Musukoa hezkuntzan

Helduak garela aitortzen digun legea

Unean-unean erabaki dezakegu zer demontre egin nahi dugun gure osasunarekin lotutako edozein auzi sortzen denean.

1

Nagore Perez

Itzultzailea, doktoregaia. Orereta

Umeek hosto lehorrekin eta makilekin lehoientzako tranpa egin dute. Oilasko bihurtu dute belarra. Haur ezezagun batek, kotxetxoa nire gainetik pasarazi nahi izan duenean, begirada gardena oparitu dit, eta nire aurpegi biluziaren irribarrea jaso du trukean, harriduraz. Ume gehienen maskarek kokotsak apaintzen dizkiete. Beste musuko batzuk propio egindako soketatik zintzilik dabiltza hegan. Sokak, lepoko moduan; maskarak, hosto lehorren antzera dantzan. Musikarik ez dute sortzen, baina. Ume gutxi batzuek jantzita dituzte, begiak soilik bistan, eta aurpegi biluzien gurasoen ezinegona usaindu egiten da ia-ia. Gehienak ez dira haurrei ezer esatera menturatu.

Ikusleok inguratzen ditugu, gehienek musukoa soinean dutela, jantzita ez duten bakanei bekaizti eta fidagaitz so. Haizeak mututu egiten ditu batzuek besteei urrutitik aurpegiratzen dizkietenak; ahotsak lausoturik heltzen zaizkie, eta ez zaie, honezkero, haserrea sumatzen. Beldurra nagusitu zaio bekoki zimurtutari. Errua darie, beste helduek ganoraz jokatzen ari ez direla pentsatuko dutelakoan. Baina nekeza da zeregina, zalantzaz josi zaie elkar zaintzea hau dela sarrarazi nahi izan diguten leloa. Itsasoari nola, bizitzari dikerik ezin zaio jarri.

Lelo horrek, elkar zaintzearenak, muinera jotzen du zuzenean. Elkar zaintzea zer omen den beste norbaitek erabaki baitu. Nahiz eta askok ez dakiten, pazienteen autonomiari buruzko lege bat dago Espainiako estatuan. Horri jarraikiz, helduok (legeriaren arabera heldu garenok; ikus Cristina Moralesen Lectura fácil) unean-unean erabaki dezakegu zer demontre egin nahi dugun gure osasunarekin lotutako edozein auzi sortzen denean. Alegia, helduak garela aitortzen digu lege horrek. Beste kontu bat da zer neurritan betetzen den praktikan. Eta beste kontu bat da zer neurritan gauden heldu izateko prest, heldu izateak erabakiak hartzera behartzen baikaitu, gure bizitzaren gaineko ardura hartzera. Eta horren baitan, maskara janztea edo txertoa jarri nahi izatea zilegi da, jakina. Baina baita kontrako iritzia izatea ere. Heldu burujabeak izateko premia are gehiago korapilatzen da beste pertsona batzuk zure kargu daudenean. Osasun-krisian zehar, agerian geratu da nola tratatzen ditugun zaharrak, nola tratatzen ditugun umeak. Nolako gizartea eraiki dugun, azken batean. Ahaztu gabe sistemak zeharka eta zuzenean jasanarazten dizkigun zapalkuntza guztiak, aitortu beharra dago erraz zokoratu dugula gure esku dagoen eremua, gure hatz soilez zabaldu dezakegun pitzadura. «Hau da dagoena»k denerako balio digu.

Nire kezka eta lanerako motibazioetako bat helduok umeekin jokatzen dugun era agerian uztea zen, hura bera zapalkuntza-sistema bat baita. Horren baitan gai asko sartzen dira, hasi erditzeekin eta eskolatzearekin buka. Jardun horri prebentzio esan lekiokeen ere zalantzan nago, egoeraren makurra nabaria zen-eta orduan ere. Eta gelditzen zitzaizkigun gizatasun-izpiak zapaldu eta gogotik zanpatzen ari gara.

Nahi baduzu, Independenteak aurrera egin dezan lagundu dezakezu. Idatziz, itzuliz, janariz, irudigintzan, bideogintzan, bertsotan, diseinuan, informatikan, psikologia klinikoan, abokatutzan edo diruz ere bai. Ziberjazarpenari aurre! INDEPENDENTEA LAGUNDU >

Erantzun bat “Helduak garela aitortzen digun legea” bidalketan

  1. “Nahiz eta askok ez dakiten, pazienteen autonomiari buruzko lege bat dago Espainiako estatuan. Horri jarraikiz, helduok (legeriaren arabera heldu garenok; ikus Cristina Moralesen Lectura fácil) unean-unean erabaki dezakegu zer demontre egin nahi dugun gure osasunarekin lotutako edozein auzi sortzen denean”.

    Nagore, pentsatzen dut hori baino gehiago esango duela Espainiako legeriak, lege batek artikulu pila bat izaten baitu, bere salbuespen eta guzti. Lege guztia esaldi bakarrera laburtzeak bere arriskuak ditu. Ala legeria hori egin zeneko egoera eta oraingoa kontraesanean al daude?
    ‘Erabakia’ esaten duzu, eta askotan erabakia hartzea ez da posible izan eta ez da izaten ari. Duela 100 urteko gripe edo dena delakoak akabatu zituen milioika pertsonek ez zuten erabakia hartzeko aukerarik izan (eta Historian zehar dokumentatuta dauden izurriteetan ere ez, jakina). Gaur egun ere munduan milioika pertsonek ezin dute edo ezin izango dute erabakirik hartu: horietako askok bizimodu ia-normala egiten dute Asiako herrialde batzuetan, erabaki pertsonalaren gaineko erabakiak hartu dituztelako; beste askok, ia Europa osoan eta beste lurralde askotan, hor ari gara; eta beste askok ezingo dute erabakirik hartu hil direlako edota herrialde pobretan bizi direlako.
    Gai mordoska duzu doktore tesirako.

Utzi iruzkina, izen eta abizenez

Azken artikuluak