osasunaren euskal ituna

Benetako osasungintza publikoa izateko, iraultza behar da osasun-lanbidearen baitan

Osasun-profesionalak elementu funtsezkoena galtzen ari dira: pazientearen benetako ezagutza.

5

Jon Ander Etxebarria Garate

Euskadiko Biologoen Elkargoko Dekano ohia. Bilbo

Ez da alde handirik alderdi politikoek, bai kontserbadoreek bai aurrerakoiek, osasungintza publikoari buruz duten kontzeptuan. Beste kontu bat da osasungintza hori nola kudeatzen den, zenbat baliabide ematen diren eta osasun publiko ala pribatuaren alde gobernatzen den. Dena dela, horri dagokionez ere ez dira asko desberdintzen egungo politikan.

Politikariak ohituta daude inolako erantzukizunik gabe kudeatzen eta herritarroi eman beharreko edozein azalpen saihesten. Hori argi eta garbi egiazta dezakegu aurreko Osasun sailburuak, Gotzone Sagardui andreak, Iñigo Urkullu lehendakari ohiaren onespenarekin, Basurtuko kardiologiaz proposaturikoarekin edo lehen mailako arretan giza baliabide eta baliabide material faltarekin. Badirudi, lehendakari berriaren eta egungo Osasun sailburuaren arabera, Osasunaren eta Osasungintzaren aldeko Euskal Ituna aurkeztearekin, argi eta garbi esaten digutela aurreko gobernuaren erabaki horiek okerrak zirela. Aurreko kudeatzaileek ezer esan al digute herritarroi akats horiei buruz? Erantzukizunik hartu al dute?

Politikariak ohituta daude inolako erantzukizunik gabe kudeatzen eta herritarroi eman beharreko edozein azalpen saihesten

Idatzi honen xede ez diren beste sektore batzuetan ere gauza bera gertatu da, hala nola AHT-k nondik igaro behar duen dioen diatriban, Ezkioko geltokia (Gipuzkoa) Eusko Jaurlaritzan Ignacio María Arriola (PSE) Garraio sailburu zela hasi zenean eraikitzen. Azalpenak emango dizkigute Ezkioko geltokia aukeratzen ez bada? Denok dakigu erantzuna: osasunaren gaiarekin bezala, isilik egongo dira. Zein merke ateratzen diren kudeaketa txarra eta gaizki gobernatzea.

Era berean, eta Eusko Legebiltzarreko alderdi politiko guztiei dagokienez, pandemiarekin gertatutakoari buruzko datuak bilduko dituen ikerketa baten zain gaude oraindik herritarrok, eta hartutako neurriak herritarrak benetan babesteko helburuarekin hartu ote ziren jakin nahi dugu. Beraien datuekin, badirudi neurri horiek ez direla onuragarriak izan, eta, gainera, kaltegarriak ere izan direla. 2022an, bost inokulazio eta gero, Covidak hildako gehiago izan baitira, eta hori txertaketen aurreko eta ondorengo ondorio kaltegarri larrien konparazio estatistikoan sartu gabe. Ez al dugu herritarrok benetan gertatutakoa gardentasun osoz jakiteko eskubiderik?

Zein merkea den gaizki kudeatzea eta gobernatzea

Argi dago osasun-arloko sindikatu eta profesionalen aldarrikapenak, osasun publikoa indartzeari dagokionez, soldata-aldarrikapenetara eta giza baliabideak handitzera mugatzen direla, baina inola ere ez nire ustez benetako osasun publikoak izan behar lukeena aldarrikatzera; gaur egun farmazia-multinazionalei hipotekatuta dagoen osasunaren paradigma-aldaketa aldarrikatzera, alegia. Egungo eredua guztiz protokolizatutako “osasungintza” izanik, osasun-profesionalak elementu funtsezkoena galtzen ari dira, hala nola pazientearen benetako ezagutza, bizitza osoan egin den bezala, non benetan garrantzitsuena osasun-profesionalaren irizpidea izan beharko litzatekeen, eta ez protokoloa.

Ez al dugu herritarrok benetan gertatutakoa gardentasun osoz jakiteko eskubiderik?

Benetako Osasun Publikoa izateko, iraultza bat gertatu behar da lanbide horretan, lehen aipatutako parametroetan, pazientearen azterketa integratiboagoa izan dadin. Gainera, beste teknika batzuetara ireki eta medikuntza naturala deitu izan denarekin lotutako beste tratamendu mota batzuk kontuan hartu behar dira.

Pandemiarekin ikusi berri dugu, politikariek ez ezik, osasun-profesionalek ere ez dutela benetako azterketarik bultzatu mahai gainean dituzten datuekin, benetan zer gertatu den ikusteko.

Nire ustez, benetako Osasun Publikoa ez da mugatzen ohiko aldarrikapen ekonomiko eta baliabideen ingurukoetara, beste edozein jarduera-sektoretan gertatzen den bezala. Benetako Osasun Publikoari osasun lanbidearen barruko erabateko paradigma-aldaketa bat dagokio. Izan ere, multinazional farmazeutikoei hipotekatuta dagoenez, aldaketa hori gertatzen ez bada, osasungintzak pribatua izaten jarraituko du azken batean.

Nahi baduzu, Independenteak aurrera egin dezan lagundu dezakezu. Idatziz, itzuliz, janariz, irudigintzan, bideogintzan, bertsotan, diseinuan, informatikan, psikologia klinikoan, abokatutzan edo diruz ere bai. Ziberjazarpenari aurre! INDEPENDENTEA LAGUNDU >

Honen harira

5 erantzun “Benetako osasungintza publikoa izateko, iraultza behar da osasun-lanbidearen baitan” bidalketan

  1. Eunon?
    Drogazale eta drogazaltzaile “aurrerakoiei” jokaera osasuntsua eskatzea?
    Agian “kontserbadoreek” osasuntsuago ?
    Herritarrok hartzen ari garen drogen berri izan dezagun, behintzat!!!!

    ( Jarraituko du)

  2. Osasungintza “publikoa” deitzen diogun hori,
    berez osasungintza “estatala” da,
    “estado de bienestar”-aren parte bezela sortu zuten,
    estrategia aldaketa egin zutenean,
    Berlineko harresia erori ostean,

    eta beraz botere, dominazio logika baten barruan dago, eta helburu jakin batzuk ditu:
    gu menpe eukitzea, gaixoaldiak kronifikatzea,
    eta une jakin batzuetan, komeni zaienean, garbiketak egitea.
    Ziztadak kasureko.

    Beraz, “publikotik” ez da konponbiderik etorriko.
    Etortzekotan, herri antolakuntzatik.

  3. Oso ados Leire, “publikoa” eta “herriarena” ez dira gauza bera izan ohi, zoritxarrez.

    Eusko Jaurlaritzak “auzolana” aldarrikatzea bezala; txiste bat.

  4. Gehiegi erabiltzen bada, dena da txarra, batez ere drogez ari bagara. Ados nago drogazale berri horiei, droga “aurrerakoiei”, alferrikakoa dela portaera osasungarria eskatzea. Baina betiko drogak ere ez zaizkit osasungarriak iruditzen; nolanahi ere, esan dezakegu batzuk ez direla hain kaltegarriak. Txirri bat noizean behin erretzeak, garagardo bat edateak, ardo on bat edateak, edo kopa bat koñak edateak, neurriz bada, edo aspirina bat hartzeak, “progreak eta legezkoak” diren droga berriek baino askoz kalte gutxiago egiten dutela ulertzen dut. Eta, gainera, zokoratu egin gaituztela legezko droga “progreak” indarrez sartzen saiatzeko. Bitxia bada ere, lehen drogazalea baztertua zen, gaizki ikusia, gaitz bat. Orain, legez drogatu nahi ez dugunok baztertzen gaituzte, zer droga den eta berehalako eta epe luzeko ondorioak dituen jakin gabe. Bestalde, sendabelarrei drogak deitzen badiegu, horiek dira, teorian belaunaldien esperientziatik ikasitako dosi egokietan, gaur egun osasungarrientzat eta seguruentzat har ditzakegun bakarrak.

  5. Nik esango nuke botoak jasotzeko erabiltzen dela osakiratsa, herri zahartu honetan etekin asko gutxi batzuentzat. Modan dago “publikoa”.

Utzi iruzkina

Azken artikuluak