, eta udal ordenantza bat edo plan urbanistiko bat onartzeko, herri plataformaren asanblearismoaren erritmoak errespetatzeko prest ez daude. Apisonadora bat izango balira bezala pasatuko dira disidentziak lortutako zinegotzi gehienen gainetik, eta are gehiago hauek ez baldin badaukate atzetik giza talde potente bat makineria horri instituzioetatik kanpo aurre egingo diona.

Ez zait komenigarria iruditzen zapaldu gaituen jokoan jolastea, joko honetan profesionalak baitira, eta jango gaituztelako

Jarraitzeko, oso zaila iruditu zait, istorio honen hasieratik, disidentzian dagoen aniztasun (eta, kasu batzuetan, antagonismo) politikoarekin, progama politiko minimo bat gauzatzea eta artikulatzea. Niretzako, Covidari aurre egiteko hartu ziren neurrien kontra egotea ez da nahikoa pertsona batzuk zerrenda politiko batean batzeko; eta hau ikusi da hiru urte luze hauetan, gai batzuetan ideologikoki zerikusirik ez dugun pertsonekin elkartu naizelako. Zuek uste duzue hau nahikoa dela udalerri edo lurralde historiko batean zerrenda bat osatzeko?

Eta bukatzeko, orokorrean uste dut alderdi politikoen (handiak nahiz txikiak, edo momenturako sotutako markak) eta instituzioen aroa agortuta dagoela. Ezin da ezer aldatu ustelduta dagoen zerbaitetan sartuz. Ez zait komenigarria iruditzen zapaldu gaituen jokoan jolastea, joko honetan profesionalak baitira, eta jango gaituztelako.

Arlo guztietan desinstituzionalizatu behar dugu: hezkuntzan, osasunean, ekonomian… baita politikan ere

Plandemia honetan ezarritako neurrien aurrean antolatzen genituen hitzaldietako batean, Sergio Paniagua mediku integratiboari zera entzun nion: alderdi guztietan “desinstituzionalizatu” behar ginela… hezkuntzan, osasunean, ekonomian,… eta nik hau gehitzen diot: baita politikoan ere. Egin dezagun politika, baina instituzioetatik kanpo. Norberak bere bizitzan erabaki bat hartzen duenean, politika egiten ari da (gogoratu: pertsonala politikoa da). Eskudirutan ordaintzen badugu, etxe azpiko dendan erosten (eta ez saltoki handietan edo interneten bidez), bizikletan joaten bagara autoa erabili ordez, edo kotxez beste errepide batetik bagoaz peajea ez ordaintzeko, adibide batzuk jartzearren; politika egiten ari gara. Herrietan ere, oinarri eta premisa hauekin elkartu gaitezke, eta hortik zerbait sortu. Nolakoa izango da? Ez dakit. Jakingo banu, modelo zaharrean egongo ginateke, ete nire desioa berria den zerbaiterantz abiatzea da… Berria eraiki nahi badugu, paradigma zaharretik irteteko premia daukagu.

Ondorioz, Angelen galderari erantzunez… datozen hauteskundeetan, zer? Abstentzioa? Noski! Niri ez zait burutik pasatzen ere hautesleku bat zapaltzea, sistema ustel hau legitimatzeko baino ez baitu balio.