Txundituta nabil azken boladan komunikatuak, erakusketak, kultur programak irakurtzen ditudanean; zer kaka-hizketa hutsala, ezeri buruz ez hitz egiteko eta ordu batzuetarako asperdurarik handiena eta latzena proposatzeko. Jardunaldiak, mintegiak, tximist ikastaroak antolatzen dituzte, eta gaur egungo mafiak hain gogoko duen estiloko izenburuekin bataiatuko dituzte, sentsibilitatea adierazi nahian bezala edozer gauzarekiko, norberaren falo edo obarioekiko besterik ez bada, halako hizkera aurrerakoi sasijakintsua bitarteko, eta nik neure buruari galdetzen diot ea norbaiti barrenik gelditzen zaion gogoan gordetzeko zenolako experientzia sentitu ote duen halako jardunaldi ezerez-hutsaletan.
Nazkagarria da hizketaren erabilera politikoa; zikiratzailea, ezen zure lanaz hitz egin nahi duzunean, hiztegi guztia faltsutu denez, baliatzeko hitzik gabe geratu baitzara mamia duen ezer komunikatu nahi duzunean. Eta, aitzitik, horixe da faltan dutena gaur egungo diskurtso guztiek: mamia falta dute. Erabat hutsalak dira, hitz funtsgabe, huts eta faltsuen zelofan horretan bildurik, eta zalantzarik gabe motibazio makurrekin.
Ustezko “birus” baten albistea zabaltzen dizuten modu berean, berdin-berdin gainezka egiten digute ustez kulturalak diren komunikatuekin, helburu berbera dutenak: BIZTANLERIA LOKARTZEA. Bitartean, hor dihardute korrika eta presaka banan-banan suntsitzen gizarte-egitura guztiak, sortu genituenak herri onurarako. Eta herri onura horretarako omen dauden erreinuko entretenitzaileak, beren diskurtsoak bezain hutsalak diren artistak, hor dabiltza espazio handiak gero eta nekezago betetzen, ezinbestean hustutzen joango diren espazioak, geroz eta gehiago.
Huts-olatuak datozkigu, hustasunik gordinena trumilka.
Zalantzarik gabe, elikagai kultural, sozial eta filosofikoen apalak GUZTIZ HUTSIK geratzen ari dira. Argentinako haurrentzako antzerki-jaialdi batera itzuli ginen eta haien programazioa erabat aldatua zegoen. Egitarau harekin estilo ber-bereko ikuskizunak batu zituzten, haurrentzako entretenimendu-azoka moduko batean, telebistako estilo puruan. Zuzendariak (ekoizpen bat egin genuen Argentinako taldearekin batera, eta ideia erakargarria iruditu zitzaion) serioegiak ginela esan zigun. Ez dut uste haurrek berdin pentsatzen zutenik, primeran pasatzen zuten; eta gainera egiten zuten beren gaitasun kritikoa garatu, horixe baita berez gure lanari suposatzen zaion helburua. Nik pentsatu nuen: ikuskizun hutsala iritsi da honaino.
Zalantzarik gabe, duela urteak ari zen eratzen hutsalkeriaren kultura berri bat, hura mozorrotzeko, proposamenak hitz hutsalezko zelofanez aurkeztuz. Eta, ene!, “garaikide” hitza ahotan hartzen dutenean, kakapirri intelektualak (kultur, arte, plastika eta abarretako ekitaldien programatzaileena) ez dauka geldiarazteko modurik. Izan ere, paletomafiak gustuko du KULTURA PALETOA. Hori bai, haien hitzontzikerian, handi-usteko trajea jantziko dute progresismo okaztagarriz josia. Dena olio zikina bezala hedatzen da dena, premiospríncipesdeasturias eta castellóndelaplana sarietaraino edo villatempujopakesubas horietaraino.
Beren birus faltsuekin bezalaxe, bestaldera begiratu beharko dugu beren programaartistikokulturalkiratsetik at.
ETA EGINGO DUGU. EGITEN ARI GARA.
EZ DUTE GURE ZENTZU KRITIKOA ZAPALDUKO, EZTA GURE GAITASUN INTELEKTUALA ERE.
EZ DUGU ETSIKO
Hutsalpoparen nominapekoek zerbati buruz idazten dutenean beste guztia agerian geratzen da arretaz begiratu ezkero. Zerbaiti buruz zentzu kritikoarekin idazten dutenak, irribarre ironikoa disimulatuta edo gabe, burlaize akademikoz, agian ez dira ohartzen jakinduria ilustratua estanterian daukatela, ortodoxia makilajez lepo, lustrea ongi aterata baina esklerotiko, beste jakinduriak preso daudenik sumatu ere egin gabe, agian, edo susmoa estaltzen dute prestijioaren egoaz? Nork daki.
Tragediaren komeriak jota, bizitzaren zentzuaz hasten dira,behin eta berriz, kalaka-itaunean, klasikoetan klasikoenak hitzetik hortzera erabiliz baina ez dialektika ez ostiarik, alegia, tertuliarik proposatu gabe, interpelaziorik gabe, elkar zaintzarik gabe, babesgunerik osatu gabe. Ze erraz pozoitzen dituzten hitzak, hitz mortu gourmet kategoriakoak egin arteraino.
Akaso, Sarriren “Hitzen Ondoeza” bigarren alearen bila dabil, auskalo.
Maite, zuk irudikarazi diguzun zelofanezko bilduki horren barnean itotzen dituzte subjektu politiko-zentzumenezko pentsalari sentikor izugarriak diren ume guztiak, ez baitzaie eskubide politikorik onartu ere egiten. Eta tranpa horretan jauzi gara gizarte bezala eta krudelkerian hartu dugu aterpe, ahalduntze prozesurako umeek daukaten erraztasun itzela erraustegi pedagogiko eta disimuluzko batera kondenatuz. Foto ederra ateratzen digute haurrek urtero urtero, aldiro aldiro.
Hustasuna aipatzen duzu, Maite, eta nik, salatzen duzun hustasun horri kiratsa eta mehatxua ere sumatzen dizkiot hedatzen duen kearen atzean.
Baina, bai, bilatzen jarraituko dugu, endekapenezko ur-lohiak zeharkatuko ditugu galderak, zalantzak, usteak eta gorputzak gure baitan bildurik eta ongi dakigu jakin zeinen bortitzak diren eskilaretan gora egiteko gero eta traje garestiagoak jazten dituzten hutsalpoparen fartsanteak.
Hemen, behekaldearen ertzetan, begi mindu eta gorrituen eremuetan, jende asko bizi gara, basoak, belardiak, jolasak eta plazera behar ditugu osatzeko. Hori bai, zenbateraino diren arriskutsuak zelatariak ahaztutzearekin ez gara deskuidatuko.
Bero zakarreko egun honetan gerizpean idatzi eta sentitutakoek zikindu dute orri zuria.