2013ko irailaren 20ko goizeko lehen orduetan, Venezuelako Turmero herrian semea eskolako bigarren egunera neramanean, Interpolek arma erakustaldi eta show handi bat eginez atxilotua izan nintzen; Interpoleko poliziek argiro erakutsi zuten kanpoko interesei jarraiki ari zirela eta gainean zituzten dokumentu guztiak Espainiako Polizia Nazionalak emanak zituzten. Turmerotik Caracaserako bidean hainbat argazki eta bideo grabatu zituzten; ni Caracasen Interpolen egoitzara eramana izan nintzenerako Espainian Barne Ministeritzak atxiloketaren berri eman zuen. Operazio hau Espainiaren informazioakin, Espainiak emaniko aginduekin eta eskainitako sari ekonomikoarekin egin zen; eta asmoa egun horretan bertan hegazkin batean sartu eta deportatzea zen…. Baina, Caracasen Interpolen egoitzara sartu nindutenean, haien arduradun batek, “kafesne” bat hartzera gonbidatuz, niretzat agindu berriak zeudela esan zidan. Atxiloketa operazioan parte hartu zutenen arpegiak irribarretik arpegi serio eta tristeetara aldatuak zeuden. Venezuelako inteligentzia zerbitzuaren esku utzi ninduten eta hauen instalakuntzetan egingo nuen egonaldi bat. Argi ikusten denez, Venezuelako Estatuak garaiz parte hartu zuen, deportazioa gelditu eta bestelako agindua eman, eta hori eskertu beharrekoa da.
2023ko azaroan, 18 eguneko gose-egarri greba bat burutu nuen inteligentzia zerbitzuen egoitzaren barruan. Egoera aldatzeko negoziatzera etorri ziren, eta handik hiru egunetara nire bikotea eta semea zeuden etxera eramana izan nintzen.
Kalean inolako nortasun agiririk gabe aurkitu nintzen; nire izenaz bizitza egiten, baina nor nintzen erakusteko agiririk gabe. Berehala “Asier Guridirekin elkartasunean eta bere askatasunaren alde” izenarekin sortua zen taldeaz bilera izan nuen, eta ordura arte egindakoa eskertu eta aurrerantzean egin beharrekoa aztertu genuen. Talde hau osatzen zuten Fredy Gutiérrez abokatu konstituzionalista eta Hugo Chavezen abokatua izanikoak, Rafael Uzcategui gerrilari ohiak, Tamanaco de La Torre chavistak, ezkerreko alderdietakoek, gerrilari izanikoek eta Venezuelako Euskal Errefuxiatu eta deportatu politikoen kolektiboko kideek. Bilera honetan aurrera begira zer egin ere aztertu zen eta, aho batez erabaki zenez, nortasuna, babesa, bermeak, eskubideak eta bizi baldintza duinak emango zituen asilo politikoa edo errefuxiatu izaera lortzea beharrezkotzat hartu zen. Eta horrela, 2013ko abenduan ordurako kantzileritzan eskatua zegoen asilo politikoari gehigarria egin zitzaion eta, bestalde, Errefuxiatu Izaera eskaria ere egin zen.
2014ko urte hasieran, Madrileko egoitza diplomatiko batean Amaiur eta EHbilduko hautetsiak izan ziren, eta baldintza onartezinak asumitu zituzten. Asier Guridi Zaloña nortasun, babes, berme, eskubide eta bizibiderik gabe geratu behar zela asumitu zuten; honek bere familiarengan ere zein ondorio zituen pentsatu gabe. 2014ko apirilean, Iñako Goioaga Espainiako Senataria izan zen Madrileko egoitza diplomatikoan asumitutakoa Caracasen inposatzera/ezartzera etorri zena; Hotel Albara deitu ninduen eta “solidario izanez” geldirik gelditzeko agindu zidan, hau da, nortasun, berme, babes, bizibide eta eskubiderik gabe, heriotza zibileko bizitzan geratzea inposatu zidan.
2014an hasi ziren sufrimendua, heriotza zibila eta linbo egoera. Gatibu hartu nindutenera arte nuen lanbidea egin ezinik eta familia aurrera ateratzeko ezintasunakin. Poliziak nortasun agiria eskatzen zidan aldiro arazoak nituen, eta poliziei dirua eman beharra… Linbo egoeran, bizibiderik gabe, jakiak eskuratzeko arazoekin, semea instituzio eta kirol elkarteen aurrean nik ordezkatzeko ezintasunez. Handik laster, Venezuelan egoera ekonomikoa guztiz okertu zen eta dendetan erosketak egin ahal izateko nortasun agiria derrigorrezkoa bihurtu zen. Halako agiririk ez nuenez, jaki eta bestelakoen erosketetatik baztertua izan nintzen.
2020an Estatu espainiarrean indarrean nituen kasu juridikoak preskribatu eta artxibatuak izan ziren. Une hau profitatu nuen Caracaseko Espainiako Kontsulatu orokorrean nire pasaportea eskatzeko eta ordaintzeko; baina Estatu espainiarrak, nire Identifikazio eskubidea urratuz, pasaporterik gabe utzi ninduen. 2021eko abenduaren 3an lehen gose greba hasi nuen Espainiako Kontsulatu Orokorraren azpian eta, abenduaren 7an, Venezuelako Gobernuak errefuxiatu izaeraren aitorpena onartuz erreakzionatu zuen.
2021-2022 urteetan, Errefuxiatu Izaeraren Aitortza aktak zioenari jarraiki, Venezuelako Identifikazio agiria eskuratzeko tramiteak hasi nituen eta errefuxiatuontzat bete ezinezko baldintzekin topo egin nuen. SAIME edo Venezuelako Identifikazio Zerbitzuak Espainiako Pasaportea indarrean aurkeztea eta 1500$ ordaintzea eskatzen zidan besteak beste… Horrela, 2022ko martxoa-apirila aldera gose greba berri bat hasi nuen Caracasen Espainiako Kontsulatu orokorraren egoitza azpian, jada ordaindua nuen nire pasaportea eskatuz, Identifikazio bat izateko nire eskubidea aldarrikatuz. Espainiako kontsulak hartu ninduen, eta ez emateko agindua zutela esan zidan; horrela 36 egun egin nituen gose greban eta Caracaseko Perez Leon ospitalean ospitaleratua izan nintzen.
Gose greba gogorretik errekuperatuta, instituzio eta autoritate ezberdinengana idazkiak helarazi eta bestelako kontaktuak egin nituen. Ehun eta berrogeita hamar egun inguru iraungo zituen kale agerraldi edo plantoia ere hasi nuen; Nortasun agiriaren aldarrikapena batera eta bestera eramanez; Venezuelako Fiskaltza Orokorraren aurrean hilabetez gau eta eguneko bijilia edo egonaldia egin nuen.
Azkenean, 2023ko maiatzaren 3an, Venezuelako Errepublika Bolibariarreko Asanblea Nazionalean izaniko ekitaldi ofizialean, Diputatuen Kanpo harremanetarako Komisioko diputatuen aurrean, Venezuelako Identifikazio Zerbitzuko zuzendaria den Gustavo Vizcainok Venezuelako Nortasun Agiri Nazionala eman zidan.
Eta egiazko nortasuna egiaztatzen duen Venezuelako Agiri Nazionala eskutan izanda zer? Bada, nire seme Ibanen jaiotza agiria zuzenduz, bere eskubideak eta legalitatea bermatzea falta da. Iban oso kontestu berezian jaio zen: jazartua nintzen, eta ihesian ari zen (ari nintzen) aitaren seme izanik, ezin izan zen erregistro zibileko aurkezpen normal eta zuzenik egin. 2022ko ekainean sartu nuen epaitegian Ibanen jaiotze agiria erregistro zibilean zuzentzeko eskakizuna, eta epaileak, forma arrazoiak zirela medio, “bidegabe” gisa ebatzi zuen eta bide administratibora bideratu ninduen. Venezuelako Aragua Estatuko erregistro zibilaren aurrean egin nuen zuzenketa eskakizuna, eta 2022ko azaroaren 31rako erantzungo zidatela esan zidaten; hainbat aldiz joan nintzen erantzun bila eta azkenean 2023ko apirilean nire espedientea galdu zutela eta ez zutela erantzungo esan zidaten. Horrela, Venezuelako CNE-ko erregistro zibileko errektore Alexis Corredorengana jo nuen eta berakin elkarrizketa bat izan nuen. CNE-ko Erregistro Zibileko Zuzendari Orokorra den Irwing Gonzalezengana jo nuen eta hark idatziz erantzun zuen, Ibanen jaiotza agiria zuzentzeko “ez konpetente” bezala agertuz eta epaibideetara itzularaziz…. 2023ko abuztuaren 7an, bigarren aldiz aurkeztu nuen epaitegian Ibanen jaiotze agiria Erregistro Zibilean zuzentzeko agindu dezan eskakizuna, eta gaur egun tramite honetan gaude… Era berean, arazoa ikusaratzeko kale agerraldiak hasi ditut, Ibanen interes gorena eta eskubideak aldarrikatuz; elkartasuna eta konponbidea eskatuz.
Ibanek eskubideak eta legalitatea izan ditzan borrokan jarraituko dut. 2014an erraz asko konpondu zitekeen egoera hau konpondu gabe dago Amaiur eta EHbilduko hautetsien erabakien erruz. Erregistro Zibileko agiriak zuzenduz, Iban dagozkion eskubide eta legalitatearen jabe egin dadin; Oñatin bizita legez kanpoko egoeran den nerabea izateari utz diezaion; naziotasun bikoitza eskuratuz eskubide guztien jabe egin dadin…
Urte hauetako egoerak eta borrokak argi erakutsi dute 2014an babes, nortasun, eskubide, berme eta bizibiderik gabe uztea erabaki okerra izan zela. Fredy Gutiérrez abokatuak eta Rafael Uzcategui politikari eta gerrilari ohiak ere argi dute orain Ibanek dagozkion eskubideak berehala izan behar dituela, eta berandu gabiltzala.
Nire bizitzan borroka izan da bidea, norabidea eta ardatza. Aurrerantzean ere, dagozkidan/dagozkigun eskubideen jabe izan arte, borrokan jarraituko dut, gure Euskal Herri zatitu eta zapalduaren askatasunaren alde egitea ahantzi gabe…
Asier Guridi Zaloña E-84.612.298
Euskal Errefuxiatu Politikoa
Venezuelako Errepublika Bolibariarra