Geurea zintzotasunez adierazi eta besteari enpatiaz entzun

Komunikazio ez bortitza

Nire bizitza pertsonalerako eta profesionalerako sendotasun handiagoa eskainiko didaten lanabesen bilaketan, Marshall Rosenbergen komunikazio ez bortitza (KEB) topatu nuen duela 15 urte. Nire ibilbidean ardatz nuklear bat aurkitzea bezalakoa izan da. Bertan, nire bizitzako gainerako bideak egiteko tresnak aurkitzen ditut, galtzen naizenean berriro ere bidea aurkitzen laguntzen nautenak. Bere konkrezio mailak erakarri baninduen ere, sakontasun eta sotiltasunez betea egoteaz gain, hautemangarria eta estimulatzailea suertatzen zait.

Baina zeri deitzen diogu bortizkeria? Denok onartzen dugun indarkeria dago irainetan, erasoetan, jotzeetan… Baina KEBren paradigmaren barruan, bestea mintzeko, urrutiratzeko edo defentsan jartzeko egiten edo esaten dugun guztiari bortizkeria deritzogu. Hau da, bortizkeria lirateke epaiak, etiketak, exijentziak, arrazoia eduki nahi izatea, kuestionatzea, gutxiestea, konparatzea… Horrelako elementu sotilak aurkitzeak edo ezagutzeak argitasuna ematen digu, batzuetan komentario txiki batek norbait ixtea edo defentsan jartzea ekartzen baitu. Sarritan ez dugu ulertzen zergatik jarri den horrela, eta horrek, ondorioz, gehiago haserretzera eramaten gaitu.

KEBen paradigmaren barruan, bortizkeria lirateke epaiak, etiketak, exijentziak, arrazoia eduki nahi izatea, kuestionatzea, gutxiestea, konparatzea. Ez bortitza litzateke, aldiz, hurbiltasuna sortzen duen guztia

Beraz, zeri deituko diogu ez bortitza? Hurbiltasuna sortzen duen guztia sartuko dugu paradigma horretan, erakarpen magnetikoa duen eremu bat izaten laguntzen duen guztia. Ez da indarkeriarik ez jartzea, baizik eta hurbiltasuna, erakarpena sortzea.

KEBren helburua kalitate handiko konexioa sortzea da. Horren bitartez, batak bestearen egoera ezagututa, bi alderdientzako irtenbide onuragarriak izango diren emaitza lortzea ahalbidetu dezake. Guztion beharrak ikustea eta zaintzea bilatzen da eta, beraz, denok izango dugu irabazi edo aberastu izanaren sentsazioa.

KEB ez da zerbait mekanikoa edo automatikoa, eta erabiltzen ditugun hitzek ez dute komunikazio mota hori bermatzen. Ditugun elkarrekintzetan jartzen dugun kontzientzia eta intentzioak zeresan handia du, eta, horregatik, dudan asmoa edo energia esanguratsuagoa izango da erabil ditzakedan hitz zehatz edo perfektuak baino. Gure asmoa zein den egiaztatzeko, Marshall Rosenbergek galdera honi erantzutea proposatzen zuen: «Zertan jolastu nahi duzu, arrazoia edukitzen ala zoriontsu izaten?».

Nire kontzientzia eta intentzioa esanguratsuagoak dira erabil ditzakedan hitz zehatz edo perfektuak baino

Bizitzen ari naizen egoera konkretu batean, niri gertatzen ari zaidanarekin eta beste pertsonari gertatzen ari zaionarekin konektatzeak nire esperientzia pertsonala zintzotasunez adierazteko gaitasuna eta besteari enpatiaz entzuteko gaitasuna eskatzen ditu. Eta hori hautematen edo jasotzen ditudan hitzak eta ekintzak baino haratago doa.

Zintzotasunez adierazteko eta enpatiaz entzuteko gai izateko, ezagutu beharreko piezarik garrantzitsuenak ase nahian gabiltzan beharrak dira. Gizaki guztiontzat unibertsalak diren balore, grina edo aspektu garrantzitsuak, edonor hazi eta loratzeko beharrezkoak ditugun baldintza ezinbestekoak dira behar horiek. Horiek dira gure ekintzak egiten ditugun moduan egitearen arrazoi edo motorra, gure motibazioak. Marshallek zioen moduan, gizakiok gure premiak asetzen saiatu besterik ez dugu egiten, horretarako erabiltzen ditugun modu edo estrategiak, batzuetan, traketsak, kaltegarriak edo tragikoak izan arren.

Eta, prozesu honetan, sentimenduak mezulariak dira, gure beharrak ase diren ala ez ohartarazten diguten abisuak (sentimendu atseginak dira beharrak asetuta ditugun seinale, eta desatseginak, ostera, ase gabe dauden beharren adierazle). Autoko aurreko paneleko seinaleek autoak behar dituen aspektuetan pistak ematen dizkiguten moduan, gure emozioek gizakion beharren berri eman nahi digute. Entzun eta deszifratu nahi?

Nerea Mendizabalen webgunea / nereamendizabal.eus