Gure herriaren hezurdura osatzen ari gara

[Argazki sorta bukaeran]

Joan den otsailaren 1ean Independentea Eguna ospatu genuen Gernikako Astra kultur gunean. Egunaren lehen zatian Gune Irekian aritu ginen eta, bertan gai ugari proposatu baziren ere, hemen natorkizue gai horien lanketaren akten laburpen bat egitera. Ezinezkoa zait dena hemen biltzea, baina, gutxi gorabehera, gure egunkari digitalean agertzen diren kezkak jaso ziren han ere.

Lehenik eta behin, Independentearen beraren ildo editorialaz jardun genuen. Auzolaneko herri ekimena izanik, gorabehera batzuk izan ditu, baina, bertan idazten dugunon eta editore lanean diharduten bi edo hiru lagunen ekimenari esker, aurrera darrai. Euskal Herrian eta Euskal Herritik sortutako produkzio gehiago beharko litzateke, askotan kanpoko erreferentzietan oinarritu behar izan dugulako idazterakoan, hemengoen faltan. Bestetik, batzuek dena eta beste batzuek edozer sinisten dutela (Ogruek zioena) gogoan izanda, ezin da “dena” edo “edozer” onartu, eta ahots propioak behar ditugu. Euskal Herria tribuetan antolatzen da nolabait, baina, tribua sekta bihurtzea saihesteko, gure esparru soziala zabaltzen laguntzen duten artikuluak behar ditugu. Badaude horrelako ekimenak, Ez Goaz Gerrara, adibidez.

Ahots propioak behar ditugu

Gerran gaude eta polaritateek bakarrik funtzionatzen dute. Egia, ordea, bi poloek ezkutatzen dute. Behelainopean gaude, gerra psikologiko batean. Guk, aldiz, jakin egin nahi dugu, eta aliatu bakarra dugu: errealitatea. Hor egiaren bermea dugu, ez dago — beste hedabideetan bezala — diruarekiko menpekotasunik, ez boteretsuen mesedetan gezurretan aritu beharrik. Edonola ere, gure herriaren hezurdura erabakitzen ari gara, ez azaleko xehetasunak. Inguruan dagoen isiltasunaren legeari (omertá) aurre eginez bizi garen distopia honetan, beharrak batuko gaitu, eta batzuen eta besteen gezurretatik askatzea da Independentearen lerroaren egitekoetako bat.

Gure historia eta izaera berreskuratu behar ditugu, ezin dugu iraun besteren ikuspegian ardazten bagara

Herriaren hazkunde biziari buruz aritu ziren beste batzuk. Dugun zatiketa administratiboak kaltea besterik ez dakarkigu. Gure historia eta izaera berreskuratu behar ditugu, ezin dugu iraun besteren ikuspegian ardazten bagara, edo geureganatzen badugu. Gure identitatearen ezaugarriak goraipatu behar ditugu eta genozidioaren biktimak garela konturatu. Ildo beretik, euskal historia landu beharra azaldu zen beste talde batean. Hiru arlo daude egiteke: epistemologia, antolaketa eta dibulgazioa, argi baitago historiografia akademikoa Espainiako eta Frantziako ikusmoldetik aritzen dela.

Hezkuntzaren merkantilazioaren inguruan, irakasle talde batek dinamika berri bat hasia du (HezkuntzArtea), nazkatuta daudelako gaur egun hezkuntzan inposatzen den burokrazia eta manipulazioarekin. Doktrinamendu berri bat zabaltzen ari da euskal eskoletan, non irakasleek haien funtzio nagusia galtzen ari direla ikusten duten, eta iparra galdua dutela aspaldi, eta itolarrian sentitzen dira agintarien mespretxuagatik.

Independentearen ekoizpena eskualde mailan nola zabaldu ere jorratu zen. Tokiko hedabideak izan ohi dira herritarren egunerokoan hurbilen daudenak eta hor Independentearen kolaboratzaile eta laguntzaileak gakoa izan daitezke hainbat albiste eta eduki garrantzitsu eskualde mailan zabalduko direla bermatzeko. Esaterako, Gipuzkoako Oria bailaran: Goierri, Tolosaldea, Buruntzaldea edo Beterrin, nondik abiatu badagoela ikusi da.

Batzarrean oinarritutako beste gizarte eredu bat asmatu edo berreskuratu behar dugu

Ez goaz gerrara – Gerrarik ez gure izenean kanpainaren ondorenaz jarduteko ere bildu ziren. Sinadura bilketa arrakastatsuaz gain, datorkigunari begira beste zerbait egin beharraz hitz egin genuen. Berriz ere indibidualismoaren kontra erreakzionatu behar dugu, baita zentsuraren aurka ere. Bestalde, utopiaren inguruan hitz eginez, batzarrean oinarritutako beste gizarte eredu bat asmatu edo berreskuratu behar dugu. Mendekotasunetik at jarri behar dugu geure burua, eta benetan erabakitzaile eta ez kontsumitzaile huts izango garen antolamendua asmatu beharko genuke. Agian hurrengo krisitik iraultza suspertu beharko da.

Egitasmo zehatzetarako ideiak ere sortu ziren. Jada aipatu ditugun eskualdeko hedabideetan eraginez estutzen gaituen zentsurari aurre egitea, edo azaroan Ipar Euskal Herrian egiten den Lurrama azokan parte hartzea, Bat Gara ekimenaren ildoari jarraituz eta mugak apurtuz (eta herriBiltzari jarraipen bat emanez).

Hemen Indepe Eguneko txostena, patxadaz begiratu eta elkarrekintzan hasi nahi duenarentzat

Otsailaren leheneko goiz horretan Astran mintzatutako guztia ezin bildu hemen, baina han izan ez zinetenentzako laburpen baliagarri bat izan daiteke hau, apika. Gune Irekietan izan ohi denez, parte hartu zutenen eskutik daukagu hemen Indepe Eguneko txostena ere, patxadaz begiratu eta elkarrekintzan hasi nahi duenarentzat.

Izan ere, inoiz ez dira bukatzen Gune Irekietatik sortzen diren ideia zurrunbiloak, batzuetan egia bihurtzen direnak, Gernikako Indepe Eguna bera, kasurako.